“เทคนิคการขยายพันธุ์อย่างง่าย” ต้นช้อนเงินช้อนทอง จัดเป็นพรรณไม้สกุลไทรอีกชนิดหนึ่งที่กำลังได้รับกระแสนิยมนำมาปลูกเลี้ยงเป็นไม้ฟอกอากาศ และไม้มงคลตามชื่อของพรรณไม้ สำหรับช้อนเงินช้อนทองจัดว่าเป็นพรรณไม้ที่ปลูกเลี้ยงง่าย ลำต้นแข็งแรงมีการเจริญเติบโตได้ดีในทุกสภาพอากาศ ทั้งกลางแจ้งและในพื้นที่ร่มบางคนมีความเชื่อว่าเมื่อมีพรรณไม้ชนิดนี้ไว้ในครอบครองจะช่วยเรียกทรัพย์เข้าบ้านบ้าง หรือมีโชคมีลาภบ้าง สำหรับในทางพฤกษศาสตร์ช้อนเงินช้อนทองจัดว่าเป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นขนาดเล็กชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Ficus annulata ชื่อวงศ์ MORACEAEทรงพุ่มรูปกลม สูง 1.40 เมตร กว้าง 0.70 เมตร ลำต้นตั้งตรงเปลือกสีน้ำตาลเทามียางสีขาวใส ใบเดี่ยวมีลักษณะกลม สีเขียวเข้มผิวใบเป็นมัน ปลายใบอ่อนมีลักษณะงอคล้ายช้อน สีเขียวเข้มขนาดความกว้าง 1.8 เซนติเมตร ความยาว 3.7 เซนติเมตรเรียงตัวแบบข้ามสลับตั้งฉาก แผ่นใบรูปวงกลม ปลายและโคนใบมนขอบใบเรียบ ผลเดียว ผลอ่อนสีเขียวแบบแตง เมื่อผลแก่จะเปลี่ยนเป็นสีม่วงแดง

เทคนิคการชำกิ่งในวัสดุเพาะ (Peat Moss)

1.ตัดกิ่งยอดของไทรช้อนเงินช้อนทองที่ต้องการ ความยาวประมาณ 5-7 เซนติเมตร

2.ผสมน้ำยากันราโดยการนำผงกันรา 1 กรัม ผสมกับน้ำเปล่า4 ลิตร คนให้เข้ากัน แล้วนำกิ่งไทรที่ตัดแต่งเรียบร้อยแล้วมาแช่ในน้ำยากันราที่ผสมไว้ ประมาณ 10-15 นาที

3.หลังจากที่แช่น้ำยากันราแล้วนำกิ่งไทรมาแช่บนน้ำยาเร่งราก(ถ้ามี) โดยการใช้ Naphthyl Acitic Acid (NAA) 10 มิลลิลิตร ผสมกับน้ำเปล่า 10 ลิตร เป็นระยะประมาณ 10-15 นาที

4.นำถ้วยพลาสติกหรือถุงชำขนาด 2.5 นิ้ว ใส่พีสมอสหรือขี้เถ้าแกลบ ปริมาณ 45 กรัม (เกือบเต็มถ้วย) ลงไปในถ้วยพลาสติกที่เตรียมไว้

5.นำกิ่งไทรช้อนเงินช้อนทองปักชำลงไปในถ้วยพลาสติกดังกล่าว ลึกประมาณ 2-3 เซนติเมตร วางไว้ในที่ร่มรำไร หลังจากนั้นให้สังเกตการแตกราก และหมั่นเก็บใบที่แห้งหรือเน่าทิ้ง

การปักชำกิ่งด้วยการแช่น้ำ (น้ำเปล่า) เป็นเทคนิคใหม่ที่ช่วยลดต้นทุนของวัสดุเพาะ โดยการเตรียมกิ่งไทรช้อนเงินช้อนทองเช่นเดียวกับการปักชำข้างต้นในข้อ 1-3 หลังจากนั้นเตรียมภาชนะปักชำ ดังนี้

1.นำขวดโหลที่มีขนาดความลึกประมาณ 2 นิ้ว (หรือเท่าที่จะพอหาได้) ใส่น้ำเปล่า ปริมาตร 40 มิลลิลิตร ลงไปในขวดโหลที่เตรียมไว้

2.นำกิ่งไทรช้อนเงินช้อนทองแช่หรือชำลงไปในขวดโหลที่เตรียมไว้ ซึ่งมีความลึกระดับน้ำ 2-3 เซนติเมตร หลังจากนั้นให้สังเกตการแตกราก และเปลี่ยนถ่ายน้ำไม่ให้เน่าจนกระทั่งออกราก

การดูแลย้ายออกปลูก

เมื่อต้นกล้าช้อนเงินช้อนทองของเราออกรากมากเพียงพอแล้ว ให้ค่อยๆ เปิดฝาครอบถ้วยออกทีละเล็กทีละน้อยในแต่ละวันอาจเป็นระยะเวลา 4-5 วัน เพื่อให้ความชื้นสัมพันธ์ภายนอกและภายในคงที่ ต้นกล้าปรับสภาพได้ จึงนำออกมาย้ายปลูกเลี้ยงในกระถางที่มีส่วนผสมของดินต่อไป

อนันต์ พิริยะภัทรกิจ,พิมพกานต์ สมพวง,รติยา มิโสภา

ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมเกษตรสร้างสรรค์

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.)