เวียงจันทน์ (เอเอฟพี/รอยเตอร์) – ผู้นำสหรัฐแสดงความเสียใจต่อเหตุการณ์ทิ้งระเบิดในประเทศลาวช่วงสงครามเวียดนาม ขณะที่บรรดาผู้นำชาติสมาชิกอาเซียนร่วมการประชุมสุดยอดวันที่ 2 พร้อมพบหารือประเทศคู่เจรจา

ประธานาธิบดีบารัค โอบามา ผู้นำสหรัฐ แสดงความเสียใจต่อเหตุสหรัฐทิ้งระเบิดในลาวช่วงสงครามเวียดนาม เมื่อกว่า 40 ปีก่อน โดยเขาระบุระหว่างเข้าร่วมประชุมสุดยอดอาเซียน ณ นครหลวงเวียงจันทน์ ของประเทศลาว ว่า ระเบิดได้ร่วงลงบนพื้นดินเหมือนสายฝน ทำให้เกิดเป็นประวัติศาสตร์ขึ้นมา เขาเชื่อว่าสหรัฐมีสัญญาผูกมัดทางศีลธรรมในการช่วยรักษาเยียวยาวลาว พร้อมเสนอเงินแก่ลาว มูลค่า 90 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 3,100 ล้านบาท) ตลอดช่วงกว่า 3 ปีข้างหน้า เพื่อช่วยสนับสนุนปฏิบัติการเก็บกู้กับระเบิด นับ 80 ล้านลูกที่ยังฝังอยู่ตามจุดต่างๆทั่วประเทศ จากที่ตลอดช่วง 20 ปีที่ผ่านมา สหรัฐมอบเงินช่วยเหลือแก่ลาว รวมทั้งหมด 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

โดยระหว่างปี พ.ศ. 2507 – 2516 เครื่องบินรบสหรัฐได้ทิ้งระเบิดลงในอาณาเขตลาวมากกว่า 270 ล้านลูก หรือกว่า 2 ล้านตัน ซึ่งในจำนวน 1 ใน 3 ของทั้งหมดยังไม่ระเบิด ปฏิบัติการทิ้งระเบิดดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งในภารกิจของ CIA ที่มุ่งหวังทำลายเส้นทางลำเลียงขนส่งของกลุ่มเวียดนามเหนือของโฮจิมินห์ และขจัดพันธมิตรคอมมิวนิสต์ ประชาชนชาวลาวยังคงต้องทนทุกข์จากระเบิดดังกล่าว โดยมีประชาชนกว่า 20,000 คน ที่เสียชีวิตและบาดเจ็บ กลายเป็นผู้พิการ นับตั้งแต่สหรัฐยุติการทิ้งระเบิด ขณะที่ ผู้เสียชีวิตหรือบาดเจ็บจากกับระเบิด ระหว่างปี พ.ศ. 2556-2558 เป็นเด็กอายุต่ำกว่า 14 ปี ถึงร้อยละ 58

นายโอบามาเป็นประธานาธิบดีสหรัฐคนแรกที่เดินทางเยือนประเทศลาว และมีจุดยืนที่เป็นมิตรกับลาวอย่างเห็นได้ชัด เขาระบุว่า เหตุการณ์ที่สหรัฐทิ้งระเบิดในลาว ได้ทำลายหมู่บ้านและหุบเขาต่างๆ ตลอดจนคร่าชีวิตประชาชนไปจำนวนมาก

สำหรับการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนในวันนี้สอง มีการประชุมพิเศษหลายครั้ง เช่น การประชุมอาเซียน+จีน ซึ่งอ้างกรรมสิทธิ์ในพื้นที่ส่วนใหญ่ของทะเลจีนใต้ และการประชุมอาเซียน+3 ได้แก่ จีน ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ ซึ่งในการประชุมอาเซียน+จีน กับนายกรัฐมนตรี หลี่ เค่อ เฉียง ของจีน อาเซียนจะได้ทบทวนเรื่องการพัฒนาความสัมพันธ์กับจีนในรอบ 25 ปีที่ผ่านมาเป็นครั้งแรก จากนั้นทั้งสองฝ่ายจะลงนามในแถลงการณ์ความร่วมมือแห่งอนาคต มุ่งเน้นไปที่เรื่องความร่วมมือด้านศักยภาพการผลิต ส่วนการประชุมอาเซียน +3 จีนหวังว่าการประชุมครั้งนี้จะทำให้จีน ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ มีบทบาทสำคัญมากขึ้นในเอเชีย
ตะวันออกเฉียงใต้และช่วยให้ภูมิภาคนี้โดดเด่นในเวทีโลกมากขึ้น นอกจากนั้น ยังมีการประชุมแยกระหว่างอาเซียนกับญี่ปุ่น และอาเซียนกับเกาหลีใต้ด้วย