บุหรงดอกแดง มีชื่อวิทยาศาสตร์ Dasymaschalon dasymaschalum (Blume) I.M.Turner“DokDaeng” จัดอยู่ในวงศ์ Annonaceae บางคนเรียกว่า บุหรงก้านเรียบ บุหรง บุหรงสุราษฎร์ ชื่อพ้อง :Dasymaschalon blumei Finet & Gagnep.มีลักษณะโดยทั่วไป เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 2-3 ม. กลายพันธุ์มาจากบุหรง หรือบุหรงก้านเรียบ มีลักษณะที่แตกต่างออกไป ได้แก่ ด้านล่างของใบสีนวลเคลือบขาวน้อย ดอกเรียวแคบกว่า กลีบดอกมีสีแดง หรือม่วงแดง หรือชมพูเข้ม ดอกดก ออกดอกตลอดปีไม่ค่อยติดผล แต่ยังมีลักษณะเด่นที่เหมือนกันคือก้านดอกเรียบ ไม่มีกลิ่นหอม ผลทรงกระบอกมีรอยคอดตามเมล็ด เมื่อสุกสีแดง มีรสหวาน

สถานภาพในถิ่นกำเนิด

มีการเก็บตัวอย่างครั้งแรกจากเมืองชวา ประเทศอินโดนีเซีย แต่ไม่ระบุวันที่และระดับความสูง และมีรายงานการตั้งชื่อใน พ.ศ.2373 กระจายพันธุ์อยู่ในป่าดิบชื้นเกือบทุกประเทศในภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ใประเทศไทยพบในภาคตะวันออกเฉียงใต้และภาคใต้ มีสถานภาพเริ่มถูกคุกคามในถิ่นกำเนิด (ลำดับ NT) มีจำนวนต้นแม่พันธุ์ตามธรรมชาติลดจำนวนลงอย่างรวดเร็ว เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงสภาพป่า แสงแดดจัดรุนแรงและแห้งแล้งมากขึ้น ต้นบุหรงเป็นพรรณไม้พื้นล่างที่ไม่สามารถปรับตัวเข้ากับสภาพนี้ได้ จนกระทั่งสูญพันธุ์ในถิ่นกำเนิดแล้วในหลายพื้นที่

เทคโนโลยีการอนุรักษ์

ในประเทศไทยมีการคัดเลือกพันธุ์บุหรงก้านเรียบจากป่าที่มีลักษณะดีเด่น ได้แก่ ทรงต้นเป็นพุ่มเตี้ย มีใบน้อย ขนาดเล็ก ดอกขนาดใหญ่ ดอกดกสีสันสวยงาม ออกดอกตลอดปี ดอกบานทนนาน สามารถปรับตัวเจริญเติบโตได้ในสภาพสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป จึงมีการนำไปปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับกันในทุกภาคทั่วประเทศ ทั้งที่ปลูกเป็นไม้ประดับกระถางและปลูกลงแปลงในที่ร่มรำไร ผู้ปลูกเลี้ยงได้สร้างลูกผสมที่มีลักษณะเด่นแตกต่างกันออกไปมากมายแล้วมีการคัดเลือกหาพันธุ์ดีเด่นกันอยู่ตลอดเวลา การรักษาพันธุกรรมดีเด่นไว้ จึงต้องใช้การขยายพันธุ์โดยวิธีปักชำในกระบะพ่นหมอกกลางแจ้ง และการทาบกิ่ง

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย