สศก.ฟันธง 5 พืชเศรษฐกิจแห่งอนาคตที่ตลาดต้องการสูง “ถั่วเหลือง- พริก- สมุนไพร-ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ และ Functional Food" หนุนปลูก “ไผ่” ไม้โตเร็ว สร้างป่า เป็นอาหารและวัตถุดิบป้อนอุตสาหกรรม

เมื่อวันที่ 27 กันยายน 2566 เวลา 13.00-16.00 น. เทคโนโลยีชาวบ้าน บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) จัดงานสัมมนาในหัวข้อ Pre Top Form พืชเศรษฐกิจแห่งอนาคต ณ ห้องประชุม อาคารหนังสือพิมพ์ข่าวสด กิจกรรมครั้งนี้ ได้กระแสตอบรับที่ดีจากเกษตรกรและประชาชน มีผู้สนใจเข้าร่วมงานจำนวนมาก

คุณฉันทานนท์ วรรณเขจร เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เปิดเวทีด้วย Special Talk หัวข้อ “จับตา พืชเศรษฐกิจแห่งอนาคต และการสร้างรายได้ที่ยั่งยืน” ว่า ปัจจัยของพืชแห่งอนาคต พิจารณาจากองค์ประกอบสำคัญได้แก่ ตลาดมีความต้องการให้ผลตอบแทนคุ้มค่า เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และลักษณะภูมิอากาศของไทย สร้างมูลค่าเพิ่มเป็นผลิตภัณฑ์ได้หลากหลาย มีเทคโนโลยีที่ใช้ในการผลิต 

ทั้งนี้ กลุ่มพืชเศรษฐกิจที่มีแนวโน้มเติบโตสูงได้แก่ “ถั่วเหลือง" เป็นพืชที่มีตลาดแน่นอน นำเข้าปีละ 3 - 3.5 ล้านตัน ปัจจุบันราคาสูง (21- 25 บาท/กก.) “พริก“ ตลาดมีความต้องการสูง นำเข้าเพิ่มขึ้นกว่า 37% ต่อปี ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา “สมุนไพร” ตลาดมีความต้องการต่อเนื่อง มูลค่าการนำเข้าของตลาดโลก กว่าปีละ 370,000 ล้านบาท เป็นได้ทั้งพืชอาหาร ความงาม และทางการแพทย์ และมีนวัตกรรมเพิ่มมูลค่าที่หลากหลาย  “ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์” มีตลาดแน่นอน นำเข้าปีละ 1.5 ล้านตัน ปัจจุบันราคาสูง  9 - 10 บาท/กก. ความชื้นไม่เกิน 14.50% และกลุ่มสินค้า Functional Food ซึ่งตลาดมีความต้องการมาก ในประเภทผลิตภัณฑ์จากสินค้าเกษตร เครื่องดื่ม และอาหาร

“การทำการเกษตรและการปลูกพืชควรศึกษาข้อมูลรอบด้านให้ดี ทั้งวิธีการผลิต ผลตอบแทนความต้องการของตลาดและความเหมาะสมของพื้นที่รวมทั้งการปรับใช้ทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อนำไปสู่ความสำเร็จ ในการทำเภษตรที่มีรายได้สูง” คุณฉันทานนท์ วรรณเขจร เลขาธิการ สศก.กล่าว

ส่วนภาคเวทีสัมมนาในช่วงแรก พูดคุยเรื่อง “กลเม็ด ดันพืชเศรษฐกิจให้ได้คุณภาพและทำเงิน”  คุณชาญยุทธ์ ภาณุทัต ที่ปรึกษากรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า  กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เดินหน้าขับเคลื่อน BCG Model ภาคเกษตร โดยใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมผสานภูมิปัญญา หวังยกระดับผลผลิตเกษตรให้มีมาตรฐานสูง ทั้งด้านคุณภาพ คุณค่าโภชนาการ ความปลอดภัย ระบบการผลิตที่ยั่งยืน และการแปรรูปเพิ่มมูลค่า สามารถกำหนดราคาขาย ได้ตามคุณภาพของผลผลิตที่มีมาตรฐานสูง 

ด้าน รศ.ดร. สราวุธ สังข์แก้ว คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  กล่าวว่า ไผ่เป็นพืชสารพัดประโยชน์ ที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อม ประเทศจีนพัฒนาขึ้นมาได้จนถึงทุกวันนี้ ก็เพราะใช้ไผ่พัฒนาประเทศ ปัจจุบันทั่วโลกให้ความสำคัญกับการพัฒนาที่ยั่งยืน(SDGs) ซึ่งไผ่เป็นพืชอเนกประสงค์ใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย ไผ่เป็นไม้โตเร็ว มีส่วนร่วมขจัดปัญหาความยากจน สร้างความมั่นคงด้านอาหาร ใบไผ่ ใช้เป็นเครื่องดื่ม ยา ปุ๋ย อาหารสัตว์ ผงสี หน่อใช้เป็นอาหาร เหง้า/ราก ใช้ทำประติมากรรม อนุรักษ์ดินและน้ำ ลำต้นส่วนปลายใช้ทำเครื่องจักรสาน ไม้อัด ตะเกียบ เสื่อ งานฝีมือ ลำต้นส่วนโคนใช้ทำไม้พื้น ไม้ฝา งานก่อสร้าง บรรจุภัณฑ์และไม้สังเคราะห์

