โขนถือเป็นนาฏศิลป์ชั้นสูงชนิดหนึ่งของไทย ที่มีการพัฒนาท่าร่ายรำมาจากศิลปะการแสดงต่างๆ ของไทย เช่น การชักนาคดึกดำบรรพ์ การสู้รบด้วยกระบี่กระบอง หนังใหญ่ โดยนำบทพากย์ บทเจรจา บทเพลง และการแสดงดนตรีประกอบกิริยาท่าทางของตัวละคร สิ่งสำคัญของการแสดงโขนคือตัวละครหลักๆ เช่น ทศกัณฐ์และเหล่ายักษ์ทั้งหลาย รวมถึงหนุมานและพลพรรควานรทั้งปวงล้วนต้องสวมหัวโขนทั้งหมด ยกเว้นเพียงตัวพระ ตัวนาง และเทวดา
การแสดงโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เกิดขึ้นด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านที่ทรงต้องการทำนุบำรุงและรักษาศิลปกรรมชั้นสูงชนิดนี้ของไทยไว้ เนื่องจากในระยะก่อนหน้านี้เมื่อประมาณ30-40 ปีที่ผ่านมา ความนิยมชมโขนลดลงจนน่าเป็นห่วงหากไม่พยายามเก็บรักษาและเผยแพร่ศิลปะชนิดนี้ก็อาจจะทำให้การแสดงโขนอาจจะเลือนหายไปจากสังคมไทยได้
โขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ คือเครื่องยืนยันให้สาธารณชนประจักษ์ว่าสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่อการอนุรักษ์ และสืบทอดการแสดงนาฏศิลป์ชั้นสูงนี้ไว้ให้อยู่คู่กับสังคมไทย และยังแสดงให้เห็นถึงการอนุรักษ์งานช่างศิลป์แขนงต่างๆ อาทิพัสตราภรณ์ ศิราภรณ์ ดนตรี บทขับร้อง ท่าร่ายรำ การทำฉาก การแต่งหน้า เป็นต้น
ในการนี้ต้องรวบรวมสรรพศาสตร์ และสรรพศิลป์แขนงต่างๆ เข้าด้วยกันและทำให้กลมกลืนอย่างที่สุดโดยรวบเอาบรรดานักวิชาการด้านต่างๆ เช่น ประวัติศาสตร์วรรณกรรม นาฏศิลปิน นักดนตรี คีตศิลป์ไทย นักจิตรกรรมนักประติมากรรม มาร่วมกันทำงานชิ้นสำคัญนี้ให้ปรากฏต่อสายตาสาธารณชน โดยการแสดงโขนมูลนิธิฯ เน้นความสมจริงของฉาก จึงประยุกต์เทคโนโลยีทันสมัยเข้าไป ทำให้การแสดงสมจริง ดูและสนุกสนาน ทันสมัยเป็นที่นิยมของคนรุ่นใหม่ ซึ่งมีส่วนช่วยดึงดูดให้คนรุ่นใหม่สนใจและเข้าไปมีส่วนร่วมในด้านต่างๆ เช่น การเข้าร่วมแสดง และการรับชม
โขนรามเกียรติ์ตอนล่าสุดที่กำลังจัดแสดงใช้ชื่อตอนว่า สะกดทัพ โดยอัญเชิญบทพระราชนิพนธ์เรื่องรามเกียรติ์ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้ามหาราช มาเป็นโครงเรื่องจุดเด่นของการแสดงโขนครั้งนี้อยู่ที่ท่าร่ายรำที่อ่อนช้อยงดงาม เสียงดนตรีและเสียงขับร้องที่ไพเราะเสนาะโสตพัสตราภรณ์ และศิราภรณ์ที่งดงามอลังการ โดยเฉพาะผ้านุ่งและสไบของตัวละครสำคัญ โดยใช้ผ้ายกทอมือจากบ้านเนินธัมมัง นครศรีธรรมราช เป็นต้น จึงกล่าวได้ว่าโขนศิลปาชีพฯ คือการชุบชีวิตของงานหัตถศิลป์สำคัญๆ แขนงต่างๆ ของแผ่นดินไทยให้กลับฟื้นคืนชีวีอีกครั้งหนึ่ง
เป็นเวลานานเกือบสองทศวรรษแล้วที่โขนศิลปาชีพฯ ได้สร้างชีวิตชีวาให้กับงานนาฏศิลป์ชั้นสูงของไทย โดยการแสดงครั้งแรกคือตอนพรหมาศ เริ่มขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2550 เนื่องในโอกาสมหามงคลพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงเจริญพระชนมพรรษา 80 พรรษา และนับจากนั้นเป็นต้นมา โขนศิลปาชีพฯ ได้จัดแสดงต่อเนื่องมาเป็นประจำเกือบทุกปีจวบจนปัจจุบัน ซึ่งในครั้งนี้ใช้ชื่อตอนว่า สะกดทัพ จัดแสดงตั้งแต่วันที่ 30 ตุลาคม ถึง 5 ธันวาคม 2565 ณ หอประชุมใหญ่ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย จองบัตรได้ที่ไทยทิคเก็ตเมเจอร์ หรือหากห้างร้านบริษัทและองค์กรใดต้องการเหมารอบการแสดง สามารถติดต่อหนังสือพิมพ์แนวหน้าได้ที่คอลัมน์นี้ หมายเลข 091-7233615 ยินดีประสานงานจองบัตรเหมารอบกับผู้จัดงานให้ ขอเรียนย้ำว่าอย่าพลาดการชมงานศิลป์ชิ้นเยี่ยมชิ้นหนึ่งของแผ่นดินไทยในครั้งนี้ โปรดรีบจองบัตรเป็นการด่วน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี