กลายเป็นเรื่องร้อนอีกครั้ง เมื่อศาลยุติธรรมแห่งสหภาพยุโรป (CJEU) แถลงการณ์ยืนยันว่า สหพันธ์ฟุตบอลยุโรป (ยูุฟ่า) และ สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (ฟีฟ่า) ไม่มีอำนาจที่จะสั่งห้ามบรรดาสโมสรทำการจัดตั้งซูเปอร์ลีกได้
เนื่องจากเป็นการผิดกฎหมายของอียู
ซูเปอร์ลีก เป็นไอเดียที่ผุดขึ้นมาเมื่อปี 2021 โดยมี 12 สโมสรใหญ่แสดงความเห็นชอบร่วมกันที่จะแยกตัวออกไปจาก ยูฟ่า เพื่อก่อตั้งลีกใหม่โกยรายได้เข้าสโมสรอย่างมหาศาล แต่ถูกโจมตีอย่างมากจากแฟนฟุตบอล เนื่องจากมันจะทำลายทุกสิ่งทุกอย่างในระบบลีกไปอย่างป่นปี้
แทนที่ ซูเปอร์ลีก จะถือกำเนิดได้อย่างสะดวกโยธิน กลายเป็นว่าหลายทีมประกาศจุดยืนไม่ขอเข้าร่วม
ทีนี้ในยุคปัจจุบัน หลายคน “ลืมง่าย” และบางคนอาจ “ไม่เข้าใจ”ในบริบทนี้เท่าไหร่
เราไปทำความเข้าใจกันอีกครั้ง ตามที่เคยนำเสนอไว้นานมาก เพราะนี่มันไม่ใช่เรื่องใหม่เลยแม้แต่น้อย
แต่มันถือกำเนิดมาในช่วงนี้ และยังเป็นความต้องการบางอย่างของ 2 ทีมดังสเปนอย่าง เรอัล มาดริด กับ บาร์เซโลน่า ที่ปัจจุบันมูลค่า ลา ลีกา มันแทบไปไหนไม่รอดอยู่แล้ว
.......ขอเริ่มจากตำนานโหดมาเปิดหีบของ G-14 เป็น
ลำดับแรก
“ยูฟ่า” โดนท้าทายจนมีความ “จำเป็น” ต้องปรับโฉมการแข่งขันฟุตบอลถ้วยบิ๊กเอียร์ อย่าง ยูโรเปี้ยน คัพ มาเป็น ยูฟ่า แชมเปี้ยนส์ลีก ในซีซั่น 1992-93 นับเป็นการ “ปฏิวัติโครงสร้าง” ใหม่ทั้งหมด ไม่ใช่เอาแค่แชมป์มาเตะ แต่เอารองแชมป์ และทีมอันดับรองลงมาเข้าร่วมดวลแข้งด้วย
หลังจากจบนัดชิงปี 1998 แนวคิดตั้งลีกใหม่เริ่มมีการพูดคุยกันเริ่มเป็นรูปเป็นร่างและทำท่าจะเกิดขึ้นจริงในการจัดตั้งกลุ่ม G-14
Italian company Media Partners เป็นผู้เปิดเผยแผนนี้เมื่อปี 1998 ซึ่งแผนนี้คิดก่อนจะเกิดกลุ่มลูกหนังในตำนาน
G-14 มีสมาชิกกระจายอยู่ 7 ประเทศ ประกอบด้วย แมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด กับ ลิเวอร์พูล จากอังกฤษ, เรอัล มาดริด กับ บาร์เซโลน่าจากสเปน, เอซี มิลาน, ยูเวนตุส และอินเตอร์มิลาน จากอิตาลี, โอลิมปิก มาร์กเซย กับ ปารีส แซงต์-แชร์กแมง จากฝรั่งเศส,บาเยิร์น มิวนิค กับ โบรุสเซีย ดอร์ทมุนด์ จากเยอรมนี, อาแจ๊กซ์ อัมสเตอร์ดัม กับ พีเอสวี ไอนด์โฮเฟ่น จากเนเธอร์แลนด์ และเอฟซีปอร์โต้ จากโปรตุเกส
นี่คือสมาชิกยุคเริ่มต้น ในปี 2000
อีกสองปีต่อมา มีสมาชิกมาเพิ่มอีก 4 สโมสร นั่นคือ อาร์เซน่อล จากอังกฤษ, ไบเออร์ เลเวอร์คูเซ่น จากเยอรมนี,บาเลนเซีย จากสเปน และโอลิมปิก ลียง จากฝรั่งเศส
เป้าประสงค์ที่แท้จริงนั้น แทบจะไม่ได้คิดเรื่องการแยกตัวออกมาแข่ง แต่ต้องการเรียกผลประโยชน์มากขึ้นกว่าเดิม
แต่ ยูฟ่า งัดหมากเด็ดด้วยการประกาศยกเลิก “คัพวินเนอร์สคัพ” เพื่อรองรับสโมสรต่างๆ ให้ขึ้นมาเล่นระดับ “แชมเปี้ยนส์ลีก” ทำให้แผนงานของกลุ่ม G-14 ต้องหยุดชะงัก เมื่อเจอหมัดน็อกในครั้งนี้
กลุ่มนี้มีความชัดเจนว่า สร้างขึ้นเพื่อเพิ่มผลประโยชน์และมีอำนาจในการต่อรองให้ทีมชั้นนำของยุโรป
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ค่าลิขสิทธิ์ถ่ายทอดสดทางโทรทัศน์จาก ยูฟ่า แชมเปี้ยนส์ลีก และการเรียกร้องเงินชดเชยจากการที่นักเตะได้รับบาดเจ็บมาจากการรับใช้ชาติ
หลังจากก่อตั้งมาถึง 8 ปี ก็ยังไม่มีการเจรจาอะไรจาก G-14 กับทั้ง ฟีฟ่า และยูฟ่า แถมยังมีการจัดตั้งสมาคมสโมสรฟุตบอลยุโรป หรือ The European Club Association (ECA) ขึ้นมา
เท่ากับเป็น “องค์กร” ที่ “ซ้อนองค์กร” ของฟุตบอลยุโรป
“นโปเลียนลูกหนัง” มิเชล พลาตินี่ ที่นั่งตำแหน่งประธานยูฟ่าเวลานั้น ไม่ได้นิ่งนอนใจ สวมวิญญาณยอดมิดฟิลด์เหมือนสมัยเป็นนักบอล กลายเป็นตัวกลางระหว่าง ฟีฟ่า, ยูฟ่า และ G-14 รีบเข้าเจรจากัน พร้อมข้อสรุปที่ว่า ทีมชาติต้องจ่ายเงินชดเชยทั้งค่ารักษาการบาดเจ็บ และให้เงินสโมสรเมื่อนำนักเตะไปเล่นทีมชาติ
ว่ากันตามเชิง ตอนนั้น G-14 กำลังจะพัง เพราะ คาร์ลไฮนซ์รุมเมนิกเก้ ขาใหญ่แห่งบาเยิร์น มิวนิค เริ่มไม่พอใจ และกำลังจะถอนสมอ เพราะการทำงานที่ทื่อเป็นสากกะเบือแช่ครกของ ฟลอเรนติโน่เปเรซ ประธานเรอัล มาดริด
ไม่เหมือนกับตอนแรกในช่วงเริ่ม ประธานชุดขาวตอนนั้นคือ “ลอเรนโซ่ ซานส์”
เมื่อตกลงกับ ยูฟ่า และฟีฟ่า เรียบร้อย...สุดท้าย G-14 ได้สลายโต๋ ในปี 2008 นั่นเอง
ส่วน ECA ปัจจุบัน ยังคงอยู่ ทำหน้าที่เป็นตัวแทน “ความคิดแรก” ของ G-14 ไปในตัว เพราะเป็นหน่วยงานที่มีหน้าที่ช่วยดูแลผลประโยชน์ของสโมสรฟุตบอลสมาคมอาชีพในยุโรป
เป็นหน่วยงานเดียวที่ ยูฟ่า ให้การรับรอง โดยเริ่มต้นมีสมาชิก 103 สโมสร จาก 53 สมาคมฟุตบอลทั่วยุโรป ตอนนี้มีสมาชิกรวมทั้งสิ้น 232 สโมสร สำนักงานใหญ่อยู่ที่เมืองนียงประเทศสวิตเซอร์แลนด์
ประธานสมาคมสโมสรฟุตบอลยุโรปปี 2021 ก็คือ อันเดรียอันเญลลี่ ซึ่งดำรงตำแหน่งบิ๊กบอสของ ยูเวนตุส ปัจจุบันคือ นาสเซอร์อัล-เคไลฟี่ แห่งเปแอสเช
