5 เม.ย.59 ที่โรงแรมเอบินา เฮ้าส์ สำนักงานองค์กรงดเหล้า (สคล.) ร่วมกับมูลนิธิหญิงชายก้าวไกล กองกำกับการสวัสดิภาพเด็กและสตรี กองบัญชาการตำรวจนครบาล และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้จัดกิจกรรมรณรงค์กระตุ้นความปลอดภัยในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ภายใต้แนวคิด "แฮปปี้สงกรานต์ ไม่มีเหล้า ไม่ลวนลาม ไม่รุนแรง" โดยมี ตัวแทนมูลนิธิหญิงชายก้าวไกล นักวิชาการจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมเสวนา และมีสมาชิกในเครือข่ายมูลนิธิฯ เข้าร่วมกิจกรรม

โดยนางสาวจรีย์ ศรีสวัสดิ์ ฝ่ายส่งเสริมภาคีเครือข่าย มูลนิธิหญิงชายก้าวไกล ได้ทำการเปิดเผยผลสำรวจล่าสุด เกี่ยวกับทัศนคติผู้หญิงไทยต่อเทศกาลสงกรานต์ปี 2559 จากกลุ่มตัวอย่างผู้หญิง 1,793 ราย ช่วงอายุระหว่าง 10-40 ปี จาก 9 พื้นที่ คือ กรุงเทพฯ นครปฐม สมุทรปราการ เชียงใหม่ ลำปาง อำนาจเจริญ ชุมพร ชลบุรี ขอนแก่น พบว่า 85.9℅ ยอมรับไม่ได้ เห็นว่าไม่ควรฉวยโอกาสช่วงเทศกาลสงกรานต์ และควรมีมาตราการควบคุมป้องกัน ส่วนอีก 14℅ ที่เหลือมีความคิดเห็นว่าเป็นเรื่องปกติ ยอมรับได้ เพราะเป็นวันพิเศษโอกาสพิเศษ นอกจากนี้ยังพบอีกว่ากว่าครึ่งในกลุ่มตัวอย่าง 51.9% เคยถูกลวนลามคุกคามทางเพศ

เมื่อถามถึงการรับรู้เกี่ยวกับกฎหมายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พบว่า ส่วนใหญ่รับรู้ว่ามีกฎหมาย ห้ามดื่มสุราบนรถ ห้ามจำหน่ายเครื่องแอลกอฮล์ให้กับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี แต่ในส่วนของกฎหมายห้ามจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้กับผู้ที่มีอาการมึนเมา และกฎหมายห้ามขายเร่ โฆษณาโปรโมชั่น มีเพียงส่วนน้อยที่รู้ว่ามีกฎหมายนี้ อย่างไรก็ตาม กลุ่มตัวอย่างต้องการให้ภาครัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง บังคับใช้กฎหมายอย่างจริงจัง มีมาตราฐานทางกฎหมายอย่างชัดเจน รวมไปถึงสังคมที่ต้องมีการปรับเปลี่ยนวิธีการคิดใหม่ ให้มีการเล่นน้ำอย่างสร้างสรรค์ ไม่เอาค่านิยมผิดๆ มาเปลี่ยนเทศกาลสงกรานต์

อย่างไรก็ดี จากผลสำรวจเกี่ยวกับการปฏิบัติตนตามนโยบายเล่นน้ำสงกรานต์แบบประหยัดของรัฐบาล พบว่า 86.1 % ยินดีปฏิบัติตามนโยบาย 

ด้าน นางสาวปุณิกา อภิรักษ์ไกรศรี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง กล่าวว่า จากผลสำรวจสะท้อนให้เห็นว่าประเพณีสงกรานต์กลายเป็นพื้นที่สร้างค่านิยมการล่วงละเมิดทางเพศให้เป็นเรื่องปกติ ซึ่งมาจากการเล่นน้ำอย่างเกินขอบเขต ไม่ให้เกียรติ ไม่เคารพสิทธิส่วนบุคคล ยิ่งมีค่านิยมเรื่องการดื่มแอลกฮอล์ ยิ่งเป็นปัจจัยเสริมให้เกิดความรุนแรงการล่วงละเมิดต่อผู้หญิงและเด็ก ดังนั้น เทศกาลสงกรานต์ที่จะถึงนี้ ควรเล่นน้ำกันอย่างสร้างสรรค์ ให้เกียรติ ไม่ใช่อุปกรณ์ที่ไม่เหมาะสม และปฏิบัติตามพ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกฮอล์อย่างเคร่งครัด

นอกจากนักวิชาการและตัวแทนที่ได้มาเสวนาแล้วนั้น ยังมีผู้ที่เคยผ่านประสบการณ์ถูกคุกคามทางเพศในช่วงเทศกาลสงกรานต์ มาเปิดเผยเรื่องราวเพื่อเป็นวิทยาทานด้วย โดยคนแรก นางสาวเอ (นามสมมติ) อายุ 61 ปี กล่าวว่า "เมื่อปีที่ผ่านมาได้มีโอกาสไปร่วมงานเทศกาลสงกรานต์กับลูกที่จุดเล่นน้ำยอดนิยมในกทม.ที่หนึ่ง ซึ่งตนได้เจอกับเหตุการณ์ถูกลวนลามจากชายสูงอายุที่มีอาการมึนเมา ตนรู้สึกตกใจและกลัว แต่ไม่กล้าโวยวายเพราะอาย จึงชวนลูกๆ ให้กลับบ้านทันที แต่ไม่ได้บอกว่าเกิดอะไรขึ้น และในขณะที่กำลังกลับตนได้ยินเสียงร้องโวยวายจากผู้หญิงคนหนึ่ง เมื่อมองไปก็พบชายคนดังกล่าวอยู่ในบริเวณนั้นด้วย ตนจึงคิดว่าคงมีคนอื่นที่โดยลวนลามเช่นเดียวกับตน นางสาวเอยังกล่าวอีกว่า การเล่นน้ำสงกรานต์ในปัจจุบันแตกต่างจากสมัยก่อนที่มีการเล่นน้ำอย่างสุภาพ ให้เกียรติกัน"

นางสาวบี (นามสมมติ) อายุ 24 ปี กล่าวว่า "ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ปีที่แล้ว ตนได้ออกไปทำงาน ระหว่างเดินทางได้เจอวัยรุ่นในซอยที่กำลังเล่นน้ำกันอยู่ วัยรุ่นกลุ่มดังกล่าวได้พยายามสาดน้ำ ปะแป้ง และลวนลามตน ตนรู้สึกตกใจจึงได้ต่อว่าและมีปากเสียงกัน ซึ่งกลุ่มวัยรุ่นดังกล่าวไม่ได้รู้สึกผิดและเล่นน้ำต่อตามปกติ เหตุการณ์ครั้งนั้นทำให้ตนรู้สึกว่าเทศกาลนี้ไม่มีความปลอดภัย ไม่มีกฎหมายควบคุม"

ทั้งนี้ นอกจากกิจกรรมเสวนารณรงค์กระตุ้นความปลอดภัยในช่วงเทศกาลสงกรานต์ที่ถูกจัดขึ้นในวันนี้แล้ว ในวันที่ 8 เม.ย.59 มุลนิธิและเครือข่ายจะมีการจัดกิจกรรมเดินรณรงค์โครงการนี้ ที่บริเวณอนุเสาวรีย์ชัยสมรภูมิ อีกด้วย

นางสาวปุณิกา อภิรักษ์ไกรศรี นักวิชาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง