ขับเคลื่อน “โครงการนวัตกรรมสร้างรอยยิ้ม กลุ่ม ปตท.” เสริมคุณภาพชีวิตเกษตรกร-เศรษฐกิจชุมชนฐานราก

“เกษตรกรรม” ภาคส่วนที่ถือเป็น “เบื้องหลัง” ของการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ เนื่องจากผลิตผลจากภาคเกษตรกรรมถูกนำไปแปรรูปในเชิงอุตสาหกรรม หรือให้บริการลูกค้าที่เป็นนักท่องเที่ยวในภาคบริการ อีกทั้งภาคเกษตรกรรมยังเป็น “ฐานราก” ของเศรษฐกิจระดับชุมชนท้องถิ่น การพัฒนาภาคเกษตรโดยอาศัย “นวัตกรรม-เทคโนโลยี” จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

“กลุ่ม ปตท.” เป็นหนึ่งในองค์กรที่ได้ประยุกต์ใช้เครือข่าย ความรู้ นวัตกรรม เทคโนโลยี ช่องทางการตลาดและความเชี่ยวชาญ สำหรับช่วยแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตชุมชนไทย ผ่านโครงการ “นวัตกรรมสร้างรอยยิ้ม กลุ่ม ปตท.”  ซึ่งได้นำนักศึกษาจบใหม่จากโครงการ Restart Thailand มาร่วมดำเนินงานด้วย โดยได้แบ่งการทำงานเป็น 2 ด้าน คือ “Smart Farming” ตั้งเป้าหมาย 2 ประการ คือ 1.พัฒนาธุรกิจเพื่อสังคมด้านเกษตรกรรมสมัยใหม่ ด้วยการประยุกต์ใช้นวัตกรรมเทคโนโลยี และการบริหารจัดการแบบสากล กับ 2.เพิ่มรายได้จากความสามารถในการผลิต รวมถึงลดรายจ่าย ลดเวลาทำงานและเพิ่มผลผลิตของชุมชนด้วยเกษตรกรรมสมัยใหม่

Smart Farming ภายใต้การสนับสนุนของกลุ่ม ปตท. เริ่มดำเนินการใน 25 พื้นที่ ในปี 2564 ทั่วทุกภูมิภาคของประเทศ เช่น 1.ตำบลดงพญา อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน 2.ตำบลเมืองเก่า อำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี 3.ตำบลบางพระ อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี 4.ตำบลบ้านฉาง อำเภอบ้านฉาง จังหวัดระยอง 5.ตำบลบ้านม่วง อำเภอ​บ้านดุง จังหวัดอุดรธานี 6.ตำบลอรัญญิก อ.เมือง จ.พิษณุโลก 7.ตำบลลำสินธุ์ อำเภอศรีนครินทร์ จังหวัดพัทลุง

กระบวนการทำงานของ Smart Farming เริ่มต้นจากการเก็บข้อมูล ประเมินศักยภาพพื้นที่ สำรวจออกแบบร่วมกับชุมชนและภาคีเครือข่าย จากนั้นจัดทำแผนพัฒนาและแผนธุรกิจตามบริบทของแต่ละพื้นที่ ร่วมกับกลุ่มเป้าหมายและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยใช้นวัตกรรมเทคโนโลยีของกลุ่ม ปตท. พัฒนาพื้นที่ Smart Farming เพื่อเพิ่มรายได้และลดค่าใช้จ่ายของเกษตรกร 

โครงการนวัตกรรมสร้างรอยยิ้ม กลุ่ม ปตท. ยังมี “Smart Marketing” เป็นการพัฒนาสินค้าบริการและแหล่งท่องเที่ยวชุมชนให้มีคุณภาพ ได้รับมาตรฐาน ส่งเสริมการใช้ช่องทางประชาสัมพันธ์ สร้างช่องทางการตลาดออนไลน์ และมีการบริการที่สอดคล้องกับรูปแบบวิถีชีวิตใหม่ โดยการสรรหาผลิตภัณฑ์ บริการและแหล่งท่องเที่ยวชุมชนที่มีเอกลักษณ์ในแต่ละพื้นที่มายกระดับ เพื่อให้เกิดการพัฒนาธุรกิจที่ยั่งยืนและมั่นคง

เป้าหมายในปี 2564 ของ Smart Marketing คือการพัฒนาสินค้าจำนวน 250 SKU ทั้ง 4 ภูมิภาคทั่วประเทศ และการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวชุมชน 6 พื้นที่ ใน 4 จังหวัด เพื่อยกระดับคุณภาพและมาตรฐานผลิตภัณฑ์ บริการ แหล่งท่องเที่ยวชุมชนและช่องทางการขายสินค้าเข้าสู่ระบบออนไลน์ (E-Commerce) สร้างความสามารถในการแข่งขันและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นให้กับชุมชน แบ่งการดำเนินงานออกเป็น 2 ส่วน ประกอบด้วย

1.สินค้าชุมชน เริ่มจากสำรวจ รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลทางการตลาด คัดเลือกสินค้าชุมชนที่มีศักยภาพในการพัฒนาจัดทำแผนพัฒนาและแผนธุรกิจร่วมกับชุมชน พัฒนาสินค้าชุมชน ในด้านมาตรฐาน คุณภาพ บรรจุภัณฑ์ ให้สอดคล้องกับความต้องการทางการตลาด รวมถึงเพิ่มช่องทางการจำหน่าย และช่องทางการประชาสัมพันธ์เพื่อให้ผู้บริโภครับรู้สินค้าชุมชนได้มากขึ้น 2.แหล่งท่องเที่ยวชุมชน เริ่มจากสำรวจ และวิเคราะห์พื้นที่แหล่งท่องเที่ยวชุมชน เพื่อหาพื้นที่เป้าหมาย ประเมินศักยภาพพื้นที่เป้าหมาย ในด้านต่างๆ เช่น แหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติ จุดเด่นของชุมชน วัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ กิจกรรมการท่องเที่ยว ความพร้อมในการต้อนรับนักท่องเที่ยว สรุปและศึกษาความเป็นไปได้ของพื้นที่เป้าหมายและกำหนดแนวทางการพัฒนา พัฒนาการท่องเที่ยวในด้านต่างๆ เช่น บุคลากร ความรู้ด้านการท่องเที่ยว การจัดกิจกรรมการท่องเที่ยว มาตรฐานการท่องเที่ยว ร่วมกับภาคีเครือข่าย โดยให้คนในชุมชนมีส่วนร่วมในการวางแผนและยังคงความเป็นเอกลักษณ์และวัฒนธรรมท้องถิ่นของตัวเองเอาไว้ จัดทำโปรแกรมทดสอบการท่องเที่ยว (Test Trip) กับกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย นำผลที่ได้รับจากการจัด Test Trip มาวิเคราะห์และพัฒนาปรับปรุง เพื่อเข้าสู่ Platform ออนไลน์ ทำการประชาสัมพันธ์และแนะนำสถานที่ท่องเที่ยว ผ่านช่องทางต่างๆ

นอกจากบริษัทในกลุ่ม ปตท. แล้ว โครงการนวัตกรรมสร้างรอยยิ้มกลุ่ม ปตท. ยังทำงโานร่วมกับหลากหลายองค์กร เช่น สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์กรมหาชน) มหาวิทยาลัยแม่โจ้ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (NIA) สถาบันพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (ISMED) องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ​เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (อพท.) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.)

รวมถึงภาคเอกชนอย่าง คูโบต้า ตลอดจนผู้นำท้องถิ่น เช่น นายอำเภอ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน หรือผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) เช่น องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) เทศบาล เป็นต้น

ในท้ายที่สุดแล้ว “กลุ่ม ปตท.” คาดหวังว่า โครงการนวัตกรรมสร้างรอยยิ้ม กลุ่ม ปตท. จะสามารถนำนวัตกรรมจากกลุ่ม ปตท. มายกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรและชุมชนได้อย่างยั่งยืน