G-14 ยุบไปในปี 2008 แต่หลังจากนั้น 1 ปี ในเดือนกรกฎาคม ปี 2009 ฟลอเรนติโน เปเรซ ประธานของเรอัล มาดริด ปัดฝุ่นเรื่องดังกล่าว และให้การสนับสนุนแนวคิดนี้แบบสุดลิ่มซึ่งอาร์แซน เวนเกอร์ กุนซืออาร์เซน่อล ในยุคนั้น คาดการณ์เอาไว้น่าสนใจว่าซูเปอร์ลีก จะกลายเป็นความจริงภายใน 10 ปีข้างหน้า
เนื่องจากเป็นสิ่งที่หลายสโมสรชั้นนำในยุโรป จะมีรายได้มหาศาล
หลังจากนั้นทุกอย่างดูเงียบไป กระทั่งปี 2017 มีภาพหลุดการนั่งพูดคุยกันของบอร์ดบริหารสำคัญของทีมชั้นนำยุโรป
ภาพการนั่งคุยกันเมื่อปี 2017 ประกอบด้วย เอ๊ด วู้ดเวิร์ดส์ของแมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด, อีวาน กาซิดิส ของอาร์เซน่อล, อาวี่ เกลเซอร์ กับ โจเอล เกลเซอร์ ของแมนฯยูไนเต็ด และจอห์น เฮนรี่ ของลิเวอร์พูล ไม่มีใครบอกอะไรได้ กระทั่งอีก 1 ปีต่อมา
ในเดือนพฤศจิกายน 2018 Football Leaks อ้างว่ามีการพูดคุยกันอย่างลับๆ เกี่ยวกับการสร้างการแข่งขันระดับสโมสรระดับ ทวีปใหม่ นั่นคือ ยูโรเปี้ยน ซูเปอร์ ลีก หรือ ESL (European Super League) โดยมีการตั้งธงจะเริ่มต้นการดวลแข้งตั้งแต่ปี 2021
เบื้องต้นมีทีมที่จะร่วมดวลแข้งก็คือ บาเยิร์น, เรอัล มาดริด, บาร์เซโลน่า, แมนยูฯ, ลิเวอร์พูล, อาร์เซน่อล, เชลซี, แมนฯซิตี้, ปารีส แซงต์-แชร์กแมง, ยูเวนตุส, เอซี มิลาน คือกลุ่มทีมผู้ร่วมก่อตั้ง
ข้อสำคัญก็คือ ทีมที่เป็นผู้ก่อตั้งลีกทั้งหมด 11 ทีมนั้น“จะไม่ตกชั้น 20 ปี” พร้อมกับเชิญทีมดังๆ อย่าง แอตเลติโก มาดริด,โบรุสเซีย ดอร์ทมุนด์, โอลิมปิก มาร์กเซย, อินเตอร์ มิลานและ โรม่า
วิธีจัดแข่งขันก็คือ เป็นฟุตบอลลีกของยุโรป ใช้รูปแบบแข่งเหย้า-เยือน จัดคู่ขนานไปพร้อมๆ กับลีกภายในประเทศ
อย่างไรก็ตาม “อาจจะ”ไม่มีการเล่นในประเทศตัวเอง ถ้าหากการแยกตัวออกมาเป็นผลสำเร็จในอนาคต
ครั้งนั้น จานนี่ อินฟานติโน่ ประธานสหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ หรือ ฟีฟ่า ออกโรงต่อต้านการที่บรรดาทีมชั้นนำในยุโรป เตรียมจัดตั้งลีกใหม่คือ ยูโรเปี้ยนซูเปอร์ลีก European Super League เป็นที่เรียบร้อย ด้วยการยืนยันว่า จะแบนนักเตะที่ร่วมเล่นรายการนี้ในการแข่งขันฟุตบอลโลก รอบสุดท้าย
กระทั่ง 24 ตุลาคม 2020
คำว่า “ยูโรเปี้ยน พรีเมียร์ลีก” เกิดขึ้นจนเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์กันอย่างหนาหู
ว่า “ยูโรเปี้ยน พรีเมียร์ลีก” ไม่ได้เป็นของใหม่แต่คือ “ภาคต่อ”จาก “ซูเปอร์ลีก” นั่นเอง!!!
รูปแบบการวาดโครงร่างครั้งนี้ อังกฤษ, ฝรั่งเศส, เยอรมนี, อิตาลี และ สเปน จำนวนทั้งหมด 16-18 ทีม แข่งขันกันในรูปแบบเก็บคะแนนพบกันทุกทีมโดยสโมสรได้คะแนนสูงสุด ซึ่งใครที่อยู่บนหัวตารางจะผ่านเข้าสู่รอบตัดเชือกแบบมินิทัวร์นาเมนท์
ยูโรเปี้ยน พรีเมียร์ลีก จะดำเนินการแข่งขันระหว่างฤดูกาลปกติเคียงข้างไปกับลีกภายในของแต่ละประเทศ รวมไปถึงศึก ยูฟ่า แชมเปี้ยนส์ลีก ด้วยเช่นกัน
กรณีนี้ ข่าวได้ระบุว่า ฟีฟ่า เป็นผู้ “ชักใย” และนำเสนอขึ้นมาเพื่อที่จะยกระดับฟุตบอล พร้อมกับมีการแข่งขันแบบน็อกเอาท์สไตล์เพลย์ออฟ หลังจากจบการดวลแข้งแบบลีก คล้ายกันกับการแข่งขันกีฬา “อเมริกันเกมส์” ในสหรัฐ อาทิ อเมริกัน ฟุตบอล NFL, บาสเกตบอล NBA หรือ เบสบอล MLB
ประเด็นก็คือ จะอย่างไรก็แล้วแต่ ต้องย้อนกลับไปดูที่ “วัตถุประสงค์” การก่อตั้งขององค์กรนั้นๆ ด้วย ซึ่ง ฟีฟ่า จะต้องสนับสนุน และต่อยอดให้กับองค์กรลูกหนังทวีปต่างๆ ไม่ใช่ “จัดตั้ง” ขึ้นมาแล้วทำให้ทุกอย่าง “ขัดแข้งขัดขา” ซึ่งกันและกัน
เพราะถ้าจัดขึ้นได้จริง จะกระทบต่อแชมเปี้ยนส์ลีกของยูฟ่าแบบจังเบอร์
ยูฟ่า ได้เตรียมแผนรับมือเอาไว้ก็คือ เพิ่มทีมแข่งขันแชมเปี้ยนส์ลีก รอบแบ่งกลุ่ม จาก 32 ทีม เป็น 36 ทีมโดยเตรียมไว้ 2 แนวทาง
แนวทางแรกคือการแบ่งเป็น 6 กลุ่ม กลุ่มละ 6 ทีม และเตะพบกันหมดแบบเหย้าเยือนรวม 10 นัด
แนวทาง 2 คือ การประกบคู่แข่งขันเหมือนในอเมริกันเกมคือ แต่ละทีมจะได้แข่งรอบแรก 10 นัดเท่ากัน โดยพบกับคู่แข่งไม่ซ้ำกันและการประกบคู่จะใช้ผลการแข่งหรือการจัดกลุ่มทีมวาง
แนวทางที่สองนั้น คาดว่าจะได้รับการตอบรับมากกว่า เพราะเป็นระบบที่จะทำให้ทีมใหญ่เจอกันมากขึ้นในรอบแรก
หากทุกอย่างลงตัว ยูฟ่า ก็พร้อมเริ่มใช้ในฤดูกาล 2024/25
.....ซึ่งการเปิดตัวครั้งใหญ่เมื่อสองปีก่อน เป็นช่วงเวลาที่หลายทีมกำลัง “เงินขาดมือ” ทำให้ “ธุรกิจฟุตบอล” ที่บอกว่าเป็นอมตะ อาจจะถึงคราวม้วยมรณา ทำให้ทุกอย่างต้องเดินหน้าไปหาเงิน
ซึ่งแนวคิดจะจัดทำฟุตบอลโปรเจกท์ใหม่ๆ “ไม่ใช่สิ่งผิด” แต่เป็นเรื่อง “ความเหมาะสม” มากกว่า
หลายคนที่มีโลกออนไลน์เป็นตัวตั้งนำขบวน “เสียสุนัข” ไปหลายต่อหลายท่าน เพราะไม่รู้จักกระบวนการ หรือ ขบวนการนี้ให้ชัดเจนเห็นแจ่ม