ประเทศไทยมีการส่งออกไม้ไผ่และผลิตภัณฑ์จากไผ่ ปีละ 500 ล้านบาท หากต้องการพัฒนาอุตสาหกรรมไผ่อย่างเต็มตัว รัฐบาลต้องกำหนดนโยบายให้ชัดเจนว่า ควรปลูกไผ่ชนิดไหน ป้อนอุตสาหกรรมอะไร เพราะไผ่ต่างชนิดกัน ก็เหมาะสมกับอุตสาหกรรมที่แตกต่างกัน แม้แต่ไม้ไผ่ลำเดียวกันยังมีคุณสมบัติทางกายภาพ คุณสมบัติทางเคมี และคุณสมบัติทางกลที่แตกต่างไปจากโคนลำไปจนถึงปลายลำ การหยิบใช้วัตถุดิบให้ถูกชนิด ถูกส่วน จะก่อให้เกิดการใช้ประโยชน์ไผ่ได้ตรงศักยภาพที่สุด 

ต่อด้วยเวทีเสวนาในหัวข้อ “ล้วงลึก เทคนิค เกษตรกรมือฉมัง” คุณธันย์ปวัฒน์ เศวตภัทรวาทิน ประธานวิสาหกิจชุมชนโกโก้ระนอง ผู้ก่อตั้ง บริษัท คาเคาโอ้-โกโก้ จำกัด กล่าวว่า ปี 2562 ผมมีแนวคิดอยากทำธุรกิจเพื่อชุมชน จึงรื้อฟื้นการปลูกพืชท้องถิ่นภาคใต้ คือ โกโก้พันธุ์ลูกผสมชุมพร 1 ขึ้นมาใหม่ และจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนโกโก้รายแรกของไทย ปัจจุบันเป็นแหล่งเรียนรู้โกโก้แบบครบวงจร เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่ได้รับความนิยมในจังหวัดระนอง

คุณธันย์ปวัฒน์ ใช้โมเดลรัฐวิสาหกิจชุมชนจังหวัดระนอง ปลูกโกโก้-แปรรูปเมล็ดโกโก้แห้งที่มีคุณภาพ และก่อตั้ง บริษัท คาเคาโอ้-โกโก้ จำกัด (มหาชน) ดูแลการตลาดและรับซื้อผลผลิต ผ่านเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนโกโก้ 35 แห่งทั่วประเทศ เน้นขยายตลาดในรูปแบบแฟรนไชส์ ผ่านสาขา Delivery Platform ในรูปแบบ Cloud kitchen โดยไม่จำเป็นต้องมีหน้าร้านโดยเน้นจุดขาย "เครื่องดื่มช็อกโกแลตสด" ที่ใช้รสความแปลกใหม่ของโกโก้แต่ละภาค คาดหวังให้คนไทยได้ดื่มเครื่องดื่มที่ดีต่อสุขภาพ ที่ผลิตจากเมล็ดโกโก้จากเกษตรกรไทย 100% นอกจากได้สุขภาพที่ดีแล้ว ยังช่วยส่งเสริมเกษตรกรผู้ปลูกโกโก้ชาวไทยไปพร้อมกัน  

คุณโชคดี ปรโลกานนท์ ปราชญ์เกษตรของแผ่นดิน เกษตรกรผู้คร่ำหวอดในวงการไผ่ครบวงจร จังหวัดนครราชสีมา กล่าวว่า  ผมใช้ประโยชน์จากไผ่สร้างรายได้ในทุกมิติในทุกช่องทาง ตั้งแต่ในเรื่องของการทำเป็นสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ในชีวิตประจำวัน   การปลูกไผ่ให้ได้คุณภาพและผลผลิตดี เริ่มต้นที่การจัดการสวนไผ่ให้มีระบบระเบียบ ศึกษาทำความเข้าใจในเรื่องสายพันธุ์ไผ่ ผู้ปลูกอย่าด่วนใจร้อนที่จะตัดหน่ออ่อนมากิน แต่ควรปล่อยให้หน่อขึ้นไปตามธรรมชาติเสียก่อน ซึ่งหลังปลูกได้อายุ 2 ปี ไผ่จะให้ผลผลิตที่พร้อมให้ใช้ประโยชน์ได้ ลำไม้ไผ่ที่ขายราคาจะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับเส้นผ่านศูนย์กลาง แต่ความยาวของไผ่เท่ากัน 6.50 เมตร อย่างไผ่เลี้ยงราคาลำละ 150 บาท ไผ่ซางหม่นราคาลำละ 350 บาท และไผ่ตงลำละ 800-1,000 บาท

คุณธวัช จรุงพิรวงศ์ ประธานวิสาหกิจชุมชน Thai Herb Centers ผู้เชี่ยวชาญด้านการปลูกกัญชา จังหวัดนนทบุรี กล่าวว่า วิสาหกิจชุมชนของเรามุ่งถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องกัญชา กัญชง ทุกมิติแก่ประชาชน เพื่อเป็นแนวทางประกอบอาชีพเสริมอย่างยั่งยืนต่อไปในอนาคต  จากความเชี่ยวชาญด้านฟาร์มกัญชาของเราพัฒนาสู่มาตรฐานกัญชาทางการแพทย์ (GACP) for Medicinal Cannabis V.2 ได้รับการตรวจรับรองจากบริษัท SGS โดย Auditor จากประเทศโคลัมเบียและประเทศไทย เมื่อ 28-29 สิงหาคม 2566 ที่ผ่านมา  ทางกลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์กัญชาหลากหลายสไตล์เช่น ลูกประคบ พิมเสนน้ำ ยาหม่อง ยาหอม (สมุนไพรหอม) ยาเขียว  ชากัญชา ชากัญชาโสมขาว ชาอัสสัม น้ำชากัญชา และ ผลิตภัณฑ์คราฟต์โซดาจาก ใบกัญชา รากกัญชาและ กระท่อม เป็นสินค้าเครื่องดื่มเพื่อให้ความสดชื่น ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายและ นอนหลับสบาย