เนื่องจากประชาชน และลูกเสือบางคน  ยังไม่มีความรู้เรื่องลูกเสือเพียงพอ นึกว่าการลูกเสือนั้นเป็นเพียงวิชาหนึ่งในโรงเรียนสำหรับสอบเอาคะแนนเท่านั้น  แต่อันที่จริงการลูกเสือเป็นมากกว่านั้น  คือเป็นวิธีการสร้างคนให้เป็นพลเมืองที่ สุขภาพดี มีความสุข และช่วยเหลือผู้อื่น  (Health Happy Helpful Citizen)โดยให้ฝึกฝนอบรมด้วยการทำกิจกรรมภาคปฏิบัติ ให้มีนิสัย เป็นคนดี มีเกียรติเชื่อถือได้ มีระเบียบวินัย  รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์  ซื่อตรงต่อผู้มีพระคุณ  เชื่อฟังบิดามารดาและผู้บังคับบัญชา    เมตตากรุณาต่อสัตว์  มีเพื่อนพี่น้องลูกเสือทั่วโลก ช่วยเหลือตนเองได้  บำเพ็ญประโยชน์ให้ผู้อื่นและประเทศชาติ  และประพฤติชอบด้วยกาย วาจา ใจ ดังนั้น จึงขอสรุปความรู้เรื่องลูกเสือเบื้องต้น ดังนี้

4.1 ลูกเสือคือใคร?

ตามกฎหมายพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. 2551 “ลูกเสือ” หมายความว่า เด็กและเยาวชนทั้งชายและหญิง ที่สมัครเข้าเป็นลูกเสือทั้งในสถานศึกษาและนอกสถานศึกษา  ลูกเสือที่เป็นหญิง ให้เรียกว่า "เนตรนารี"  โดยมีแนวทางดังต่อไปนี้

(1) ให้มีนิสัยในการสังเกต จดจํา เชื่อฟัง และพึ่งตนเอง

(2) ให้ซื่อสัตย์สุจริต มีระเบียบวินัยและเห็นอกเห็นใจผู้อื่น

(3) ให้รู้จักบำเพ็ญตนเพื่อสาธารณประโยชน์

(4) ให้รู้จักทำการฝีมือ และฝึกฝนให้ทำกิจการต่าง ๆ ตามความเหมาะสม

(5) ให้รู้จักรักษาและส่งเสริมจารีตประเพณี วัฒนธรรม และความมั่นคงของประเทศชาติ

ตามธรรมนูญขององค์การลูกเสือโลก กำหนดไว้ดังต่อไปนี้

“วัตถุประสงค์ของขบวนการลูกเสือ คือ การสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพทางกาย สติปัญญา สังคม จิตใจและศีลธรรม ให้แก่เยาวชนเป็นรายบุคคล เพื่อให้เขาเป็นพลเมืองดี มีความรับผิดชอบ ในฐานะที่เป็นสมาชิกระดับชุมชน ท้องถิ่น ชาติ และนานาชาติ”

การพัฒนาทางกาย เพื่อให้มีร่างกายเจริญเติบโต แข็งแรง เพียบพร้อมด้วยสุขภาพอนามัยที่สมบูรณ์ โดยการส่งเสริมการใช้ชีวิตกลางแจ้ง

การพัฒนาทางสติปัญญา เพื่อให้มีสติปัญญาเฉลียวฉลาด พึ่งพาตนเองได้ โดยการส่งเสริมการเรียนรู้ด้วยการกระทำร่วมกัน

การพัฒนาทางจิตใจ เพื่อให้มีคุณธรรม จริยธรรมในการดำรงชีวิต โดยยึดคำปฏิญาณและกฎของลูกเสือเป็นหลักประจำใจและนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน

การพัฒนาทางสังคม เพื่อให้มีจิตอาสา คิดดี ทำดี  เป็นพลเมืองดี สามารถปรับตัวให้อยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข โดยการบำเพ็ญประโยชน์ต่อผู้อื่น

เพลง ลูกเสือของธีรราช  https://www.youtube.com/watch?v=esTatY9MuKE (NusStudio)

เพลงลูกเสือยอดนิยม https://www.youtube.com/watch?v=ZIXHTGpwXwM&list=PLT3iO4nQ6TfeW_s5l4TdtzGEhEDpHRzRQ (Boyscout Online)

4.2  คำปฏิญาณของลูกเสือมี 3 ข้อ คือ ด้วยเกียรติของข้า ข้าสัญญาว่า...

