ทีมนักวิจัยจากจีนและนานาชาติสามารถกำหนดอายุของ อะพอลโล เบซิน (Apollo Basin) หรือแอ่งอะพอลโล ซึ่งเป็นหลุมอุกกาบาตขนาดใหญ่ด้านไกลของดวงจันทร์ ว่า น่าจะก่อตัวขึ้นเมื่อราว 4,160 ล้านปีก่อน จากการศึกษาตัวอย่างหินที่ได้จากภารกิจ ฉางเอ๋อ-6 (Chang’e-6) ของจีนเมื่อปีที่แล้ว โดยผลการวิจัยเผยแพร่ในวารสาร Nature Astronomy

การค้นพบครั้งนี้มีความสำคัญ เพราะช่วยไขปริศนาเกี่ยวกับช่วง Late Heavy Bombardment (LHB) หรือยุคที่ดวงจันทร์และระบบสุริยะเผชิญการชนถี่ ๆ จากดาวเคราะห์น้อยในระยะแรก นักวิทยาศาสตร์เคยถกเถียงกันมานานว่าการชนลดลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป หรือเกิดการพุ่งขึ้นอย่างรุนแรงราว 3.8–4 พันล้านปีก่อน

ตัวอย่างหินที่ตรวจสอบมีขนาดเพียง 150–350 ไมโครเมตร แต่เป็น เศษหินหลอมเหลวจากการชน ที่สามารถทำหน้าที่เสมือนนาฬิกาทางธรณีวิทยาได้อย่างแม่นยำ ผลการวิเคราะห์บ่งชี้ว่า แอ่งอะพอลโล เกิดขึ้นเร็วกว่าที่เคยเชื่ออย่างน้อย 100 ล้านปี และยืนยันว่าการชนมีแนวโน้มลดลงเรื่อย ๆ ไม่ได้เกิด “พีค” แบบฉับพลัน

ภารกิจฉางเอ๋อ-6 ถือเป็นครั้งแรกที่มนุษย์นำตัวอย่างหินกว่า 1.93 กิโลกรัม จากด้านไกลของดวงจันทร์กลับมายังโลก โดยก่อนหน้านี้ งานวิจัยอีกชิ้นจากตัวอย่างเดียวกันยังชี้ว่า South Pole–Aitken Basin ก่อตัวเมื่อ 4,250 ล้านปีก่อน ซึ่งทั้งหมดนี้กำลังช่วยต่อยอดความเข้าใจเกี่ยวกับวิวัฒนาการระหว่างโลกกับดวงจันทร์ และกำเนิดของระบบสุริยะในยุคแรกเริ่ม