ปักกิ่ง/วอชิงตัน (เอเอฟพี/รอยเตอร์ส/บีบีซี นิวส์) - จีนยอมรับว่าบอลลูนปริศนาที่ลอยเหนือน่านฟ้าสหรัฐฯ เป็นของจีนจริง แต่เป็นของเอกชนสำหรับการวิจัยด้านอุตุนิยมวิทยา พร้อมแสดงความเสียใจ แต่โทษว่ากระแสลมพัดพาบอลลูนเข้าไปในน่านฟ้าของสหรัฐฯโดยไม่เจตนาและเป็นสุดวิสัย เตือนว่าอย่านำเรื่องนี้มาโหมกระพือให้เกินจริง
โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีนกล่าวระหว่างการแถลงข่าวตามปกติในวันศุกร์ว่า จีนกำลังตรวจยืนยันรายงานข่าวดังกล่าว ดังนั้นจนกว่าความจริงจะกระจ่าง ขออย่าได้คาดเดาและโหมกระพือเรื่องนี้ เพราะจะไม่ช่วยให้แก้ปัญหาได้อย่างเหมาะสม จีนเป็นประเทศที่มีความรับผิดชอบและปฏิบัติตามกฎหมายสากลอยู่เสมอ จีนไม่มีเจตนาจะละเมิดดินแดนหรือน่านฟ้าของประเทศอธิปไตยใดๆ จึงหวังว่าทั้งสองฝ่ายจะจัดการสถานการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างใจเย็นและรอบคอบ ในเวลาต่อมา
โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน แถลงยอมรับว่ายันเป็นบอลลูนตรวจอากาศของเอกชนจีน เดินทางจากจีน ใช้ในการวิจัยเพื่อวัตถุประสงค์ด้านอุตุนิยมวิทยาเป็นหลัก ไม่ได้มีเจตนาเข้าสู่น่านฟ้าของสหรัฐฯ และสาเหตุเกิดจากเหตุสุดวิสัย เนื่องจากถูกกระแสลมตะวันตก บวกกับเรือเหาะดังกล่าวมีความสามารถในการควบคุมทิศทางอย่างจำกัด ทำให้ถูกลมพัดจนเปลี่ยนทิศ ออกนอกเส้นทางที่กำหนดไว้แต่แรก
กระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ เผยเมื่อวันพฤหัสบดีตามเวลาสหรัฐว่า กำลังติดตามบอลลูนสอดแนมของจีนที่ลอยในระดับสูงเหนือน่านฟ้ารัฐมอนแทนา เจ้าหน้าที่เผยว่า กระทรวงคิดจะยิงบอลลูนตก แต่เกรงว่าเศษบอลลูนจะเป็นอันตรายต่อประชาชนบนพื้นดิน เห็นได้ชัดว่าเป็นบอลลูนที่มีเจตนาสอดแนม เพราะลอยอยู่เหนือฐานทัพอากาศและโกดังใต้ดินเก็บขีปนาวุธนิวเคลียร์ทางยุทธศาสตร์ แต่กระทรวงไม่คิดว่าจะเป็นภัยด้านข่าวกรองที่มีความอันตรายเป็นพิเศษ ล่าสุด โฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ แถลงเมื่อคืนวันศุกร์ตามเวลาท้องถิ่นว่า ได้เห็นรายงานข่าวการพบบอลลูนลูกหนึ่งลอยอยู่เหนือน่านฟ้าลาตินอเมริกา และประเมินแล้วว่าเป็นบอลลูนสอดแนมของจีนอีกลูกหนึ่ง อย่างไรก็ดี โฆษกไม่ได้เปิดเผยอย่างเจาะจงว่าบอลลูนลูกที่ 2 ลอยอยู่บริเวณใด
ก่อนหน้านี้ในวันเดียวกัน นายแอนโทนี่ บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ได้โทรศัพท์ถึงเจ้าหน้าที่จีน แจ้งเลื่อนกำหนดการเยือนจีนที่จะมีขึ้นในวันที่ 5-6 กุมภาพันธ์ โดยระบุว่า การที่บอลลูนสอดแนมของจีนมาลอยในน่านฟ้าสหรัฐฯ เป็นการละเมิดอธิปไตยสหรัฐและกฎหมายสากลถือเป็นการกระทำที่ไร้ความรับผิดชอบ อย่างไรก็ดี สหรัฐฯ ยังคงมุ่งมั่นที่จะใช้วิถีทางทางการทูตกับจีน เขาจะไปเยือนจีนเมื่อสถานการณ์เอื้ออำนวย
ด้านผู้เชี่ยวชาญเรื่องบอลลูนสอดแนมของ มาราธอน อินนิชิเอทีฟ(Marathon Initiative) ซึ่งเป็นหน่วยงานวิจัยในกรุงวอชิงตันเผยว่า บอลลูนเป็นเครื่องมือสังเกตการณ์ที่มีประโยชน์และยากจะยิงตกได้ บอลลูนที่พบเหนือน่านฟ้าสหรัฐฯ ดูเผินๆ เหมือนบอลลูนตรวจสภาพอากาศทั่วไป แต่มีลักษณะแตกต่างตรงที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่และเห็นอุปกรณ์ชัดเจน เป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์สำหรับนำทางและเก็บข้อมูล ทำงานด้วยพลังงานจากแผงเซลล์แสงอาทิตย์ ดูเหมือนว่าบอลลูนลูกนี้ใช้เทคโนโลยีขั้นสูงที่กองทัพสหรัฐยังไม่เคยนำมาใช้ เป็นเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์หรือเอไอ (AI) ที่มีความก้าวหน้า ที่ทำให้บอลลูนสามารถปรับระดับความสูงเพื่อไปในทิศทางที่ต้องการได้เอง เพียงแค่อ่านค่าความเปลี่ยนแปลงของอากาศที่อยู่โดยรอบ และอาจมีการสื่อสารทางวิทยุกับฐานภาคพื้นดินในประเทศต้นทาง
ผู้เชี่ยวชาญสันนิษฐานว่า บอลลูนลูกนี้น่าจะต้องการเก็บข้อมูลด้วยการลอยนอกน่านฟ้าสหรัฐฯ หรือที่ระดับสูงกว่าที่เห็น แต่เกิดเหตุขัดข้อง เพราะปกติแล้วบอลลูนมักลอยที่ระดับความสูง 65,000-100,000 ฟุต (ราว 19,812-30,480 เมตร) เพื่อไม่ให้ถูกตรวจจับหรือยิงตก แต่บอลลูนลูกนี้ลอยที่ระดับความสูง 46,000 ฟุต (ราว 14,020 เมตร) ถือว่าค่อนข้างต่ำ ส่วนการยิงบอลลูนตกไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะก๊าซที่บรรจุอยู่ภายในคือ ฮีเลียม ไม่ใช่ก๊าซที่ระเบิดลุกเป็นไฟเมื่อถูกยิง แต่จะรั่วออกมาอย่างช้าๆ