ข้อ 1 ข้าจะจงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

ข้อ 2 ข้าจะช่วยเหลือผู้อื่นทุกเมื่อ

ข้อ 3 ข้าจะปฏิบัติตามกฎของลูกเสือ

ผู้ใดที่ไม่ได้กล่าวและปฏิบัติตามคำปฏิญาณ 3 ข้อนี้   ถือว่าไม่ได้เป็นลูกเสือ

4.3 กฎของลูกเสือมี 10 ข้อ คือ

ข้อ 1 ลูกเสือมีเกียรติเชื่อถือได้

ข้อ 2 ลูกเสือมีความจงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และซื่อตรงต่อผู้มีพระคุณ

ข้อ 3 ลูกเสือมีหน้าที่กระทำตนให้เป็นประโยชน์และช่วยเหลือผู้อื่น

ข้อ 4 ลูกเสือเป็นมิตรของคนทุกคนและเป็นพี่น้องกับลูกเสืออื่นทั่วโลก

ข้อ 5 ลูกเสือเป็นผู้สุภาพเรียบร้อย ข้อ 6 ลูกเสือมีความเมตตากรุณาต่อสัตว์

ข้อ 7 ลูกเสือเชื่อฟังคำสั่งของบิดามารดา และผู้บังคับบัญชาด้วยความเคารพ

ข้อ 8 ลูกเสือมีใจร่าเริง และไม่ย่อท้อต่อความยากลำบาก

ข้อ 9 ลูกเสือเป็นผู้มัธยัสถ์

ข้อ 10 ลูกเสือประพฤติชอบด้วยกาย วาจา ใจ

ข้อ 1 "ลูกเสือมีเกียรติเชื่อถือได้" (A scouts is to be Trusted) หมายความว่า ลูกเสือจะต้องยึดมั่นในความซื่อสัตย์ ปฏิบัติตามคำมั่นสัญญาอย่างเคร่งครัด มั่นคงอยู่ในคุณงามความดี ไม่ยอมแพ้แก่สิ่งยั่วยุหรืออำนาจฝ่ายต่ำ กระทำตนให้เป็นที่เชื่อถือและไว้วางใจแก่ผู้อื่นได้เสมอ

ข้อ 2 "ลูกเสือมีความจงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และซื่อตรงต่อผู้มีพระคุณ" (A scout is loyal) เป็นการยืนยันในคำมั่นสัญญาที่ให้ไว้อย่างมีเกียรติ ด้วยการแสดงออก ปฏิบัติจริงทุกวิถีทาง เพื่อปกป้องสถาบันชาติสถาบันศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์ รวมถึงจะต้องยึดมั่นในความซื่อสัตย์กตัญญูต่อผู้มีพระคุณทุกท่าน

ข้อ 3 "ลูกเสือมีหน้าที่กระทำตนให้เป็นประโยชน์และช่วยเหลือผู้อื่น" (A scout duty is to be useful and to help others) หมายความว่า ลูกเสือจะต้องเป็นคนไม่เห็นแก่ตัว พร้อมอยู่เสมอที่จะบำเพ็ญประโยชน์และเป็นที่พึ่งแก่ผู้อื่นได้ ซึ่งหมายความว่า… “จะต้องพัฒนาตัวเองให้มีความรู้ความสามารถ และพึ่งตนเองได้ด้วย”

ข้อ 4 "ลูกเสือเป็นมิตรของคนทุกคนและเป็นพี่น้องกับลูกเสืออื่นทั่วโลก"

(Scout is a friend to all and a brother to every other Scout) หมายความว่า ลูกเสือจะต้องเป็นผู้ที่มองโลกในแง่ดี มีจิตใจ โอบอ้อมอารี มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่แก่คนทุกคนโดยไม่เลือกเชื้อชาติ ศาสนา และชั้นวรรณะ รวมทั้งมีความตระหนักในหลักภารดรภาพคือ ความรู้สึกเสมือนเป็นพี่น้องกับลูกเสืออื่นทั่วโลก

ข้อ 5 "ลูกเสือเป็นผู้สุภาพเรียบร้อย" (A scout is Courteous) หมายความว่า ลูกเสือจะต้องเป็นผู้มีกิริยาวาจาสุภาพอ่อนโยนอ่อนน้อม มีสัมมาภารวะต่อบุคคลทั่วไป ไม่ยกตนข่มท่าน

ข้อ 6 "ลูกเสือมีความเมตตากรุณาต่อสัตว์" (A scout is a Friend to animals) ลูกเสือจะต้องเป็นผู้มีใจเมตตากรุณาสงสารสัตว์ ไม่รังแกหรือทรมานสัตว์ให้ได้รับความเจ็บปวด หรือเมื่อพบสัตว์ได้รับความลำบากก็ต้องให้การช่วยเหลือมันจนพ้นภัย

ข้อ 7 "ลูกเสือต้องเชื่อฟังคำสั่งสอนของบิดามารดาและผู้บังคับบัญชาด้วยความเคารพ" (A scout obeys orders of his parents patrol leader of Scoutmaster with out question) ในฐานะที่บิดามารดาเป็นผู้ให้กำเนิดและเลี้ยงดูเราจนเติบใหญ่ขึ้นมา รวมไปถึงบรรดาครู อาจารย์ และผู้บังคับบัญชาท่านเหล่านี้ล้วนเป็นที่ผู้ที่มีประสบการณ์ชีวิตมากว่าเรา ดังนั้น คำสอน ดำชี้แนะ หรือคำสั่งของท่านจึงเป็นสิ่งที่มีคุณค่าลูกเสือจึงจะต้องเคารพเชื่อฟังและปฏิบัติตามโดยฉับไว ไม่ลังเลใจ อันเป็นวินัยซึ่งเกิดจากภายในมิใช่เป็นการถูกบังคับให้กระทำ

ข้อ 8 "ลูกเสือมีใจร่าเริงและไม่ย่อท้อต่อความยากลำบาก" (A scout Smiles and under difficulties) ลูกเสือจะต้องเป็นผู้มี่อาการยิ้มแย้มแจ่มใสและร่าเริงอยู่เสมอ ถึงแม้ว่าจะตกอยู่ในความยากลำบากปานใดก็ตามก็จะไม่แสดงอาการย่อท้อให้เห็น

ข้อ 9 "ลูกเสือเป็นผู้มัธยัสถ์" (A scout is Thrifty) ลูกเสือจะต้องเป็นผู้รู้จักประหยัดทรัพย์ทั้งของตนและผู้อื่น รู้จักเก็บหอมรอมริบ สำหรับใช้บำรุงตนไม่เบียดเบียนผู้อื่นในเรื่องทรัพย์สินเงินทอง

ข้อ 10 "ลูกเสือประพฤติชอบด้วยกาย วาจา ใจ" (A Scout is clean in thought word and deed) ลูกเสือจะต้องรู้จักสำรวมและระวังกาย วาจา ใจ ไม่ให้มีความอิจฉา ริษยา คิดเบียดเบียนหรือทำให้ร่างกายและทรัพย์สินของผู้อื่นเดือดร้อนและชำรุดเสียหาย รวมไปถึงการไม่พูดคำหยาบ คำเท็จ โดยพยายามยัดหลักว่า "สิ่งที่คิด กิจที่ทำ คำที่พูด" จะต้องไม่ทำให้ทั้งตนเองและผู้อื่นเดือดร้อน ซึ่งถ้าปฏิบัติได้ดังนี้ ก็เท่ากับว่าเราได้ดำรงตนอยู่ในศีลธรรมอันดี มีความประพฤติชอบทั้งกาย วาจา และใจแล้ว

เพลง กฎลูกเสือ 10 ข้อ

https://www.youtube.com/watch?v=VV-rHM9DsMQ (ยุทธนา นาอุดม)

https://www.youtube.com/watch?v=FbGTtMK8VDU (Prachoom Rangkasikorn)

https://www.youtube.com/watch?v=5yUNePyVY3Y (Happy Mind)

4.4 เป็นลูกเสือแล้วได้อะไร ?

1. ได้ท่องเที่ยวผจญภัย (Adventure)

2. ได้เพื่อนทั่วโลก  (Friendship)

3. ได้มีชีวิตกลางแจ้ง (Outdoor life)

4. ได้ความสนุกร่าเริง  (Enjoyment)

5. ได้ความสัมฤทธิผล (Achievement)

(ผจญภัย – ได้เพื่อน – เถื่อนธาร – การสนุก – สุขสม)

4.4  สิ่งที่ลูกเสือควรกระทำในการช่วยเหลือผู้อื่นทุกเมื่อ คือ

(1) ช่วยเหลือผู้ได้รับความทุกข์ยากลำบากที่ควรช่วย

(2) ช่วยเหลือหรือป้องกันผู้อื่นหรือทรัพย์สินของผู้อื่นให้พ้นอันตราย

(3) ช่วยสัตว์ให้พ้นจากการทรมานหรือพ้นทุกข์เวทนา

(4) ทำการปฐมพยาบาล

(5) ช่วยเหลือราชการ

(6) ช่วยเหลือกิจการอันเป็นสาธารณกุศล

(7) ช่วยเหลือผู้ปกครอง

(8) ช่วยเหลือกิจการต่างๆของโรงเรียน หรือสถานที่ทำงานซึ่งมิใช่หน้าที่ตามปกติ

(9) ช่วยชีวิตผู้ตกอยู่ในอันตราย

(10) ทำการรักษาความปลอดภัยหรือสันติสุข เพื่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

4.5  หลักการสำคัญของการลูกเสือลอร์ด เบเดน โพเอลล์(B.P.) ได้กำหนดหลักการสำคัญของการลูกเสือไว้ 8 ประการ ดังนี้

(1) ลูกเสือเป็นผู้มีศาสนา

(2) ลูกเสือมีความจงรักภักดีต่อชาติบ้านเมือง

(3) ลูกเสือมีความเชื่อมั่นในมิตรภาพ และความเป็นภราดรภาพของโลก

(4) ลูกเสือเป็นผู้บำเพ็ญประโยชน์ต่อผู้อื่น

(5) ลูกเสือเป็นผู้ยึดมั่นและปฏิบัติตามคำปฏิญาณและกฎของลูกเสือ

(6) ลูกเสือเป็นผู้อาสาสมัคร

(7) ลูกเสือย่อมไม่เกี่ยวข้องกับการเมือง

(8) มีกำหนดการพิเศษสำหรับการฝึกอบรมเด็กชาย และคนหนุ่มเพื่อให้เป็นพลเมืองดี มีความรับผิดชอบ โดยอาศัยวิธีการระบบหมู่ ระบบกลุ่ม มีการทดสอบเป็นขั้นๆตามระดับของหลักสูตรและวิชาพิเศษลูกเสือ และใช้กิจกรรมกลางแจ้ง

4.6 กิจกรรมของลูกเสือ บีพี ได้เสนอแนะกิจกรรมของลูกเสือรุ่นโต (ลูกเสือวิสามัญ-โรเวอร์) ไว้เป็น 2 ประเภท คือ

(ก) การให้บริการแก่ลูกเสือ   คือการให้บริการในกลุ่มลูกเสือ เช่น  เป็นผู้กำกับลูกเสือสำรอง  เลขานุการ ผู้จัดแข่งขันกีฬาลูกเสือ ผู้สอนวิชาลูกเสือ ผู้ตรวจสอบผลงานกรรมการรองผู้กำกับลูกเสือวิสามัญ ฯลฯ  หรือให้บริการช่วยเหลือกลุ่มอื่นๆ เช่น ลูกเสือสมุทร ลูกเสืออากาศ   ลูกเสือพยาบาล  ลูกเสือชาวบ้าน  ช่วยเหลือการเดินการกุศล    การแข่งขันกีฬา   การอยู่ค่ายพักแรม  ฯลฯ

(ข) การให้บริการแก่สาธารณะ  โดยเข้ารับการอบรมเป็นอาสาสมัครเพื่อปฏิบัติงานช่วยเหลือกิจการท้องถิ่น  เช่น อาสาสมัครสาธารณสุข อสม. (Health Volunteer) อาสาบรรเทาสาธารณภัย (Accident First Alders)  อาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน (Civil Defense Volunteer)  อาสาอาสาจราจร (Traffic Volunteer)   อาสาดับเพลิง (Fire Brigade Volunteer)  หน่วยช่วยคนตกน้ำในสระว่ายน้ำ (Life Guard)  หน่วยยามเฝ้าชายฝั่ง (Coast Guard)   หน่วยบริการในโรงพยาบาล (Hospital Volunteer)  ผู้ช่วยเจ้าพนักงานตำรวจ (Police Assistant)  ช่วยบรรจุและแจกถุงยังชีพ  การลงทะเบียนผู้ฉีดวัคซีน ฯลฯ

