วันพฤหัสบดี ที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2568
แนวหน้า
  • แนวหน้า
  • หน้าแรก
  • คอลัมน์
    • คอลัมน์วันนี้
    • คอลัมน์ออนไลน์
    • คอลัมน์การเมือง
    • คอลัมน์ลงมือสู้โกง
    • โลกธุรกิจ
    • ผู้หญิง
    • บันเทิง
    • Like สาระ
    • ดูทั้งหมด
  • ข่าวเด่น
  • พระราชสำนัก
  • การเมือง
  • โลกธุรกิจ
  • อาชญากรรม
  • กทม.
  • ในประเทศ
  • เกษตร
  • ต่างประเทศ
  • กีฬา
  • ผู้หญิง
  • บันเทิง
  • ยานยนต์
  • Like สาระ
หน้าแรก / ผู้หญิง
ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘พระปรางค์วัดอรุณ’ภูมิจักรวาลรัตนโกสินทร์

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘พระปรางค์วัดอรุณ’ภูมิจักรวาลรัตนโกสินทร์

วันอาทิตย์ ที่ 30 มีนาคม พ.ศ. 2568, 06.30 น.
Tag : ภูมิชุมชนวิถีไทย ชุมชนเก่าแก่ ศิลปกรรมไทย ภูมิบ้าน ภูมิเมือง ภูมิสถาปัตย์ ประวัติศาสตร์ไทย
  •  

พระปรางค์ในปัจจุบัน

ริมแม่น้ำเจ้าพระยาในกรุงเทพฯนั้นจุดเด่นของนักท่องเที่ยวทั่วโลกคือพระปรางค์วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร ซึ่งเป็นพระปรางค์องค์เดียว ที่สร้างเป็นสถาปัตยกรรมไทย ขนาดใหญ่ประกอบด้วยปรางค์ประธาน และปรางค์บริวารอีก ๔ ปรางค์ เดิมสูง ๑๖ เมตร หรือ ๘ วา สร้างขึ้นแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ต่อมาปี พ.ศ.๒๓๖๒ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ ทรงมีพระราชประสงค์จะเสริมสร้างให้สูงใหญ่ขึ้นเป็นพระมหาธาตุสำหรับพระนคร และทรงเห็นว่าพระปรางค์นี้องค์ดั้งเดิมที่มาตั้งแต่สมัยอยุธยานั้นเป็นพระปรางค์ที่มีความสำคัญสืบเนื่องมานานดังนั้น การสร้างพระปรางค์องค์ใหม่ครอบทับองค์ดั้งเดิมที่มีความสำคัญ จึงเป็นการสืบต่อความเป็นศูนย์กลางความศรัทธาดังกล่าวให้มีต่อเนื่องไป แต่ทำได้เพียงกะที่ขุดรากเตรียมไว้ พระองค์ก็สวรรคตเสียก่อน ต่อมาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๓ ทรงมีพระราชดำริให้ดำเนินการสร้างต่อ โดยพระองค์เสด็จมาวางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ ๒ กันยายน พ.ศ.๒๓๘๕ จนแล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ.๒๓๙๔ ใช้เวลารวมกว่า ๙ ปี

การออกแบบได้ยึดตาม “คติไตรภูมิ” สมัยต้นรัตนโกสินทร์อย่างสมบูรณ์ เพื่อเป็นสถานที่ประดิษฐานพระมหาธาตุหลวงประจำกรุงรัตนโกสินทร์ สถาปัตยกรรมจึงเกี่ยวข้องกับคติจักรพรรดิราชอยู่บริเวณ เรือนธาตุ (ซุ้มจระนำ) ทั้ง ๔ ทิศ ของพระปรางค์บริวาร ประดับประติมากรรมรูปเทวดาทรงช้าง มีการตีความว่าสัญลักษณ์นี้หมายถึงพระเจ้าจักรพรรดิราชทรงช้าง เพื่อแสดงความเป็นมหาราชแห่งจักรวาล ที่ออกแบบผังวัดอรุณโดยจำลองมาจากโครงสร้างและแผนผังจักรวาลตามคติไตรภูมิ เพราะพระอินทร์คือผู้ทรงช้างเอราวัณ พระปรางค์วัดอรุณฯ ได้รับการบูรณะเสมอมา จนกระทั่งในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทำการบูรณะพระปรางค์ครั้งใหญ่องค์พระปรางค์นี้ก่ออิฐถือปูน ประดับด้วยชิ้นเปลือกหอย กระเบื้องเคลือบ จานชามเบญจรงค์สีต่าง เป็นลายดอกไม้ ใบไม้ และลายอื่นๆ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากประเทศจีน เป็นจำนวนมหาศาล มีการประดับตกแต่งด้วย กินนรกินรี ยักษ์ เทวดา และพญาครุฑ บริวารของจักรวาล พระปรางค์วัดอรุณฯองค์ปัจจุบันนี้ มีความสูงจากฐานถึงยอด ๘๑.๘๔ เมตร ทำให้กลายเป็นสิ่งก่อสร้างที่สูงที่สุดในกรุงเทพฯ รวมถึงการเป็นพระปรางค์ที่สูงที่สุดในไทยและของโลก  


แบบร่างพระปรางค์

พระปรางค์ประกอบด้วย ๓ ส่วนหลักๆ ได้แก่ ฐาน เรือนธาตุ และเรือนยอด มีสัณฐานดุจเขาพระสุเมรุด้วยความกว้างราว ๒๓๔ เมตร ส่วนตัวเรือนฐานทำการย่อมุมลง และเรือนยอดที่ซ้อนกันเป็นชั้นๆขึ้นไป ในแต่ละชั้นมีช่องรูปกินนรและกินรี เชิงบาตรเหนือช่องมีรูปมารแบกกระบี่แบกสลับกัน เหนือขึ้นไปเป็นซุ้มคูหารูปพระพายทรงม้า เหนือขึ้นไปเป็นยอดปรางค์มีรูปครุฑยุดนาคและเทพนมอยู่เหนือซุ้มคูหา ส่วนยอดปรางค์เป็นนภศูลปิดทองและมงกุฎ   

นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานการประชุมคณะอนุกรรมการมรดกโลกทางวัฒนธรรมครั้งที่ ๑/๒๕๖๘ เสนอ “พระปรางค์ วัดอรุณฯ” สู่บัญชีชั่วคราว เพื่อขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกต่อคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลกซึ่งคณะรัฐมนตรี (ครม.) เห็นชอบให้นำเสนอเอกสารไปยังศูนย์มรดกโลกเพื่อให้รับรองบรรจุรายชื่อในบัญชีเบื้องต้น ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ช่วงเดือนมิถุนายน ๒๕๖๘ เพื่อขอบรรจุเข้าสู่บัญชีชั่วคราว (Tentative List)ในชื่อ “พระปรางค์วัดอรุณราชวราราม อัตลักษณ์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ (Phra Prang of Wat ArunRatchawararam : The Masterpiece of KrungRattanakosin)” ซึ่งเป็นตัวแทนของสถาปัตยกรรมในพุทธศาสนาประเภทพระปรางค์ที่มีความโดดเด่นที่สุด เป็นอัตลักษณ์หนึ่งเดียวของประเทศไทยและภูมิภาคเอเชีย คุณสมบัติที่เลือกนำเสนอตรงตามเกณฑ์มรดกโลกข้อที่ ๑ และข้อที่ ๒ คือ เป็นผลงานสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมชิ้นเอกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ที่ได้รับอิทธิพลมาจากพระปรางค์ในศิลปะอยุธยา และพัฒนามาเป็นลักษณะเฉพาะของพระปรางค์ที่มีเพียงหนึ่งเดียวของรัตนโกสินทร์

รัชกาลที่ ๒
รัชกาลที่ ๒
รมว.วัฒนธรรม
รมว.วัฒนธรรม
ประชุมอนุกรรมการมรดกโลก
ประชุมอนุกรรมการมรดกโลก
พระปรางค์ในอดีต
พระปรางค์ในอดีต
สัดส่วนพระปรางค์
สัดส่วนพระปรางค์
วัดอรุณฯ
วัดอรุณฯ
ลายกระเบื้องส่วนฐาน
ลายกระเบื้องส่วนฐาน
ลายกระเบื้องดอกไม้
ลายกระเบื้องดอกไม้
ภาพลายเส้นพระปรางค์
ภาพลายเส้นพระปรางค์
ภาพเก่าพระปรางค์
ภาพเก่าพระปรางค์
ภาพเก่าพระปรางค์
ภาพเก่าพระปรางค์
พระอินทร์ในซุ้ม
พระอินทร์ในซุ้ม
พระปรางค์ประธาน
พระปรางค์ประธาน
พระปรางค์
พระปรางค์
ผังจักรวาล
ผังจักรวาล

เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน

โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น

1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี

3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

  • ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : \'กรุงเทพ\' ภูมิแผ่นดินถิ่นชาวบางกอก ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : 'กรุงเทพ' ภูมิแผ่นดินถิ่นชาวบางกอก
  • ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘มรดกไทย’ภูมิปัญญาชุมชนสู่เทศกาลโลก ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘มรดกไทย’ภูมิปัญญาชุมชนสู่เทศกาลโลก
  • ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘ป.อินทรปาลิต’ภูมิหัสนิยายของประชาชน ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘ป.อินทรปาลิต’ภูมิหัสนิยายของประชาชน
  • ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘พระเขี้ยวแก้ว’ภูมิศรัทธาสักการะของชาวไทย ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘พระเขี้ยวแก้ว’ภูมิศรัทธาสักการะของชาวไทย
  • ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘ปังปอนด์’ภูมิมนุษย์ยุคน้ำแข็งเขาสามร้อยยอด ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘ปังปอนด์’ภูมิมนุษย์ยุคน้ำแข็งเขาสามร้อยยอด
  • ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘๓๗งานพระนารายณ์’ภูมิมหาราชาผู้สร้างลพบุรี ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘๓๗งานพระนารายณ์’ภูมิมหาราชาผู้สร้างลพบุรี
  •  

Breaking News

อย่ามาใส่ร้าย! 'อนุทิน'ไม่เกี่ยวฮั้วเลือก สว. 'สส.สุขสมรวย' จ่อฟ้อง 'กุสุมาลวตี'

‘บิว-ภูริพล’ เร่งเครื่องช่วงท้าย ผงาดแชมป์ 100 เมตรที่จีน

'นพ.ตุลย์'เรียกร้อง'แพทยสภา' ยืนยันมติเดิมคดี'ทักษิณ' เพื่อความน่าเชื่อถือ

รวบเพิ่มอีก 1 ผู้ต้องหาหญิง'อรัญญาวรรณ' สนับสนุนเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง ยักยอกเงิน 300 ล้าน

Back to Top

ผู้ดูแลเว็บไซต์ www.naewna.com
webmaster นางสาวอัญชะลี ไพรีรัก
ดูแลรับผิดชอบข่าว/ภาพ/โฆษณา/ข้อมูลอื่นที่เกียวข้องกับเว็บไซต์
กรรมการบริษัทฯ, กรรมการผู้มีอำนาจ ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการนำเสนอข่าว/ภาพ/ข้อมูลใดๆในเว็บไซต์ทั้งสิ้น

Social Media

  • หน้าแรก |
  • เกี่ยวกับแนวหน้า |
  • โฆษณากับเรา |
  • ร่วมงานกับเรา |
  • ติดต่อแนวหน้า |
  • นโยบายข้อตกลง
Copyright © 2017 Naewna.com All right reserved