วอชิงตัน/คาบูล (เอพี/รอยเตอร์/บีบีซี นิวส์) - ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ ยืนยันอย่างหนักแน่นเรื่องการตัดสินใจถอนกองกำลังทหารสหรัฐออกจากอัฟกานิสถาน พร้อมกับกล่าวโทษผู้นำการเมืองและความไม่เต็มใจสู้ของกองทัพอัฟกานิสถานว่าเป็นสาเหตุที่ทำให้กลุ่มตาลิบันยึดอำนาจได้สำเร็จขณะที่มีรายงานว่า ประธานาธิบดีอัชราฟ กานีแห่งอัฟกานิสถาน หนีออกจากประเทศพร้อมรถหรู 4 คัน และเฮลิคอปเตอร์ที่ขนเงินไปด้วยมหาศาล ก่อนที่กลุ่มตาลิบันจะยึดกรุงคาบูล

ประธานาธิบดีไบเดนออกมาแถลงที่ทำเนียบขาวผ่านโทรทัศน์เป็นครั้งแรกนับตั้งแต่กลุ่มตาลิบันประกาศยึดการปกครองอัฟกานิสถานว่า เขาโทษผู้นำการเมืองที่หลบหนีออกนอกประเทศและความไม่เต็มใจต่อสู้ของกองทัพอัฟกานิสถานที่ได้รับการฝึกโดยสหรัฐฯ ว่าเป็นสาเหตุที่ทำให้กลุ่มตาลิบันยึดอำนาจการปกครองประเทศ และเตือนผู้นำตาลิบันว่า จะต้องเผชิญกับพลังการทำลายล้างรุนแรง หากกลุ่มตาลิบันเข้าไปแทรกแซงการถอนกำลังทหารของสหรัฐฯ

ประธานาธิบดีไบเดนกล่าวเพิ่มเติมว่าเขาสนับสนุนการตัดสินใจถอนกำลังทหารสหรัฐฯ ออกจากอัฟกานิสถานอย่างหนักแน่นหลังจากที่เขาเรียนรู้ว่าไม่เคยมีช่วงเวลาที่เหมาะสมในการถอนกำลังทหารสหรัฐตลอดระยะเวลา 20 ปีที่ผ่านมา ทั้งยังระบุว่า เขาได้เห็นภาพเหตุการณ์โกลาหลบางส่วนในกรุงคาบูลที่น่าสะเทือนใจ แต่ไม่ได้เริ่มสั่งอพยพผู้คนให้เร็วกว่านี้ เพราะประธานาธิบดีอัชราฟ กานีของอัฟกานิสถานไม่ต้องการให้มีการอพยพเป็นจำนวนมาก

ประธานาธิบดีไบเดนยังกล่าวยอมรับว่า กลุ่มตาลิบันได้บุกยึดพื้นที่ของอัฟกานิสถานรวดเร็วกว่าที่คาดการณ์ไว้ การรุกคืบอย่างว่องไวของกลุ่มตาลิบันทำให้เจ้าหน้าที่ของสหรัฐฯ ประหลาดใจ เพราะคาดว่ากองทัพของอัฟกานิสถานจะขับไล่กลุ่มตาลิบันหรือยับยั้งพวกเขาไว้ได้เป็นเวลาหลายเดือน พร้อมกล่าวทิ้งท้ายว่า การตัดสินใจถอนกำลังทหารออกจากอัฟกานิสถานเป็นผลมาจากที่เขาได้ให้คำมั่นกับกองทหารสหรัฐฯ ว่า จะไม่ขอให้ทหารสหรัฐเสี่ยงชีวิตต่อไปเพื่อสงครามที่ควรจะจบสิ้นมาตั้งนานแล้ว เขารู้ดีกว่าการตัดสินใจดังกล่าวจะถูกวิพากษ์วิจารณ์ แต่เขาขอน้อมรับทั้งหมดไว้เองดีกว่าที่จะส่งต่อการตัดสินใจนี้ให้ประธานาธิบดีคนต่อไป

ด้าน เน็ด ไพรซ์ โฆษกกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ปฏิเสธที่จะยืนยันว่า สหรัฐฯยังยอมรับรัฐบาลของประธานาธิบดีกานีเป็นรัฐบาลของอัฟกานิสถานอยู่หรือไม่ และปฏิเสธที่จะเรียกกานีว่าเป็นประธานาธิบดีอัฟกานิสถาน หลังจากที่กานีหนีออกนอกประเทศไปแล้ว โฆษกกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ยังกางเงื่อนไขที่จะทำให้สหรัฐฯ ยอมรับรองรัฐบาลใหม่ของตาลิบันด้วยว่า รัฐบาลใหม่จะต้องเป็นรัฐบาลที่รวมทุกฝ่าย และต้องเคารพในสิทธิมนุษยชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสิทธิสตรี พร้อมขู่ว่า รัฐบาลใหม่ของอัฟกานิสถาน จะต้องได้รับผลของการกระทำหากละเมิดสิทธิมนุษยชน และพฤติกรรมของตาลิบัน จะเป็นตัวตัดสินว่า สหรัฐฯ จะยอมรับรองรัฐบาลใหม่ของอัฟกานิสถานหรือไม่

ขณะเดียวกัน สำนักข่าว RIA Novostiของรัสเซียรายงานว่า ก่อนที่กลุ่มตาลิบันจะยึดประเทศได้สำเร็จเมื่อวันอาทิตย์ ประธานาธิบดีกานี ได้หนีออกจากประเทศ พร้อมด้วยรถยนต์ 4 คัน ที่อัดแน่นด้วยเงินสด แล้วยังนำเงินอีกจำนวนหนึ่งไปไว้บนเฮลิคอปเตอร์เพื่อขนหนี แต่รถ 4 คัน และเฮลิคอปเตอร์ 1 ลำ ก็ยังขนเงินและสิ่งของมีค่าไปไม่หมด จนต้องทิ้งเงินบางส่วนไว้ที่ลานจอดเฮลิคอปเตอร์ ก่อนที่กานีจะเดินทางหนีออกนอกประเทศ ซึ่งยังไม่แน่ชัดว่าเป็นที่ทาจิกิสถาน หรืออุซเบกิสถาน ทำให้นักการทูตรัสเซียประจำอัฟกานิสถานวิจารณ์ การหนีออกจากประเทศของกานีว่า “ไร้เกียรติ” และควรถูกนำตัวมาลงโทษตามกฎหมาย