7.13 การพักผ่อนหย่อนใจเป็นหมู่คณะ (Team Recreation) เพื่อเพิ่มสุขภาพของร่างกายและจิตใจของลูกเสือร่วมกับผู้อื่น การทำกิจกรรมเล่นเกมกลางแจ้งและอยู่ค่ายพักแรม  เป็นเรื่องสำคัญที่ลูกเสือควรกระทำบ่อยๆ  (และการพักผ่อนหย่อนใจในวันสุดสัปดาห์ก็ไม่ควรจะละเลย)  สิ่งที่พึงหลีกเลี่ยงไม่ควรกระทำ คือกิจกรรมลูกเสือชนิดที่เอาแต่พูดหรือเขียน แต่ไม่ลงมือทำ (Palour Scouting)

สิ่งต่อไปนี้เป็นกิจกรรมที่เหมาะสมสำหรับลูกเสือ

7.13.1 กิจกรรมกลางแจ้ง  การวิ่งอออกกำลังกาย • เดินท่องเที่ยว • ลงเรือเที่ยวตามชายฝั่ง • ติดตามสะกดรอย • พายเรือในแม่น้ำคลอง • ขี่จักรยาน• กีฬาฮอกกี้ • กีฬาสุนัขล่ากระต่าย  • ฟุตบอล • เบสบอล • ยิมนาสติก  • ว่ายน้ำ • ศึกษาธรรมชาติและประวัติศาสตร์ • ขึ้นต้นไม้• ปีนป่ายหน้าผาภูเขา • อยู่ค่ายพักแรม • เยี่ยมชมสำนักงานเทศบาลศาลยุติธรรม พิพิธภัณฑ์ โรงงาน • เที่ยวต่างประเทศ • เยี่ยมเพื่อนลูกเสือต่างประเทศ ฯลฯ

7.13.2 กิจกรรมในร่ม  • จัดบรรยายโดยผู้เชี่ยวชาญในสาขาใดก็ได้ ทั้งด้านอาชีพหรือสังคม • ดูงานตามสถานที่สำคัญ  คณะนักร้องประสานเสียง • เต้นรำ • โต้วาที • เล่นละคร • การแสดงพื้นบ้าน • การเต้นรำ • ยิมนาสติกและการออกกำลังกายโดย อิสระ • กีฬาในร่ม • ยูโด • วงดนตรีสากลออเคสตรา • ชมรมลูกเสือ • ร้องเพลง • งานสังคมในตอนเย็น • ชมรมสเก็ตช์ภาพ • ชุมนุมเพื่อเรียนรู้หน้าที่พลเมือง ฯลฯ

7.14  คำสอนสุดท้ายของบีพีลอร์ด เบเดน โพเอลล์ (B.P.) ได้เขียนสาส์นฉบับสุดท้ายถึงลูกเสือ มีข้อความสำคัญ ดังนี้

1. จงมีความพอใจในสิ่งที่ตนมีอยู่  และใช้สิ่งที่มีอย่างดีที่สุด (Be contented with what you have got and make the best of it.) 

2. จงมองสิ่งต่างๆในแง่ดีแทนที่จะมองในแง่ร้าย   (Look on the bright side of things instead of the gloomyone.) 

3. แนวทางที่จะได้ความสุขอันแท้จริงคือการให้ความสุขแก่ผู้อื่น (The real way to get happiness is by giving out happinessto other.)

4. พยายามทำให้โลกนี้ดีขึ้น  กว่าเมื่อตอนที่ท่านเกิดมาสักเล็กน้อย (Try and leave this world a little better than you found it.)

5. ทำตัวเองให้มีอนามัยดีและแข็งแรง (Make yourself healthy and strong.)

6. ยึดมั่นคำปฏิญาณของลูกเสือ 3 ข้อไว้อย่างแน่นหนา (Stick to your scout promises always.)

7. จงเตรียมตัวให้พร้อมอยู่เสมอ (Be Prepared.)

เรียบเรียงโดย อาทร จันทวิมล

-(016)