เดือนมิถุนายน นี้ถือเป็นเดือนแห่งการให้ความสำคัญกับสิทธิความเท่าเทียม รวมถึงคุณภาพชีวิตของแรงงาน แต่เบื้องหลังแรงงานเหล่านี้ คือ แรงงานเด็กในวัยเรียนจำนวนมากที่ต้องหลุดออกจากระบบการศึกษา นี่อาจเป็นจุดเริ่มต้นของวงจรที่นำไปสู่การหมดโอกาสและกลายเป็นแรงงานที่ขาดศักยภาพในอนาคต

รสลิน โกแวร์ ผอ. มูลนิธิศุภนิมิตฯ

มีข้อมูลจากกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) ระบุว่าในปี 2567 ประเทศไทยมีเด็กและเยาวชน 9.8 แสนคน ที่ไม่มีชื่อในระบบการศึกษา และในจำนวนนี้เป็นการรายงานของเด็กกลุ่มใหม่ถึง 391,747 คน

นี่คือชุดข้อมูลสถานการณ์เด็กและเยาวชนที่หลุดจากระบบการศึกษา ที่ผู้เชี่ยวชาญจาก มูลนิธิศุภนิมิตแห่งประเทศไทย  นำมาใช้เป็นข้อมูลตั้งต้น เพื่อหาทางออกของปัญหาร่วมกับเครือข่ายในท้องถิ่น ตามพันธกิจของมูลนิธิศุภนิมิตฯ กับบทบาทด้านพัฒนาเยาวชน ให้มีทักษะชีวิตและมีต้นทุนชีวิตที่ดี  ซึ่งเผยให้เห็นถึงปัจจัยเสี่ยงหลัก ๆ ที่ทำให้เด็กไทยต้องหลุดออกจากระบบการศึกษา นั่นก็คือ ปัญหาความยากจนและรายได้ครอบครัวที่ไม่แน่นอน  การทำงานนอกถิ่นฐานของพ่อแม่หรือผู้ปกครอง ซึ่งส่งผลต่อการเลี้ยงดูเด็ก อีกทั้ง ความเหลื่อมล้ำด้านการเข้าถึงสถานศึกษาที่อยู่ห่างไกล คุณภาพของการศึกษาที่ไม่เท่าเทียม อาจส่งผลให้เด็กเล็งเห็นถึงความสำคัญของการเรียนลดลง รวมไปถึงค่าใช้จ่ายแฝงต่างๆ ที่ตามมาในแต่ละวัน ทำให้เด็กและเยาวชนเหล่านี้ ตัดสินใจออกจากโรงเรียน และเบนเข็มเข้าสู่ตลาดแรงงานก่อนวัยอันควรไปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งเด็กและเยาวชนที่ต้องทำงานตั้งแต่อายุยังน้อย มักจะขาดทักษะและความรู้ที่จำเป็นสำหรับการทำงานที่มีคุณภาพในอนาคต วงจรความยากจน จึงถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น ซ้ำเติมปัญหาความเหลื่อมล้ำในสังคมให้หยั่งรากลึกและรุนแรงยิ่งขึ้น

โกวิทย์ รักษา หรือ ครูเบส

นางรสลิน โกแวร์ ผู้อำนวยการมูลนิธิศุภนิมิตแห่งประเทศไทย สะท้อนถึงสถานการณ์และแนวทางแก้ไขปัญหาด้วยว่า “ท่ามกลางความท้าทายของสภาพเศรษฐกิจและสังคมในทุกวันนี้ มูลนิธิศุภนิมิตฯ เราได้ดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง  เพื่อแก้ไขปัญหาเด็กและเยาวชนในหลากหลายมิติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการป้องกันปัญหาแรงงานเด็กที่เกิดจากการหลุดออกจากระบบการศึกษาก่อนวัยอันควร เราตระหนักดีว่า การสร้างโอกาสทางการศึกษาที่เท่าเทียมและทั่วถึงทุกพื้นที่ คือรากฐานสำคัญในการแก้ไขปัญหาแรงงานเด็กอย่างยั่งยืน ซึ่งแนวทางการทำงานของเรา จะมุ่งเน้นไปที่การช่วยเหลือให้เด็กและเยาวชนที่ด้อยโอกาสสามารถเข้าถึงและคงอยู่ในระบบการศึกษาได้อย่างต่อเนื่อง ผ่านโครงการหลักของมูลนิธิศุภนิมิตฯ นั่นคือ โครงการอุปการะเด็กและกิจกรรมส่งเสริมทักษะอาชีพที่หลากหลาย ตัวอย่างเช่น โครงการกลไกการสร้างเครือข่ายความร่วมมือในท้องถิ่นเพื่อเพิ่มโอกาสทางการศึกษาสำหรับกลุ่มเปราะบาง ที่เน้นการทำงานร่วมกันกับหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชนและแกนนำท้องถิ่น เน้นการเข้าถึงกลุ่มเปราะบาง และดำเนินตามมาตรการให้ความช่วยเหลืออย่างทันท่วงที  โครงการพัฒนาชุมชนเป็นพื้นที่แบบพึ่งตนเองและยั่งยืน โครงการนี้เราเน้นการสร้างงาน สร้างอาชีพ พัฒนาศักยภาพเด็กให้เหมาะสมกับช่วงวัย เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้นได้ในอนาคต หากเด็กและเยาวชนจำเป็นต้องหลุดจากระบบการศึกษา จะได้มีทักษะวิชาชีพติดตัวไว้สร้างรายได้ต่อไป”

งานด้านส่งเสริมการศึกษา

“การเป็นเด็กในความอุปการะ นอกจากผมจะได้รับการสนับสนุนปัจจัยทางการศึกษาแล้ว ผมยังได้มีโอกาสเข้ารับการพัฒนาทักษะชีวิต ซึ่งผมได้นำมาปรับใช้ในชีวิต ยิ่งตอนนี้ผมได้มาเป็นครูด้วยแล้ว ผมก็ได้นำทักษะที่เคยได้รับมาปรับสอน ปรับใช้กับลูกศิษย์ ทั้งเรื่องทักษะการใช้ชีวิต ทักษะการประกอบอาชีพ เพื่อให้เด็กนักเรียนมีความรู้และความสามารถที่จะสร้างรายได้ให้กับตัวเอง รวมไปถึงการปลูกฝังให้นักเรียนเป็นคนดีครับ” นายโกวิทย์ รักษา หรือ ครูเบส อดีตเด็กในความอุปการะ และช่วงที่เรียนอยู่ชั้นประถมศึกษา ครูเบส คือหนึ่งในเด็กอีกหลายคนที่ยากจน และเสี่ยงที่จะหลุดจากระบบการศึกษา ด้วยฐานะทางครอบครัวที่ยากลำบาก ทำให้ขาดโอกาสในด้านต่าง ๆ ทั้งด้านการศึกษา โภชนาการ สุขภาพ และอื่น ๆ แต่ด้วยการสนับสนุนค่าเล่าเรียนตั้งแต่ชั้นประถมศึกษา การช่วยเหลือสนับสนุนรายได้ และอาชีพเสริมของครอบครัวจากมูลนิธิศุภนิมิตฯ ผ่านโครงการอุปการะเด็ก ทำให้ครูเบสได้รับโอกาสในการศึกษาและครอบครัวก็มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น นี่ถือเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างแรงงานคุณภาพที่ได้รับโอกาสในการพัฒนาคุณภาพชีวิต

งานด้านส่งเสริมทักษะอาชีพเด็ก

 โครงการอุปการะเด็ก ไม่ใช่เพียงให้ทุนการศึกษา แต่คือการเปลี่ยนแปลงชีวิตของเด็กเปราะบางยากไร้สู่ความอยู่ดีมีสุข ทั้งด้านสุขภาพอนามัยที่ดี มีความปลอดภัยในชีวิต และได้รับการพัฒนารอบด้าน ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ การเรียนรู้ ตลอดจนพัฒนาครอบครัวและชุมชนให้มีความมั่นคงด้านทักษะชีวิตและทักษะอาชีพที่มั่นคง ในอนาคต เด็กเหล่านี้ก็จะเติบโตไปเป็นแรงงานที่มีศักยภาพ มีทักษะ และจริยธรรม ทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นว่า ไม่ว่าเหตุผลของการให้จะเป็นเช่นไร ทุกเหตุผลของการให้นั้น ยิ่งใหญ่เสมอ

อบรมแกนนำเยาวชน

ติดความเคลื่อนไหวของโครงการและกิจกรรมต่างๆ ของมูลนิธิศุภนิมิตฯ ได้ที่ https://give.worldvision.or.th/lfWMZ7 FB:https://www.facebook.com/worldvisionthailand  IG:https://www.instagram.com/worldvision_thailand  Youtube: https://www.youtube.com/@worldvisionthailand-wvft  และ X: https://twitter.com/WorldVisionTH