สุนัขและแมวจรจัดยังคงเป็นภาพที่น่าสังเวชต่อผู้พบเห็นโดยเฉพาะคนที่รักสัตว์ แล้วยังเป็นปัญหาสังคมชนิดหนึ่งของไทยอีกด้วย 

เราต้องยอมรับว่าสุนัข (ต่อไปจะเรียกว่าหมา) และแมวจรจัดยังคงมีอยู่เป็นจำนวนหลายแสนตัว (บางแหล่งระบุว่าหลายล้านตัว) ในสังคมไทย และสังคมทั่วโลก แต่ในที่นี่จะของกล่าวเฉพาะสังคมไทยเท่านั้น 

จนถึงบัดนี้ก็ยังไม่มีหน่วยงานใดสามารถระบุจำนวนหมาแมวจรจัดได้อย่างชัดเจน เพราะไม่มีใครมีข้อมูลที่ถูกต้องเที่ยงตรง แต่ถึงกระนั่นเราทุกคนก็รู้ความจริงว่ามีหมาแมวจรจรเต็มเมืองไทย แล้วยิ่งนับวันปัญหานี้ก็จะยิ่งหนักขึ้น สาเหตุเพราะเราไม่ช่วยกันแก้ปัญหา แล้วมิหนำซ้ำ บางคนยังเพิ่มปัญหาให้สังคมอีกด้วย โดยเฉพาะคนที่เลี้ยงสัตว์เลี้ยงโดยปราศจากความรับผิดชอบ เช่น ซื้อสัตว์มาเลี้ยงแล้วไม่ดูแลให้ตลอด โดยบางคนจงใจทิ้งสัตว์เมื่อสัตว์โตขึ้น หรือป่วย ดังนั้น จึงมีภาพหมาแมวถูกรถยนต์ รถจักรยานยนต์ชนจนตาย หรือบาดเจ็บสาหัสพิการ หรือไม่ก็พบภาพหมาแมวกันกัดอย่างรุนแรงจนตายหรือพิการ หรือไม่ก็พบภาพสัตว์จำนวนมากถูกทิ้งไว้ตามกองขยะ

ด้วยความตั้งใจที่จะลดปริมาณสัตว์จรจัด โดยเฉพาะหมาแมวให้ได้ ดังนั้น หนังสือพิมพ์แนวหน้า และคณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จึงได้ร่วมกันจัดทำโครงการทำหมันหมาแมวจรจัด และฉีดวัคซีนป้องกันโรคกลัวน้ำ รวมถึงฉีดวัคซีนรวม และตรวจสุขภาพหมาแมว ทั้งชนิดมีเจ้าของและจรจัด ให้กับชุมชนต่าง ๆ ทั่วประเทศไทย โดยทำโครงการนี้มาแล้วรวม 12 ปี 

ทั้งนี้ ล่าสุดเมื่อวันที่ 6-8 พฤษภาคม 2568 โครงการไปให้บริการสังคม ณ อำเภอบ้านเพ และเกาะเสม็ด จังหวัดระยอง โดยทำหมันสุนัขและแมว รวมทั้งสิ้น 66 ตัว แบ่งเป็นสุนัข 18 ตัว แมว 48 ตัว และฉีดวัคซีนรวม พร้อมตรวจโรคสัตว์เลี้ยง รวมทั้งหมด (ทั้งสุนัขและแมว) 123 ตัว

ขณะเดียวกัน สัตวแพทย์ก็ยังให้ความรู้กับชาวบ้านในเรื่องการดูแลสัตว์ให้มีสุขภาพดี เนื่องจากเห็นว่าสวัสดิภาพของคนในชุมชนจะดีได้ ก็ต่อเมื่อสัตว์เลี้ยงต่าง ๆ ในชุมชุนมีสุขภาพดี ไม่มีโรคภัย ไม่เป็นพาหะนำโรคไปสู่คน และที่สำคัญคือบนเกาะเสม็ดนั้น มีนักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างชาติเป็นจำนวนมาก จึงต้องการให้นักท่องเที่ยวแล้วผู้คนบนเกาะทุกคนมั่นใจว่าหมาแมวบนเกาะเสม็ดผ่านการทำหมันและฉีดวัคซีนแล้ว เพื่อจะได้มั่นใจว่าเวลาพบเจอหมาแมวบนเกาะแล้วไม่ต้องกังวัลเรื่องโรคพิษสุนัขบ้า

แต่ก็ต้องยอมรับว่าแม้โครงการนี้ดำเนินมายาวนาน แต่ก็ไม่สามารถแก้ปัญหาหมาแมวจรจัดบนเกาะเสม็ดให้หมดไปได้ เนื่องจากยังคงมีผู้เลี้ยงหมาแมวโดยปราศจากความรับผิดชอบอยู่เป็นจำนวนไม่น้อย แล้วยังพบว่าคนบางคนนั้นนำหมาแมวที่คลอดได้ไม่นานไปทิ้งที่บ่อขยะบนเกาะ ซึ่งเรื่องนี้ก็ต้องตั้งคำถามกับเทศบาลของเกาะเสม็ดว่า เหตุใดยังปล่อยให้เกิดปัญหานี้

อย่างไรก็ตาม หนังสือพิมพ์แนวหน้าในฐานะผู้ประสานงานโครงการนี้ ขอขอบคุณอาจารย์ สัตวแพทย์ และบุคลากร คณะสัตวแพทยศาสตร์ และโรงพยาบาลสัตว์เล็ก จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กลุ่มเสม็ดรีสอร์ท บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จำกัด (มหาชน) องค์การบริหารส่วนตำบลเพ อุทยานแห่งชาติแหลมหญ้า หมู่เกาะเสม็ด และขอบคุณชาวบ้านเพ และเกาะเสม็ดที่มีใจรักและเมตตาต่อสัตว์เลี้ยง 

หมายเหตุ โครงการนี้ยังหาบ้านให้หมาแมวจรจัดอีกด้วย ดังนั้น หากคุณมีความสามารถรับหมาแมวไปอุปการะเลี้ยงดูได้ โปรดติดต่อ 091 7233615 

ตะลอนเที่ยว by Mr. Flower