กรุงเทพมหานครยังคงมีอาคารเก่าแก่อายุนานกว่าหนึ่งศตวรรษ แต่ยังคงมีสภาพดีมาก หลงเหลืออยู่จำนวนหนึ่งและหนึ่งในจำนวนนั้นก็คือ อาคารวชิรานุสรณ์ ในเขตโรงพยาบาลวชิระ ถนนสามเสน กรุงเทพฯ อาคารนี้ถูกเรียกขานโดยคนในวชิรพยาบาลมานานนมว่า ตึกเหลือง

แรกเริ่มนั้น อาคารแห่งนี้ชื่อว่า บ้านหิมพานต์ ป๊ากสามเสน (Sam Sen Park) ผู้เป็นเจ้าของเดิมคือพระสรรพการหิรัญกิจ (เชย อิศรภักดี) คาดว่าเริ่มก่อสร้างอาคารนี้เมื่อ พ.ศ. 2448 ด้วยงบประมาณราวๆ 8 หมื่นบาท แล้วเสร็จเมื่อ 1 พฤศจิกายน 2451 แล้วเปิดให้ผู้จ่ายเงินค่าสมาชิกเข้าชมและใช้บริการภายในป๊ากสามเสนได้ จึงนับได้ว่าป๊ากสามเสนคือสวนสาธารณะแห่งแรกของประเทศไทย ทั้งนี้กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เสด็จไปทรงเปิดเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2451

ในอดีต ด้านข้างอาคารวชิรานุสรณ์ (มองจากด้านหน้าอาคารฝั่งถนนสามเสน) เป็นที่ตั้งของอาคารชื่อตึกคุณทรัพย์ (ตึกสีชมพู) แต่ปัจจุบันถูกรื้อถอนไปแล้ว ในประวัติกล่าวว่าด้านหน้าของอาคารเคยมีโรงละครขนาดใหญ่ 1 โรง และมีกรงสัตว์เลี้ยงเหมือนกับสวนสัตว์ มีสระน้ำ และสนามหญ้า และถ้ำหรือเขามอ (เขามอคือเขาขนาดย่อมๆ ที่ก่อด้วยอิฐ หิน ซีเมนต์ ใช้เพื่อตกแต่งสถานที่) นอกจากนี้ยังมีน้ำพุด้วย 

บริเวณด้านหลังอาคารมีเขาดิน ภายในมีอุโมงค์ และมีแปลงไม้หอม มีที่นั่งสำหรับพักผ่อน มีอาคารเล็กๆ สำหรับใช้นั่งดื่มเครื่องดื่ม เช่น กาแฟ และกินหมากพลู มีเรือให้พายเล่นในคลอง ค่าบริการที่เรียกเก็บจากผู้เข้าใช้คือ1 บาทต่อคน เปิดให้ชมตั้งแต่ 7 นาฬิกาถึงเที่ยงคืน และมีการฉายภาพยนตร์จากยุโรปทุกคืนวันอังคารและพฤหัสบดี เวลา 19.00-22.30 นาฬิกา

ตามประวัติกล่าวว่า พระสรรพการหิรัญกิจเป็นชายหนุ่มผู้มีรสนิยมเป็นเลิศ เคยร่วมดำเนินกิจการแบงก์สยามกัมมาจล แต่บริหารงานผิดพลาดจึงถูกฟ้องร้องล้มละลาย ถูกถอดยศ กลุ่มอาคารในป๊ากสามเสนถูกยึดตกเป็นของแบงก์สยามกัมมาจล แล้วในกาลต่อมา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงซื้อกลุ่มอาคารทั้งหมดไว้ แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้กรมศุขาภิบาลสร้างโรงพยาบาลเพื่อให้บริการกับชาวบ้านที่อยู่ทางตอนเหนือของกรุงเทพฯ มีชื่อว่า วชิรพยาบาล เมื่อ พ.ศ. 2455

พระองค์ทรงมีพระราชกระแสรับสั่งในตอนหนึ่งว่า “บัดนี้โรงพยาบาลอันนี้ ก็ได้ตกแต่งขึ้นพร้อมแล้ว เราขอให้นามว่า วชิรพยาบาล และขอมอบที่นี้ไว้เป็นสาธารณสถาน เป็นสมบัติสิทธิ์ขาดแก่ประชาชนชาวไทย”

หลังจากอาคารนี้ได้ถูกใช้งานมายาวนานหลายสิบปีก็จึงชำรุดทรุดโทรมลงอย่างมาก จึงนำไปสู่การซ่อมบำรุงครั้งใหญ่ ใช้เวลาหลายปี จนปัจจุบันอาคารวชิรานุสรณ์ได้รับการบูรณะซ่อมแซมจนเกือบเสร็จสมบูรณ์ร้อยเปอร์เซ็นต์แล้วและจะเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์สามเสนต่อไปในอนาคต ขอเรียนให้ทราบว่าสิ่งที่น่าตื่นตาตื่นใจมากเมื่อได้ชมอาคารนี้คือ เพดานห้องแต่ละห้องซึ่งมีจำนวนประมาณ 20 ห้อง มีความงดงามมาก แต่ละห้องมีลวดลายแตกต่างกัน โดยผสมผสานลวดลายทั้งของไทย เปอร์เซีย ยุโรป และจีนเข้าด้วยกันได้อย่างกลมกลืนลงตัวมาก ส่วนห้องโถงบันไดหลักของอาคารก็ทำได้งดงามอลังการ

สำหรับการเปิดให้เข้าชมนั้น อนุญาตให้เฉพาะการขอเข้าชมเป็นหมู่คณะเท่านั้น โดยติดต่อขอเข้าชมได้ที่ฝ่ายประชาสัมพันธ์ วชิรพยาบาล 

Mr.Flower ตั้งใจจะนำคุณๆ ที่เป็นแฟนคอลัมน์ไปชมความวิจิตรของอาคารนี้ โดยประสานงานกับวชิรพยาบาลไว้เบื้องต้นแล้ว หากคุณๆ สนใจโปรดติดต่อ 091-7233615 (รับจำนวนจำกัดครั้งละ 20 ท่านเท่านั้น)