วิเคราะห์อุบัติเหตุบันไดเลื่อน BTS สุรศักดิ์ บางสถานีปกติคนใช้น้อยแต่อีเวนท์พิเศษทำหนาแน่นเกินรองรับ
เมื่อวันที่ 21 สิงหาคม 2565 เฟซบุ๊กแฟนเพจ “Mahidolrail” ของหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาระบบขนส่งทางราง (หลักสูตรนานาชาติ) คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เผยแพร่บทความวิเคราะห์อุบัติเหตุบริเวณบันไดเลื่อนรถไฟฟ้า BTS สถานีสุรศักดิ์ ช่วงค่ำวันที่ 20 ส.ค.2565 ที่ผ่านมา เนื้อหาดังนี้
กรณีอุบัติเหตุบันไดเลื่อนบีทีเอสที่เป็นข่าวเมื่อคืน ตอนแรกก็มีความเข้าใจคลาดเคลื่อนว่าเป็นความผิดพลาดของผู้ให้บริการในการดูแลซ่อมบำรุงบันไดเลื่อน แต่เมื่อมีการตรวจสอบอย่างชัดเจนแล้วปรากฏว่าเป็นเรื่องของผู้โดยสารที่ล้มทับกันลงมาจากด้านบนของบันไดเลื่อน ถ้าเราพิจารณาสาเหตุจริงๆ น่าจะเป็นเพราะคนที่ขึ้นไปรอเข้าสถานีหนาแน่นจนล้นมาถึงปลายบันไดเลื่อน เมื่อคนที่ขึ้นบันไดเลื่อนมาใหม่ไม่สามารถก้าวออกจากบันไดเลื่อนได้ก็ถูกดันจากคนด้านหลังและเกิดเหตุล้มกันลงมาเป็นแถวจนถึงขั้นสุดท้ายจนมีคนบาดเจ็บจำนวนมาก
===
เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทำให้เกิดคำถามว่าการออกแบบสถานีมีความเหมาะสมที่จะรองรับปริมาณผู้โดยสารในสถานการณ์พิเศษเหล่านี้ หรือไม่ โดยปกติแล้วโครงการรถไฟฟ้าจะมีการศึกษาออกแบบพื้นที่สถานีให้สามารถรองรับผู้โดยสารอย่างสอดคล้องกับการพยากรณ์ปริมาณผู้โดยสารในช่วงเวลาปกติ เราจึงเห็นบางสถานีที่ตั้งใกล้ห้างสรรพสินค้าหรือแหล่งท่องเที่ยวขนาดใหญ่มีพื้นที่ใหญ่โตขณะที่สถานีอื่นๆ ที่ไม่เชื่อมต่อกับแหล่งกิจกรรมหนาแน่นอาจจะมีขนาดย่อมลงมา แต่บางเหตุการณ์เป็นเหตุการณ์พิเศษ ดังเช่นคอนเสิร์ตเมื่อวาน ที่ทำให้มีผู้ที่ต้องการเดินทางจำนวนมากกระจุกตัวอยู่ในช่วงเวลาสั้นๆ ซึ่งการออกแบบสถานีขนาดใหญ่เพื่อรองรับเหตุการณ์พิเศษเหล่านี้ก็ดูจะไม่เป็นเรื่องสมเหตุสมผล เพราะในเวลาอื่นๆ ทั่วไปเราก็จะเห็นสถานีโล่งๆ ไม่มีคนใช้งานอย่างคุ้มค่า
===
หลักการออกแบบการพัฒนาที่ดินรอบสถานีขนส่งมวลชนที่บอกต่อๆ กันมาก็คือจะต้องวางตำแหน่งสถานีให้ใกล้กับแหล่งชุมชนและแหล่งกิจกรรมเพื่อให้ผู้เดินทางเดินถึงได้ง่าย แต่ก็มีข้อยกเว้นสำหรับแหล่งกิจกรรมที่ก่อให้เกิดการเดินทางจำนวนมากในช่วงเวลาสั้นๆ หลายประเทศยุโรปมักจะวางตำแหน่งสถานีไว้ไกลจากแหล่งกำเนิดการเดินทางใหญ่ๆ เช่น สนามกีฬา โรงละคร หรือสถานที่จัดคอนเสิร์ต ราว 1-2 กิโลเมตร (สนาม Allianz Arena ของ Bayern Munich ตั้งอยู่ห่างจากสถานี Fröttmaning 1.1 กม. โรงละคร Royal Albert Hall ตั้งอยู่ห่างจากสถานี South Kensington 1 กม.) เพื่อให้ฝูงชนขนาดใหญ่ค่อยๆ กระจายความหนาแน่นลงขณะที่เดินมาสู่สถานี ทำให้ชานชาลาและพื้นที่อื่นๆ ของสถานีสามารถรองรับผู้โดยสารได้
===
บ้านเรามีสถานีที่ตั้งอยู่ใกล้ศูนย์ประชุม ศูนย์แสดงสินค้าและสนามกีฬาอยู่บ้าง แต่ที่ผ่านมายังไม่มีปัญหารุนแรงมากไปกว่าสภาพผู้โดยสารคับคั่งในบางช่วงเวลาและผู้ให้บริการก็ดำเนินจัดการควบคุมจำนวนผู้โดยสารด้วยวิธีต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตามเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดเกิดขึ้นได้เสมอ กรณีนี้จึงควรถือเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจ ในอนาคตเราจะมีสถานีที่เชื่อมต่อกับรัชมังคลากีฬาสถานและธันเดอร์โดม ในขั้นนี้การย้ายสถานีให้อยู่ห่างจากสถานที่เหล่านี้คงจะเป็นไปได้ยาก แต่ยังมีมาตรการอื่นๆ ที่สามารถทำได้ เช่น การจัดกิจกรรมหลังจากคอนเสิร์ตหรือหลังแมทช์การแข่งขันที่สามารถดึงดูดคนส่วนหนึ่งให้เข้าสถานีช้าลง การจัดระเบียบหรือการสร้างคอขวดก่อนเข้าสู่สถานี หรือแม้กระทั่งการใช้กลไกด้านราคาค่าโดยสารบริหารจัดการความต้องการเดินทางในช่วงเร่งด่วนก็จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เช่นนี้ในอนาคต
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
- ‘บีทีเอส’ชี้แจงสาเหตุผู้โดยสารตกบันไดเลื่อน บริเวณสถานีสุรศักดิ์
- บันไดเลื่อน BTS สถานีสุรศักดิ์ขัดข้อง มีผู้บาดเจ็บหลายราย
- 006
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี