หลายคนกำลังเดินทางไปเที่ยวสงกรานต์ หลายคนเดินทางกลับภูมิลำเนาเดิมในวันหยุดช่วงสงกรานต์ บางคนตั้งใจไปทำบุญทำทานในวันสงกรานต์ และหลายคนตั้งใจไปหาปู่ย่าตายาย พ่อแม่ ญาติพี่น้องในต่างจังหวัดในวันสงกรานต์ ทั้งหมดเป็นเรื่องดีมาก แต่ขอเตือนสตินิดหนึ่งว่า อย่าการ์ดตก อย่าชะล่าใจเรื่องเชื้อโอมิครอน เราเที่ยวสงกรานต์ได้ แต่การ์ดเราต้องไม่ตก

วันนี้ต้องบอกตรง ๆ ว่าจำนวนผู้ติดเชื้อโควิด-19 ยังมีเป็นจำนวนมาก ดังนั้นเราทุกคนจึงยังจำเป็นต้องรักษามาตรการส่วนตนให้เข้มแข็ง ใครที่เตรียมตัวไปวัดเพื่อทำบุญ ขอให้เตรียมการให้พร้อม สวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา นำเจลแอลกอฮอล์ไปด้วย แล้วอย่าลืมเว้นระยะห่างทางกายภาพด้วย

สำหรับการจัดเตรียมอาหารไปทำบุญ ก็ขอให้เป็นอาหารปรุงสุก งดอาหารกึ่งสุกกึ่งดิบ และที่สำคัญช่วงนี้อากาศค่อนข้างร้อนจัด เราต้องระมัดระวังเรื่องอาหารการกินเป็นพิเศษ หลายคนอาจจัดเตรียมหยูกยาไปถวายพระ ยาที่จัดควรเป็นยาสามัญธรรมดาทั่วไป เช่น ยาแก้ปวด ยาธาตุ ยาลดกรด จำพวกอะลูมิเนียมแมกนีเซียมไฮดรอกไซด์ และยาเม็ดไซเมทิโคน กลุ่มยาแก้แพ้ เช่น ลอราทาดีน ยากลุ่มเมารถเมาเรือ เช่น ยาไดเมนไฮดริเนตใช้รักษาหรือป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนจากการเมารถเมาเรือ ยาอมให้ชุ่มคอ ลดการระคายเคือง เช่น ยาอมมะแว้ง ยาอมมะขามป้อม หรือแม้กระทั่งยาอมที่ใส่เมนทอลก็สามารถใช้ได้เช่นกัน แล้วก็ยังสามารถถวายยาจำพวกโพวิโดนไอโอดีน ยาเหลืองยาหอม ยาหม่อง  ยาดม ผ้าก๊อซพันแผลเทปพันแผล สำลี พลาสเตอร์ยา น้ำเกลือล้างแผล หรือขี้ผึ้งที่มีส่วนประกอบของเมทิลซาลิไซเลต ที่ช่วยบรรเทาอาการปวด เคล็ดขัดยอกผงเกลือแร่โออาร์เอส สำหรับรักษาอาการท้องเสีย (แต่ก่อนเลือกซื้อต้องดูให้ดีก่อนว่าผงเกลือแร่สำหรับชงมีหลายชนิด ต้องเลือกชนิดสำหรับรักษาอาการท้องเสียเท่านั้น และผงถ่าน (activated charcoal) รักษาอาการอาหารเป็นพิษ เป็นต้น 

แต่ขอให้งดการถวายยาปฏิชีวนะหรือยาฆ่าเชื้อทุกประเภท ส่วนสิ่งที่ลืมไม่ได้ในปัจจุบัน คือหน้ากากอนามัย เจลแอลกอฮอล์ล้างมือ หรือชุดตรวจ ATK แล้วเราต้องตระหนักไว้ว่าพระภิกษุแต่ละรูปอาจมีปัญหาสุขภาพไม่เหมือนกัน บางรูปอาจมีปัญหาโรคหัวใจ ความดันเบาหวาน หรือโรคประจำตัวต่างๆ ฉะนั้น ไม่ว่าจะเป็นยาแผนปัจจุบัน สมุนไพร หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารบางชนิดอาจก่อให้เกิดอันตรายกับพระภิกษุที่มีโรคประจำตัว หรือบางครั้งยา สมุนไพร หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารบางชนิดอาจไปตีกับยาที่ท่านฉันตามปกติได้ 

การซื้อยาถวายพระสงฆ์ ต้องตรวจสอบวันหมดอายุให้ดีก่อน หากซื้อยาที่จัดเป็นชุดสำเร็๋จรูป อาจเจอยาใกล้หมดอายุได้ เพราะฉะนั้น ขอให้เลือกซื้อเองแต่ละชนิด เพื่อจะได้มั่นใจว่าได้ยาที่ยังไม่หมดอายุ และขอเน้นให้ถวายขนาดบรรจุเล็ก เพื่อลดการใช้ร่วมกัน ลดการสัมผัสร่วม และต้องมีฉลากยาติดกับผลิตภัณฑ์ เพื่อพระสงฆ์จะได้อ่านชื่อยา ข้อบ่งใช้ และวิธีใช้บนฉลากยาได้สะดวก

เวลาจะถวายดอกไม้ ธูปเทียนไหว้พระ ในหลายวัดอาจใช้ดอกไม้ ธูปเทียนแบบเวียน ดังนั้นต้องตระหนักว่าสิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดการสัมผัสร่วม อาจเป็นที่มาของการแพร่ระบาดของโรคภัยได้ แต่หากจำเป็นต้องใช้ อย่าลืมฉีดแอลกอฮอล์ที่มือของเราเพื่อทำความสะอาดและฆ่าเชื้อโรคทั้งก่อนและหลังการสัมผัส

ส่วนโยมอุปัฏฐากหรือมัคนายกที่ต้องจัดที่ทางให้พระภิกษุฉันภัตตาหาร ขอให้งดการจัดในรูปแบบการฉันรวมกัน ขอให้จัดแบบแยกฉันดีที่สุด หรือให้นำภัตตาหารกลับไปฉันที่กุฏิของแต่ละรูป เพื่อป้องกันและลดการแพร่ระบาดเชื้อทั้งในส่วนของพระและญาติโยม

หวังว่าคุณๆ ที่เตรียมไปวัดทำบุญน่าจะตระหนักในสิ่งที่กล่าวมาข้างต้น เพื่อช่วยลดการแพร่ระบาดเชื้อส่วนคุณๆ ที่เตรียมตัวไปพบญาติผู้ใหญ่หรือมีการรวมญาติในวันผู้สูงอายุ และวันครอบครัวในเทศกาลสงกรานต์ ขอแนะนำให้คุณตรวจด้วย ATK ก่อนสังสรรค์รวมญาติ ถ้าจะให้ดีต้องตรวจก่อนที่จะพบเจอกัน แต่หากคุณมีอาการเจ็บคอ หรืออาการทางเดินหายใจอื่นๆ กรุณางดพบปะผู้อื่น ขอให้สันนิษฐานเบื้องต้นว่าคุณอาจติดเชื้อโควิด-19 แล้ว แม้ว่าผล ATK จะเป็นลบในช่วงแรกก็ตาม

ขอให้ทุกคนมีความสุขกายและสุขใจมากที่สุดในเทศกาลสงกรานต์นี้ขอให้ทุกคนห่างไกลจากโควิด-19 และปลอดภัยจากการเดินทางทั้งไปและกลับ 

ผศ. ภก. ดร. บดินทร์ ติวสุวรรณ

คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย