นักท่องเที่ยว สายมูแห่ขอพร "ท่านพ่อพระพระยาพิชัยดาบหัก" ทหารเอกพระเจ้าตากสินมหาราช ในวันพ่อแห่งชาติคึกคัก ที่วัดมหาธาตุ ตำบลในเมือง อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์

ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศที่บริเวณศาลท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหัก เมื่อวันที่ 5 ธ.ค.67 ที่ผ่านมา ตั้งอยู่ริมถนนหน้าวัดมหาธาตุ ต.ในเมือง อ.พิชัย จ.อุตรดิตถ์ ซึ่งเป็นวัดใหญ่ประจำอำเภอพิชัย จัดเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสถานที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของชาวอำเภอพิชัย ได้มีข้าราชการ ประชาชน นักท่องเที่ยวและลูกหลานท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหัก จากต่างจังหวัดและภายในจังหวัดได้เดินทางมาสักการะและนำดอกไม้ธูปเทียนพวงมาลัยมาถวาย นำแผ่นทองมาปิดที่รูปปั้นท่านพ่อพระยาพิชัยดาบที่ประทับนั่งบนแท่นมือทั่ง 2 ถือดาบวางบนเข่าทั่ง 2 ข้างอย่างสง่างาม ด้านข้างเป็นรูปปั้นพระยาพิชัยดาบหักประทับยืน มือสองข้างถือดาบ ซึ่งมืออีกข้างยังคงถือดาบที่หักครึ่งท่อน แสดงถึงความหมายของคำว่า พระยาพิชัยดาบหัก นั้นเอง และยังมีเสื้อผ้า อาวุธ เก่าแก่เก็บรักษาไว้

ในการมาสักการะท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหักเพื่อขอพรขอความโชคดี ความเจริญในหน้าที่การงาน และสุขภาพ ซึ่งจะเดินทางมากันตลอดทั้งวัน ซึ่งสายมูบางกลุ่มจะนำเครื่องสักการะ อาทิ ดอกไม้ พวงมาลัย ขนมคาวหวาน ไก่ต้ม ไข่ต้ม หัวหมู น้ำชา กาแฟ น้ำเขียวน้ำแดง เครื่องบายสี บ้างก็จะนำปูนปั้นไก่หรือปูนปั้นนักมวย มาสักการะแก้บนท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหัก เนื่องจากได้มาขอพรจากท่านพ่อแล้วประสบผลสำเร็จ ซึ่งเครื่องสักการหรือสิ่งที่นำมาแก้บน เชื่อกันว่าเป็นสิ่งที่ท่านพ่อพระยาพิชัยโปรดปราน โดยที่ศาลพ่อพยาพิชัยดาบหักแห่งนี้ มีข้อห้ามโดยเด็ดขาดคือการนำสุรามาเป็นเครื่องบวงสรวงหรือสักการะ

นางสายพาน บุญเลื่อน อายุ 62 ปีผู้ดูแลศาลท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหัก กล่าวว่า นักท่องเที่ยวและลูกหลานท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหัก จากทุกๆ จังหวัดจะมาสักการะท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหักที่นี่กันตลอดทั้งปี โดยจะมาจากทั่วสารทิศทั่วประเทศ ซึ่งจะมากราบสักการะบนบานสานกล่าวขอพรท่านพ่อฯ ส่วนมากจะเป็นเรื่องหน้าที่การงาน เมื่อประสบผลสำเร็จนักท่องเที่ยวจะนำสิ่งของที่บนไว้มาแก้บนกันอยู่ตลอด โดยจะนำเครื่องบวงสรวง หรือถวายแก้บน เช่น หัวหมูต้ม, ไก่ต้ม ผลไม้ พวงมาลัย รูปปั้นไก่เขียวพาลี การชกมวยถวาย ขนมมงคล น้ำเปล่า น้ำเขียว น้ำแดง บายศรี เป็นต้น มาเป็นเครื่องสักการะหรือแก้บนนั้นเอง

"กีฬาการชกมวย จะเป็นที่ชื่นชอบของท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหัก ลูกหลานท่านพ่อจะทราบเป็นอย่างดี เวลามาขอพรท่านพ่อฯ เมื่อประสบผลสำเร็จจึงมักจะมีการจัดชกมวยถวายกันอยู่เป็นประจำ" นางสายพาน กล่าว

สำหรับประวัติ พระยาพิชัยดาบหัก เดิมชื่อ จ้อย เกิดที่บ้านห้วยคา อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ เมื่อปี พ.ศ.2284 ในสมัยปลายกรุงศรีอยุธยา ศึกษาอยู่กับท่านพระครูวัดมหาธาตุหรือวัดใหญ่ เมืองพิชัย ภายหลัง จ้อยได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นทองดี หรือ ทองดีฟันขาว มีความสามารถทั้งทางเชิงมวยและเชิงดาบ เข้ารับราชการกับพระเจ้าตากสิน ตั้งแต่ครั้งดำรงตำแหน่งเป็นพระยาตาก ต่อมานายทองดีได้รับแต่งตั้งเป็นองค์รักษ์มีบรรดาศักดิ์เป็น “หลวงพิชัยอาสา” เมื่อรับราชการมีความดีความชอบจึงได้รับแต่งตั้งเป็น เจ้าหมื่นไวยวรนาถ พระยาสีหราชเดโชและพระยาพิชัย ผู้สำเร็จราชการครองเมืองพิชัยซึ่งรับพระราชทานเครื่องยศเสมอเจ้าพระยาสุรสีห์ตามลำดับ ภายหลังพม่ายกทัพมาตีเมืองพิชัย 2 ครั้งในการรบครั้งที่ 2 พระยาพิชัยถือดาบสองมือ ออกต่อสู้จนดาบหักไปข้างหนึ่งและรักษาเมืองไว้ได้ ดังนั้นจึงไดัรับสมญานามว่า "พระยาพิชัยดาบหัก"

ในปี พ.ศ. 2311 พม่าได้ยกทัพมาอีก 1 หมื่นคน พระเจ้าตากพร้อมด้วยหมื่นไวยวรนาถได้เข้าโจมตีจนแตกพ่าย และได้มีการสู้รบปราบก๊กต่าง ๆ อีกหลายคราว เมื่อพระเจ้าตากสินเสด็จกลับกรุงธนบุรี โปรดตั้งเจ้าหมื่นไวยวรนาถเป็น “พระยาสีหราชเดโช” มีตำแหน่งเป็นนายทหารเอกราชองครักษ์ตามเดิม สุดท้ายเมื่อปราบก๊กพระเจ้าฝางได้แล้ว สมเด็จพระเจ้าตากสินได้ทรงปูนบำเหน็จความชอบให้ทหารของพระองค์โดยทั่วหน้า ส่วนพระยาสีหราชเดโช (จ้อย หรือ ทองดี ฟันขาว) นั้น ได้โปรดเกล้าฯ บำเหน็จความชอบให้เป็นพระยาพิชัยปกครองเมืองพิชัย อันเป็นบ้านเกิดเมืองนอนแต่เยาว์วัย

ในปี พ.ศ. 2313 - 2316 ได้เกิดการสู้รบกับกองทัพพม่าอีกหลายคราว และทุกคราวที่กองทัพพม่าแตกพ่ายไป ก็สร้างความอัปยศอดสูแก่แม่ทัพนายกองเป็นทวีคุณ พอสิ้นฤดูฝนปีมะเส็ง พ.ศ. 2316 โปสุพลายกกองทัพมาหมายตีเมืองพิชัยอีก "การศึกครั้งนี้พระยาพิชัยจับดาบสองมือคาดด้าย ออกไล่ฟันแทงพม่าอย่างชุลมุน จนเมื่อพระยาพิชัยเสียการทรงตัว ก็ได้ใช้ดาบข้างขวาพยุงตัวไว้ จนดาบข้างขวาหักเป็นสองท่อน" กองทัพโปสุพลาก็แตกพ่ายกลับไป เมื่อวันอังคาร เดือนยี่ แรม 7 ค่ำ ปีมะเส็ง พ.ศ. 2316 (ตรงกับวันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2316)

พระยาพิชัยดาบหัก ได้สร้างมรดกอันควรแก่การยกย่องสรรเสริญให้สืบทอดมาถึงปัจจุบัน ได้แก่ ความซื่อสัตย์สุจริต ความกตัญญูกตเวที ความเด็ดเดี่ยวเฉียบขาดกล้าหาญรวมถึงความรักชาติ ต้องการให้ชาติเจริญรุ่งเรืองมั่นคงตลอดมาตราบจนทุกวันนี้ - 003