วันเพ็ญเดือน 12 หรือวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 หรือที่เราเรียก “วันลอยกระทง” ซึ่งสืบทอดวัฒนธรรมประเพณีนี้มาแต่โบราณ โดยมีจุดประสงค์และความเชื่อในการ “ลอยกระทง” แตกต่างกันไป แต่ทั้งนี้ทั้งนี้ก็เพื่อ “รำลึกถึงพระคุณของสายน้ำ” ที่ทำให้เราได้มีน้ำใช้อุปโภคบริโภคตลอดเรื่อยมา ซึ่งในปีนี้วันลอยกระทงจะมีขึ้นในวันจันทร์ที่ 11 พฤศจิกายน 2562 “ทีมข่าวเฉพาะกิจแนวหน้าออนไลน์” ไม่รอช้ารีบคว้าสาวงาม นางสาววิศัลยา สิริมงคลทัพทวี หรือ “ออมสิน” อายุ 19 ปี ดาววิทยาลัยการดนตรี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ประจำปี 2562 ที่ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็น “ทูตกิจกรรมฝ่ายหญิง ปี 62” คนล่าสุด
ที่ต้องบอกก่อนเลยว่านอกจากความสวยแล้ว ออมสินยังมีใจรักธรรมชาติและยังอยากเป็น 1 ในคนไทยทั้งประเทศ ที่อยากขจัดขยะตัวต้นเหตุที่ “ฆ่า” ชีวิตสัตว์น้ำทุกตัว โดยผ่าน “ประเพณีลอยกระทง” ว่า ประเพณีลอยกระทงนั้นมีมาแต่โบราณ ตามคติความเชื่อว่าเป็น “การบูชา” และ “ขอขมาแม่พระคงคา” ที่ทิ้งสิ่งปฏิกูลต่างๆลงในน้ำ และเป็นการสะเดาะเคราะห์ มักนิยมทำกันในวันเพ็ญเดือน 12 เพราะเป็นช่วงที่น้ำในแม่น้ำลำคลองขึ้นสูง และอากาศเย็น จึงมีเรื่องเล่าว่า “นางนพมาศ” หรือท้าวศรีจุฬาลักษณ์ พระสนมเอกในพระร่วงเจ้าแห่งกรุงสุโขทัย เป็นผู้ริเริ่มประดิษฐ์กระทงสำหรับ “ลอยประทีป” เป็นรูปดอกบัวบานขึ้น ทำให้คนไทยทั่วไปนิยมทำตามสืบทอดต่อกันมา
การลอยกระทงของไทยรู้กันดีว่า 1 ปีมีเพียงครั้งเดียว ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ดีที่เราจะได้ขอขมาพระแม่คงคา ตั้งแต่บรรพบุรุษของเรา ทุกปีเมื่อใกล้ถึงวันลอยกระทง ครอบครัวจะพาลูกหลานไปทำบุญให้ทาน ปฏิบัติธรรม และร่วมมือกันประดิษฐ์กระทงเล็กใหญ่ตามความชอบ หลายๆพื้นที่จะมีการประกวดแห่กระทงและปล่อยโคมลอย ควบคู่ไปกับการจัดแสดงการละเล่นพื้นบ้านตามท้องถิ่นนั้นๆ ที่สำคัญถือว่าเป็นไฮไลท์ของงานลอยกระทงคงจะเป็นอะไรไปไม่ได้นอกจาก “การประกวดนางนพมาศ” ปัจจุบันดูเหมือนว่าเราจะเข้าใจประเพณีลอยกระทงที่ผิดไปจากเดิม เพราะเราให้ความสำคัญกับการประกวดนางนพมาศมากเกินไป ทั้งที่จริงแล้วมันไม่ใช่แก่นแท้ของประเพณีนี้เลย เป็นเพียงกิจกรรมหนึ่งในงานที่ทำให้เกิดความสนุกสนานเท่านั้นเอง