หลายคนอาจตกใจถึงการ “หงายไพ่” ของซูเปอร์ลีก แต่ย้ำว่ามันไม่ต่างอะไรจากครั้งที่แล้วเมื่อกว่า 20 ปีก่อน ในการเปิดตัวสมาชิกใหม่ยุค G-14
12 สโมสรที่ตัดสินใจ “หงายการ์ด” ประกอบด้วย จากอังกฤษ 6 ทีม คือ อาร์เซน่อล, เชลซี, ลิเวอร์พูล, แมนเชสเตอร์ ซิตี้,แมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด และท็อตแน่ม ฮ็อทสเปอร์, จากสเปน 3 ทีมคือ เรอัล มาดริด, บาร์เซโลน่า และ แอตเลติโก้ มาดริด จากอิตาลี อีก 3 ทีม อินเตอร์ มิลาน, เอซี มิลาน และ ยูเวนตุส
ทั้งหมดได้ออกแถลงการณ์ร่วมกันในการเปิดตัวศึก ซูเปอร์ ลีก อย่างเป็นทางการ หรือ European Super League Company, S.L.
ซูเปอร์ ลีก คาดหวังจะจัดแข่งฤดูกาลละ 20 ทีม โดยมี 15 สโมสรผู้ร่วมก่อตั้งในการยืนพื้น บวกกับอีก 5 สโมสรจากการคัดเลือกในปีนั้นๆ แต่ยังไม่บอกว่าอีก 3 ทีม ที่ร่วมก่อตั้งคือใคร ทำให้หลายคนเดาไปต่างๆ นานา ทั้ง บาเยิร์น มิวนิค แห่งเยอรมนี, เอฟซี ปอร์โต้ จากโปรตุเกส และปารีส แซงต์-แชร์กแมง จากฝรั่งเศส
ระบบแข่งขันนั้น ได้วางแผนเอาไว้ว่าจะแข่งขันแบบแบ่งกลุ่มกลุ่มละ 10 ทีม นำท็อปโฟร์ของแต่ละกลุ่มไปเล่นรอบน็อกเอาท์ 8 ทีมสุดท้าย โดยทั้ง 12 ทีม ผู้นำได้ลาออกจากสมาชิก ECA แล้ว
ฟลอเรนติโน่ เปเรซ คือหัวหอกของชุดนี้ และทีมผู้บริหารคือ สแตน โครเอนเก้ จากอาร์เซน่อล, จอห์น เฮนรี่ จากลิเวอร์พูล, อันเดรีย อันเญลลี่ จากยูเวนตุส และโจเอล เกลเซอร์ จากแมนยูฯ
แน่นอนว่าเสียงวิจารณ์สับแหลกจากรอบข้างมากันเพียบ เนื่องจากมันจะทำลายระบบ “พีระมิดฟุตบอล” ภายในประเทศ ทำลายประเพณีฟุตบอล ยุทธวิธีในการเล่นถ้วยใหญ่แตกต่างกันออกไป แม้ทางกลุ่ม ซูเปอร์ลีก จะยืนยันว่า พร้อมลงสนามในฟุตบอลลีกก็ตาม
ยูฟ่า ในฐานะเจ้าของรายการแชมเปี้ยนส์ลีก ที่จะได้รับผลกระทบโดยตรง หากมี ซูเปอร์ลีก ก็ได้ออกแถลงการณ์ร่วมกับ พรีเมียร์ลีก, ลาลีกา และกัลโช่ เซเรียอา คัดค้านโปรเจกท์นี้ในทุกกรณี ที่ทุกคนมองว่า เป็นการกระทำที่ “เห็นแก่ได้” และเพื่อผลประโยชน์ “บางสโมสร” เท่านั้น
มันเป็นโปรเจกท์ที่ “ฉวยโอกาส” ในช่วงเวลาที่สังคมต้องการความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน กลับหนีไปเพื่อรับเงินมหาศาล โดยไม่สนใจทีมอื่นๆ ที่อยู่จัดทำระบบกันมานานนับร้อยปี
น่าสนใจว่า ฟีฟ่า เองก็แสดงท่าทีอันแข็งกร้าว ร่วมกับยูฟ่า ว่า ทุกสโมสรและนักเตะที่มีส่วนร่วมกับซูเปอร์ลีก จะถูกแบนจากการแข่งขันทั้งเกมสโมสรและทีมชาติ ถือเป็นจังหวะที่ดีด้วย เพราะ อเล็กซานเดอร์ เซเฟริน บิ๊กบอสยูฟ่า เป็นพวกเดียวกับจานนี่อินฟาติโน่ ประธานฟีฟ่า
ถ้าเป็นยุค โจอัว ฮาเวลานจ์ หรือ เลนนาร์ท โยฮันส์สัน นี่อาจจะออกอีกทางเลยก็ได้
แต่นั่นแหละ ใครจะรู้บ้างว่า อะไรจะเกิดขึ้น เพราะทั้งหมดคือ “เกมแห่งธุรกิจ” ทั้งหมดมาจาก “เงินตัวเดียว” เพราะหากสำเร็จขึ้นมาจะได้รับเงิน “คูณสอง” ขึ้นไปเลย
....นี่คือเรื่องราวในประวัติศาสตร์ และตำนานของซูเปอร์ลีกที่มีรากเหง้ามาพอสมควร อาจจะมองได้ว่านี่คือ แนวคิดใหม่ที่ต่อต้านยูฟ่า กับ ฟีฟ่า, เป็นแนวคิดที่สะเทือนซางลดทอนอำนาจของ ยูฟ่า กับ ฟีฟ่า เบาลงบ้าง ไม่ให้กินรวบ หรือว่าจะเป็น อารยะขัดขืนที่ดึงสติของ ยูฟ่า กับ ฟีฟ่า ให้กลับมามองสมาชิกแบบเป็นมิตรมากกว่าเอไอ มากกว่าเป็นแค่สินค้า
การที่ทีมใหญ่ๆ มาเจอกันเป็นเรื่องที่ดี แต่ถ้ามีแค่นี้ก้อนเดียว ระบบมันจะไปไม่ได้ทั้งหมด แต่ถ้ายกมาเป็นทัวร์นาเมนท์ ประจำปี หรือประจำทุกสองปี มันจะดีหรือไม่ อันนี้ตอบไม่ได้
เพราะปัจจุบัน ยูฟ่า กับ ฟีฟ่า ก็ยัดโปรแกรมจนนักบอลกรอบเป็นข้าวเกรียบแทบจะหมดแล้ว
ทีนี้ก็น่าสนใจคือ สโมสรต่างๆ ก็ไม่ได้สนใจกับคำตัดสินใดๆ ของศาล แถมยังมาพร้อมกับท่าทีอันแข็งกร้าวที่จะอยูู่กับระบบลีกที่เป็นรากฐานของประเทศ และระบบฟุตบอลรากฐานของทวีปตัวเองต่อไป แทบจะร้อยเปอร์เซ็นต์.....
อาทิ รัฐบาลอังกฤษ ก็ได้ประกาศห้ามไม่ให้เข้าร่วมแข่งขัน ซึ่งก็ไม่มีทางผิดกฎของอียู เพราะอังกฤษออกจาก อียู มาหลายปีแล้ว....
สุดท้ายแล้วทุกคนจะต้องทำความเข้าใจว่า นี่ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่เป็นเรื่องที่จะต้องทำความเข้าใจกันทุกครั้งที่เป็นข่าว
ในยุคที่โลกสับสนงงไปมา โจรกลายเป็นคนดัง คนร้ายถูกยกย่อง แบบที่คันฉ่องเหมือนไม่ส่องกันซะเลย
อย่าลืมง่าย อย่าเชื่อง่าย เหมือนปลายนิ้วที่ขดเขี่ยละเหี่ยจอ!!!!
บี แหลมสิงห์
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี