'เจิมศักดิ์ ปิ่นทอง' นักวิชาการด้านเศรษฐศาสตร์ เทียบจุดแข็ง-จุดอ่อน 2 ตัวเต็งชิงผู้ว่าฯแบงก์ชาติ จับตาพลิกความคาดหมาย

วันที่ 7 กรกฏาคม 2568 รศ.ดร.เจิมศักดิ์ ปิ่นทอง นักวิชาการด้านเศรษฐศาสตร์ ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัววิเคราะห์ถึงคุณสมบัติสำคัญของผู้ที่จะมาตำแหน่งผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) คนใหม่ที่กำลังเป็นที่จับตาอย่างใกล้ชิดท่ามกลางกระแสคาดการณ์ว่าอาจมีการเสนอชื่อตามความต้องการของฝ่ายผู้มีอิทธิพลทางการเมือง โดยได้วิเคราะห์ถึงคุณสมบัติสำคัญที่จำเป็นสำหรับผู้นำสูงสุดขององค์กรที่สำคัญต่อเสถียรภาพเศรษฐกิจของประเทศ โดยเน้นย้ำถึง "ความกล้าหาญและความเป็นอิสระจากอิทธิพลทางการเมือง" เป็นหัวใจสำคัญ โดยมีเนื้อหาดังนี้

พลิกความคาดหมาย ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทยคนใหม่ คลังอาจเสนอตามความต้องการของผู้ทรงอิทธิพลทางการเมืองสัปดาห์นี้

ตำแหน่งผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อเสถียรภาพเศรษฐกิจของประเทศ ผู้ที่ดำรงตำแหน่งนี้จำเป็นต้องมีความกล้าหาญ เป็นอิสระจากการเมือง และยึดมั่นในหลักการรักษาเสถียรภาพมากกว่าการกระตุ้นการเติบโตอย่างไร้เสถียรภาพ ซึ่งเป็นโจทย์สำคัญในการพิจารณาผู้เหมาะสม

เมื่อพิจารณาระหว่าง ดร.รุ่ง มัลลิกะมาส และ คุณวิทัย รัตนากร ในมุมมองที่ต้องการผู้ที่มีความกล้าหาญและเป็นอิสระจากอิทธิพลทางการเมือง เพื่อรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจเป็นหลัก มีข้อได้เปรียบเสียเปรียบและแนวโน้มความเหมาะสมดังนี้

ดร.รุ่ง มัลลิกะมาส จุดได้เปรียบ

ประสบการณ์ในธนาคารแห่งประเทศไทยโดยตรง: ดร.รุ่ง มีพื้นฐานการทำงานใน ธปท. มาอย่างยาวนาน และเคยดำรงตำแหน่งสำคัญหลายตำแหน่ง เช่น รองผู้ว่าการ ด้านบริหาร ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายนโยบายสถาบันการเงิน และเคยเป็นกรรมการในคณะกรรมการนโยบายการเงิน (กนง.) นอกจากนี้ ยังเคยมีประสบการณ์นอกธนาคารแห่งประเทศไทย คือ เคยเป็นรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน) ประสบการณ์โดยตรงนี้ทำให้เข้าใจกลไกและบริบทการดำเนินนโยบายการเงินของ ธปท. เป็นอย่างดี ซึ่งเป็นคุณสมบัติสำคัญของผู้ว่าการ

พื้นฐานทางวิชาการที่แข็งแกร่ง: ดร.รุ่งจบการศึกษาระดับปริญญาเอกด้านเศรษฐศาสตร์จากสถาบันชั้นนำระดับโลก (เช่น MIT) ซึ่งสะท้อนถึงความรู้ความเข้าใจเชิงลึกในด้านเศรษฐศาสตร์มหภาคและนโยบายการเงิน

แนวคิดเน้นเสถียรภาพและแก้ปัญหาเชิงโครงสร้าง: จากการนำเสนอแนวคิด "ภูมิทัศน์ใหม่ภาคการเงินไทย" ดร.รุ่งเน้นการส่งเสริมการแข่งขัน ลดความเหลื่อมล้ำ และสร้างความยั่งยืนในระบบการเงิน ซึ่งสอดคล้องกับบทบาทของ ธปท. ที่มุ่งเน้นเสถียรภาพระยะยาว

ความเป็นอิสระทางความคิด: การเป็นนักวิชาการและผู้ที่ทำงานอยู่ในวงการนโยบายการเงินมาโดยตลอด มักจะมีแนวโน้มที่จะยึดมั่นในหลักการวิชาการและเป็นอิสระจากการชี้นำทางการเมือง

จุดเสียเปรียบ

ดร.รุ่ง ซึมซับวัฒนธรรมความเป็นอิสระ ของธนาคารแห่งประเทศไทย ฝ่ายการเมืองอาจคิดว่าเป็นอุปสรรคที่ไม่สามารถสั่งการได้

ดร.รุ่ง เป็นรองผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย ที่เป็นเจ้าของเรื่องการให้ใบอนุญาตธนาคารไร้สาขา (virtual bank) ผู้ที่ไม่ได้จัดสรรใบอนุญาตในครั้งนี้อาจไม่พอใจและมีอิทธิพลทางการเมือง

คุณวิทัย รัตนากร จุดได้เปรียบ

ประสบการณ์บริหารองค์กรขนาดใหญ่: คุณวิทัยเป็นผู้อำนวยการธนาคารออมสิน ซึ่งเป็นองค์กรขนาดใหญ่ภายใต้การกำกับของกระทรวงคลังที่มีความซับซ้อนและมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานราก ประสบการณ์ด้านการบริหารจัดการองค์กรขนาดใหญ่นี้เป็นจุดแข็งที่สำคัญ

ความเข้าใจปัญหาเศรษฐกิจฐานรากและหนี้ครัวเรือน: จากบทบาทที่ธนาคารออมสิน คุณวิทัยมีความเข้าใจในปัญหาหนี้ครัวเรือนและเศรษฐกิจฐานราก ซึ่งเป็นปัญหาเร่งด่วนของเศรษฐกิจไทยในปัจจุบัน

ความสามารถในการประสานงาน: คุณวิทัยเน้นย้ำถึงความสำคัญของ "Policy Coordination" ระหว่างนโยบายการเงินและการคลัง ซึ่งจำเป็นในการแก้ปัญหาเศรษฐกิจที่ซับซ้อนในปัจจุบัน

จุดเสียเปรียบ

บทบาทที่อาจถูกมองว่าใกล้ชิดกับการเมือง: ด้วยตำแหน่งผู้บริหารวิสาหกิจของรัฐขนาดใหญ่ อาจทำให้เกิดคำถามถึงความเป็นอิสระจากอิทธิพลทางการเมือง โดยเฉพาะหากมีการผลักดันนโยบายที่อาจมองว่าเป็นการช่วยเหลือรัฐบาลในระยะสั้น แทนการรักษาเสถียรภาพระยะยาว

พื้นฐานด้านนโยบายการเงินโดยตรง: แม้จะมีความรู้ด้านเศรษฐศาสตร์และการเงิน แต่ประสบการณ์โดยตรงในการกำหนดและดำเนินนโยบายการเงินในระดับมหภาคแบบที่ ธปท. ทำ อาจไม่เท่ากับผู้ที่ทำงานใน ธปท. มาโดยตรง

ใครเหมาะสมกว่ากันในบริบทที่เน้นความกล้าหาญและเป็นอิสระ

หากยึดหลักที่ว่า "ต้องการผู้ที่มีความกล้าหาญเป็นอิสระจากอิทธิพลทางการเมือง เพราะต้องรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจเป็นหลัก มากกว่าการเน้นที่การเจริญเติบโตอย่างไร้เสถียรภาพ" ดร.รุ่ง มัลลิกะมาส ดูจะมีภาษีดีกว่าในแง่ของความเป็นอิสระและแนวคิดที่มุ่งเน้นเสถียรภาพอย่างแท้จริง ด้วยพื้นฐานที่เติบโตมาจาก ธปท. และมีหลักวิชาการที่แข็งแกร่ง ทำให้มีแนวโน้มที่จะยืนหยัดในหลักการของธนาคารกลางได้ดีกว่า

อย่างไรก็ตาม คุณวิทัยก็มีจุดแข็งในด้านการบริหารจัดการและการเข้าใจปัญหาเศรษฐกิจที่ลงลึกถึงระดับฐานราก ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการนำพานโยบายของ ธปท. ไปสู่การปฏิบัติให้เกิดผลจริงในภาพรวมของเศรษฐกิจ

หากคุณวิทัยสามารถแสดงให้เห็นถึงความเป็นอิสระและสามารถแยกบทบาทจากการชี้นำทางการเมืองได้ ก็จะเป็นผู้ที่มีศักยภาพสูงเช่นกัน

สรุป: ในบริบทที่เน้น "ความเป็นอิสระและความกล้าหาญในการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ" ดร.รุ่ง มัลลิกะมาส ดูจะเป็นตัวเลือกที่เหมาะสมกว่าในเชิงหลักการและแนวคิดที่ยึดมั่นในบทบาทของธนาคารกลาง อย่างไรก็ตาม คุณวิทัย รัตนากร ก็มีความโดดเด่นในด้านการบริหารจัดการและประสบการณ์ที่จับต้องได้กับปัญหาเศรษฐกิจในปัจจุบัน ซึ่งเป็นสิ่งที่ ธปท. ต้องการเช่นกัน

การตัดสินใจขั้นสุดท้ายจะขึ้นอยู่กับ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังคุณพิชัย ชุณหวชิระ ว่าจะให้น้ำหนักกับคุณสมบัติใดมากที่สุด จะทำตาม ความต้องการของฝ่ายการเมืองที่มี คุณกิตติรัตน์ และยิ่งลักษณ์ เป็นผู้ผลักดัน หรือไม่

การประชุมครม. ในสัปดาห์หน้านี้ คงได้รู้กัน