น้องออมสิน กล่าวต่อไปว่า ในการประดิษฐ์กระทงสมัยก่อน เราจะใช้วัสดุพื้นบ้านหรือตามธรรมชาติ เช่น หยวกกล้วย หรือทำกระทงด้วยใบตอง เพราะเป็นวัสดุที่ย่อยสลายง่าย แต่เมื่อคนไปลอยเยอะปริมาณการใช้วัสดุก็เยอะขึ้นทำให้แม่น้ำและทะเลย่อยสลายไม่ทัน จึงจำเป็นต้องส่งเจ้าหน้าที่ลงไปช่วยเก็บ เพื่อไม่ให้เป็นขยะตกค้างในทะเล เพราะถึงแม้ว่าจะเป็นวัสดุจากธรรมชาติ แต่ก็ต้องใช้เวลาในการย่อยสลายนานหลายปีอยู่ ปัจจุบันเราติดใช้ชีวิตที่สะดวกสบายจนเกินไป เช่นเดียวกับการลอยกระทงก็หันมาใช้วัสดุจาก “โฟม” กันมากขึ้น เพราะหาง่ายและราคาถูก แต่มันย่อยสลายยาก ทำให้น้ำในแม่น้ำลำคลองสกปรก เน่าเหม็นและเป็นมลพิษต่อระบบนิเวศที่สุด
“ยิ่งเป็นคลองแคบๆ ถึงแม้ว่าเขาจะจัดสถานที่ให้เราลอยกระทง ไม่แปลกที่คนจะเยอะและกระทงที่ลอยก็เยอะเช่นเดียวกัน เพราะส่วนใหญ่จะลอย 1 คน 1 กระทง น้อยมากที่ครอบครัวนึงจะลอยกระทงเดียว ทำให้หน่วยงานรัฐต้องจัดกำลังคนมาช่วยเก็บกระทงขึ้นจากน้ำ แต่กว่าจะหมดก็ใช้เวลาเป็นวันๆ ถ้ากระทงที่ทำจากวัสดุทำชาติก็ดีหน่อย แต่ถ้าไม่ได้ทำจากธรรมชาติล่ะนั่นบ่งบอกว่าคุณเป็นคนคิดง่ายๆ ถึงหาของง่ายๆมาทำ และสนับสนุนความมักง่ายของคนที่เขาคิดแต่หาผลประโยชน์จากเทศกาล จนลืมคิดถึงปัญหาขยะล้นเมืองจะตามมา”
นางสาววิศัลยา กล่าวต่อไปว่า จริงๆแล้วการรณรงค์ช่วยแก้ปัญหาเรื่องขยะในวันลอยกระทงได้ง่ายๆ เพียงแค่เราหันมาทำกระทงด้วยตนเอง ซึ่งอาจจะทำจาก “ขนมปัง” แต่ก็ต้องไปลอยในแหล่งที่มีปลาด้วย เพราะเมื่อลอยไปแล้วเรายังได้ให้ทานแก่สัตว์น้ำในแม่น้ำอีกด้วย หรือจะทำจาก “ผัก-ผลไม้” ซึ่งเป็นวัตถุดิบธรรมชาติในการนำมาปรุงอาหารที่คนรับประทานกันได้ ดังนั้นปลาก็รับประทานได้เช่นเดียวกัน
“ที่บ้านหนูและครอบครัวเคยทำกระทงจาก “ผักกะหล่ำ” คือนำมาตัดแบ่งครึ่ง และเอา “ธูป-เทียน” มาปัก พร้อมกับดึงเส้นผม ตัดเล็บใส่ลงไป จากนั้นก็นำมาลอยในคลองแถวบ้าน แค่นี้ก็ได้ลอยกระทงจากธรรมชาติ และยังได้ลอยสิ่งไม่ดีออกไปอีกด้วย”
น้องออมสิน กล่าวอีกว่า ล่าสุดเห็นเพื่อนๆแชร์เฟสบุ๊คเกี่ยวกับ “กระทงน้ำแข็ง” ซึ่งตนก็เห็นว่าเป็นอีกหนึ่งวิธีที่จะช่วยแก้ปัญหาน้ำเน่าเสียได้ดีเลย แถมกระทงน้ำแข็งก็ทำไม่ยาก เพียงแค่เติมน้ำใส่ภาชนะที่เตรียมไว้แล้วนำไปแช่ช่องฟิต รอเวลาน้ำจับตัวเป็นก้อน จากนั้นก็นำออกมาวางทิ้งไว้สักพักเพื่อให้น้ำแข็งละลายหลุดจากภาชนะ และนำไปเจาะรูตรงกลางน้ำแข็งเพื่อน้ำธูปเทียนไปปัก แค่นี้ก็ได้กระทงน้ำแข็งอย่างตั้งใจแล้ว จึงอยากเชิญชวนให้ทุกคนใส่ใจปัญหาของขยะกันให้มากขึ้น เพราะมันต้องใช้เวลานานหลายปีกว่าจะย่อยสลายได้ ถ้าหากเราทำกระทงด้วยตนเองได้ ก็อยากให้ทุกคนหันมาทำกระทงด้วยตัวเราเอง ถึงแม้หลายคนจะอยากได้ความสะดวกสบายเพียงแค่ควักกระเป๋าเงินจ่ายแลกกับกระทง 1 อัน แต่มันเทียบกับระยะเวลาในการฟื้นฟูธรรมชาติไม่ได้เลย ดังนั้นง่ายๆ เริ่มเปลี่ยนวิธีคิดของตัวเราก่อน เพียงแค่ 1 คนใส่ใจมองเห็นปัญหาขยะในวันลอยกระทงที่จะเกิดตามมา เพียงเท่านี้เราก็ช่วยธรรมชาติแล้ว 1 คน และถ้าคนไทยเปลี่ยนวิธีคิดแบบเดียวกัน 70 ล้านคน วันนั้นเราจะเห็นลำคลอง แม่น้ำ และทะเลไม่มีขยะที่เกิดจากงานวันลอยกระทงวันนั้นเลย
นอกจากนี้ นางสาววิศัลยา สิริมงคลทัพทวี หรือ “ออมสิน” อายุ 19 ปี “ดาววิทยาลัยการดนตรี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ประจำปี 2562” ยังได้พูดถึงเรื่องวันลอยกระทงกับเรื่องเพศ อีกด้วยว่า ปัจจุบันเรามองว่าวันลอยกระทงเป็น “วันเสียตัว” ด้วย เพราะคู่รักที่เมื่อพากันไปเที่ยวงานลอยกระทงเสร็จก็มักจะไปต่อกันที่อื่น กว่า 80 เปอร์เซ็นต์เราจะเห็นคู่รักหนุ่มสาวไปลอยกระทงด้วยกันมากกว่าไปกับครอบครัว จึงไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรที่หนุ่มสาวหลายๆคู่จะจบที่ “เรื่องบนเตียง” ทั้งที่จริงแล้วเราควรหักห้ามใจกันให้ได้บ้าง
“ส่วนตัวหนูเชื่อว่าทุกคนมีความยับยั้งชั่งใจ ที่เมื่อลอยกระทงหรือเที่ยวเสร็จก็ต่างแยกย้ายกันได้ก็ไม่เห็นจำเป็นต้องมีเรื่องทางเพศเข้ามาเกี่ยวเลย แต่มันเป็นเรื่องยากด้วยวัฒนธรรมในปัจจุบันมองเรื่องเพศเป็นเรื่องปกติ จึงทำให้วัยรุ่นมีความเข้าถึงได้ง่ายและไม่ผิด แต่ตามหลักจริยธรรมดั้งเดิมไทยคือ บรรพบุรุษสอนให้ผู้หญิงรู้จักรักนวลสงวนตัว และสอนให้ผู้ชายปกป้องดูแลให้เกียรติผู้หญิง ซึ่งสังคมสมัยนี้มันเปลี่ยนไป ผู้ชายไม่ได้ปกป้องผู้หญิงเหมือนเก่า แต่กลับมองผู้หญิงเป็นวัตถุทางเพศ ทำให้ผู้หญิงต้องระมัดระวังตัวเองมากขึ้นกว่าเดิม” น้องออมสิน กล่าวทิ้งท้าย
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี