2 ตุลาคม 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า จังหวัดพะเยาเป็นจังหวัดหนึ่ง ที่มีการทำน้ำปูจากปูนา นำมาแปรรูปเป็นอาหารชั้นเลิศ ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณและการจนถึงปัจจุบัน

โดยชาวบ้านแต่ละหมู่บ้านตำบล อำเภอจะพากันทำน้ำปูไว้กินและขาย เช่นเดียวที่ชาวบ้านในชุมชนตำบลท่าจำปี อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา ต่างพากันออกหาปูและมาทำน้ำปู หลังจากเคี่ยวน้ำปูเสร็จ ก็จะนำข้าวและมะขาม มากินกับน้ำปูที่ทำเสร็จ ตอนอุ่นๆร้อนๆ ซึ่งข้าวอั่วน้ำปูเป็นของกินอร่อยที่ชาวบ้าน รับประทานกันมาตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน เป็นผู้บัญชาชาวบ้านและเป็นอาหารพื้นถิ่นของชาวเหนือ

น.ส รุ่งทิวา เมืองน้อย อายุ 32 ปี ตำบลท่าจำปี อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา กล่าวว่า การทำน้ำปูจะทำในช่วงหลังจากปลูกข้าวเสร็จ ระหว่างเดือนสิงหาคม-ตุลาคมของทุกปี ซึ่งในช่วงนี้ปูนามีตัวโตเต็มวัย และจะมีความมันในตัวปู ชาวบ้านก็จะออกไปจับปูนามาทำน้ำปู

สำหรับผู้ที่ชื่นชอบ การเปิดเมนูเด็ดข้าวอั่วน้ำปู ก็สามารถนำข้าวมาทำเป็นร่องตรงกลางแล้วนำน้ำปู ปาดตรงกลางข้าวแล้วพับข้าวให้เข้าหากัน แล้วรับประทาน ซึ่งรสชาติจะมีความหอมของปู มีรสเผ็ด หอมของตะไคร้ ใบมะกรูด และเป็นอาหารพื้นถิ่นของชาวเหนือ ที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ

หลังจากนำไปเคี่ยวจนน้ำปูแห้งจับกันเป็นก้อนสีดำ ก็จะนำไปพักไว้ให้เย็นนำไปบรรจุในภาชนะ น้ำปูเป็นอาหารที่เกิดจากภูมิปัญญาของชาวบ้านในภาคเหนือและเป็นการถนอมอาหารเพื่อเก็บไว้กินตลอดทั้งปี

สำหรับรสชาติของน้ำปู จะมีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ในแต่ละท้องที่ บางที่ก็จะมีรส ชาติอร่อย ทานได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ และยังทำอาหารหรือกินกับผลไม้รสเปรี้ยว หรือข้าวเหนียวอุ่น รสชาติกลมกล่อมอร่อย.012