TSPCA 31 ปีแห่งการต่อสู้เพื่อสวัสดิภาพสัตว์

30 มกราคม 2568 ปัจจุบันสำหรับกิจกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับสัตว์ได้รับความสนใจ จากประชาชนและสื่อมวลชนอย่างกว้างขวาง ไม่ว่าจะเป็นแง่สังคม เศรษฐกิจ การเลี้ยงดูและกฎหมาย โดยเฉพาะ พระราชบัญญัติป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ. 2557 ที่มีการเริ่มต้นผลักดัน จากองค์กรภาคเอกชน คือ สมาคมป้องกันการทารุณสัตว์แห่งประเทศไทย หรือ TSPCA (Thai Society for the Prevention of Cruelty to Animals) ซึ่งก่อตั้งเมื่อวันที่ 31 มกราคม พ.ศ.2537 หรือครบรอบ 31 ปีแห่งการก่อตั้ง โดยมีคุณธีระพงศ์  ปังศรีวงศ์ เป็นผู้ก่อตั้งและเป็นผู้อุปถัมภ์หลักกิจกรรมของสมาคมฯ อย่างต่อเนื่อง

รศ.ดร.วรากรณ์ สามโกเศศ อุปนายก TSPCA และอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เปิดเผยว่า ตลอดเวลาที่ติดตามการทำงานขององค์กรแห่งนี้และได้มีโอกาสเข้าร่วมกิจกรรม รู้สึกประทับใจเพราะเป็นองค์กรการกุศล ที่มีผู้ก่อตั้งอย่างคุณธีระพงศ์ ปังศรีวงศ์ นักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ และเสียสละนำเงินส่วนตัวมาช่วยเหลือสังคมเป็นจำนวนมากอย่างต่อเนื่อง 31 ปีแห่งการต่อสู้เพื่อสวัสดิภาพสัตว์ โดยมีการบริจาคมากกว่า  100 ล้านบาท  อีกทั้งยังทุ่มเทเวลา ไม่เคยขาดการประชุมคณะกรรมการบริหาร ยึดหลักการบริหารแบบธรรมาภิบาล โปร่งใสตรวจสอบได้  แผนการดำเนินงานกิจกรรมมุ่งเน้น สันติวิธี ใช้การมีส่วนร่วมทางสังคมและใช้กระบวนการทางกฎหมายในการดำเนินการ เพื่อสร้าง “คุณค่า คุณธรรม และคุณประโยชน์” ให้เกิดขึ้นกับสรรพสัตว์น้อยใหญ่ ในการรักษาดุลยภาพทางสังคม ลดการทารุณกรรมสัตว์โดยไม่มีเหตุอันสมควรและพัฒนาการจัดสวัสดิภาพสัตว์ให้ดียิ่งขึ้นเพื่อความยั่งยืนต่อเนื่อง 

ถ้าย้อนกลับไปเมื่อ 31 ปี ก่อน เรื่องที่เกี่ยวข้องกับสัตว์ยังไม่ค่อยแพร่หลาย องค์กรที่ช่วยเหลือสัตว์มีจำนวนไม่กี่องค์กร แต่ TSPCA เริ่มต้นจากการเป็นผู้นำในการผลักดันนโยบายสาธารณะสำคัญหลายๆ วาระ ที่ประสบความสำเร็จ โดยเฉพาะด้านการรณรงค์ให้มีกฎหมายป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ ซึ่งทราบว่าตั้งแต่วันแรกที่ตั้งสมาคมฯ คือเมื่อ 31 ปีที่แล้ว ก็มีการประชุมวางนโยบายและดำเนินการผลักดันอย่างต่อเนื่องจนสำเร็จ

ทั้งนี้ ถือว่าเป็นการสร้างคุณูปการอันสำคัญต่อประเทศไทย  เพราะก่อนหน้านี้ยังไม่มีกฎหมายที่เกี่ยวข้องเฉพาะดังกล่าวนี้ ต่างประเทศก็มักหยิบยก กรณีการทารุณสัตว์ขึ้นมาเป็นข้ออ้างโจมตีประเทศไทย ทำให้ประเทศไทยสูญเสียภาพลักษณ์ด้านการท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก อีกทั้งผลกระทบต่อสินค้าบางประเภทก็ส่งออกหรือจำหน่ายไม่ได้  การมีกฎหมายเฉพาะดังกล่าวนั้น ก็เป็นการยกระดับการป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ของไทย อันจะส่งผลด้านคุณภาพชีวิตและความปลอดภัย รวมทั้งสุขภาวะโดยเฉพาะปัญหาที่เกี่ยวกับโรคระบาดหลายโรค ที่อาจจะมีจุดกำเนิดจากสัตว์และแพร่กระจายสู่คน  และเพื่อเสริมสร้างภาพลักษณ์อันดีในการปฏิบัติต่อสัตว์ ไม่ให้นานาอารยประเทศถือเป็นข้ออ้างในการกีดกันทางการค้าระหว่างประเทศได้

นอกจากนั้น TSPCA ยังมุ่งเน้นด้านการศึกษาในการปลูกฝังค่านิยม ให้กับเด็ก เยาวชน และประชาชน ให้มีจิตสำนึกเมตตากรุณาต่อสัตว์และรักสัตว์อย่างรับผิดชอบ โดยเป็นองค์กรภาคเอกชนแห่งแรกๆ ของประเทศไทยที่ได้ริเริ่มดำเนินกิจกรรมรักสัตว์ในโรงเรียน ตั้งแต่ปี พ.ศ.2545 เป็นต้นมาจนปัจจุบัน ได้ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ โดยคุณหญิง ดร.กษมา วรวรรณ ณ อยุธยา  นำกิจกรรมโครงการ “รักสัตว์ในโรงเรียน” ออกเผยแพร่ตามโรงเรียนต่าง ๆ ที่สังกัดภายใต้สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และจัดพิมพ์หนังสือเสริมสร้างประสบกาณ์ด้านการป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ ทั้งร้อยแก้วและร้อยกรอง จำนวน 8 เล่ม และแจกจ่ายให้โรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศ

อีกทั้ง TSPCA ได้ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) กับสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ (สลช.) กระทรวงศึกษาธิการ เพื่อบูรณาการเกี่ยวกับการส่งเสริมสวัสดิภาพและป้องกันการทารุณกรรมสัตว์ เข้าสู่ระบบการเรียนการสอนลูกเสือในระดับต่าง ๆ ภายใต้กฎลูกเสือข้อ 6 “ลูกเสือมีความเมตตากรุณาต่อสัตว์”  โดยมีการจัดตั้งสโมสรลูกเสือสวัสดิภาพสัตว์ ปัจจุบันมีคุณอมร ชุมศรี เป็นนายกสโมสรฯ

ด้านกิจกรรมรณรงค์ ได้ร่วมกับสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ในการขอมติมหาเถรสมาคม ที่ 410/2561 ในการจัดทำหลักเกณฑ์ วิธีการ ในการปล่อยสัตว์ในวัด มีการติดตามประเด็นทางสังคม (HOT ISSUE) และรับข้อร้องเรียน รวมทั้งประสานงานลงพื้นที่ในการแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งมีการจัดกิจกรรมรณรงค์ เช่น “ทำบุญ ไม่ทารุณสัตว์” “ปล่อยนก บุญหรือบาป?” และ “รักไม่ปล่อย” เป็นต้น

นอกจากการบริหารภายใต้การนำของ คุณธีระพงศ์ ปังศรีวงศ์ นายก TSPCA  คณะกรรมการบริหารและที่ปรึกษาก็มีส่วนสำคัญในการผลักดันกิจกรรมต่างๆ ของสมาคมฯ เช่น รศ.น.สพ.ปานเทพ รัตนากร ซึ่งได้รับรางวัลระดับโลก "WORLD VETERINARY ASSOCIATION ANIMAL WELFARE AWARDS 2019"  ดร.น.สพ.อลงกรณ์ มหรรณพ ผู้เชี่ยวชาญด้านช้าง  ศ.สพ.ญ.ดร.อัจฉริยา ไศละสูต ผู้อำนวยการสำนักงานองค์การสมาพันธ์สมาคมสัตวแพทย์แห่งเอเชีย ประเทศไทย คุณสวรรค์ แสงบัลลังค์ อดีตเลขาธิการและผู้อำนวยการสมาคมป้องกันการทารุณสัตว์แห่งประเทศไทย และผู้รวบรวมรายชื่อ 12,000 คน ในการนำเสนอร่างกฎหมายป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ภาคประชาชนซึ่งมีฉบับเดียวต่อรัฐสภา รศ.นุชทิพย์ บรรจงศิลป์ อดีตคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ.2557 ดร.เดวิด ไลแมน ประธานกรรมการและผู้บริหารสูงสุดด้านวัฒนธรรมองค์กร ของสำนักกฎหมายติลลิกีแอนด์กิบบินส์  อดีตประธานหอการค้าอเมริกาในประเทศไทย 2 สมัยและสมาชิกผู้ก่อตั้งและประธานคนแรกของหอการค้าร่วมต่างประเทศในประเทศไทย คุณอมร ชุมศรี รศ.ดร. น.สพ.ศิวะพงษ์  สังข์ประดิษฐ์  นสพ.ภัทรพล มณีอ่อน ซึ่งได้รับมอบตำแหน่ง Wildlife Champion ในฐานะ “ทูตพิทักษ์สัตว์ป่าคนแรกของโลก” จากองค์กรเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศแห่งสหรัฐฯ หรือ USAID (U.S. Agency  for International Development ) คุณเจษฎา อนุจารี น.สพ.ยันต์ สุขวงศ์ ว่าที่ ร.ต. สุรพล ดวงแข คุณฌาร์ม โอสถานนท์  คุณพรอัปสร นิลจินดา ดร.รัฐกานต์ วิชัยดิษฐ ดร.กิตติคุณ สารคล่อง ดร.สุคนธา อรุณภู่ ดร.ภมรชัย อภิชาตประคัลภ์ คุณพิไลพรรณ สมบัติศิริ คุณกนิษฐ์ สารสิน คุณมาลินี แย้มวจี คุณลัลน์ลลิตฤดี วิเศษศิริ คุณกุลยา รัตนกิจรุ่งเรือง คุณปัทมา สารีบุตร และ ปัจจุบันมี ดร.สาธิต ปรัชญาอริยะกุล เป็นเลขาธิการและผู้อำนวยการสมาคมฯ

นอกจากนั้น TSPCA ยังทำงานร่วมกับองค์กรเครือข่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ เช่น องค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ หรือ IUCN ซึ่งมีเครือข่ายด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติทั่วโลก 

ที่ผ่านมา TSPCA ขอขอบคุณเครือข่ายภาคประชาชนและภาครัฐ สื่อมวลชนทุกสำนักและองค์กรที่สนับสนุนการดำเนินงานของ TSPCA อย่างต่อเนื่อง เช่น Cape & Kantary Hotels  บริษัทเกษมกิจ จำกัด บริษัท บี.เอ็ล.ฮั้ว จำกัด บริษัท ติลลิกีแอนด์กิบบินส์ อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด บริษัท คิมแพ็ค จำกัด คณะสัตวแพทย์มหาวิทยาลัย ต่างๆ และประชาชนผู้รักสัตว์ เป็นต้น

สมาคมป้องกันการทารุณสัตว์แห่งประเทศไทย (TSPCA) จึงเป็นองค์กรการกุศลที่ไม่ยุ่งเกี่ยวกับการเมือง ไม่มุ่งหวังหารายได้หรือผลกำไรมาแบ่งปันกันตลอด 31 ปีที่ผ่านมา โดยใช้สันติวิธีในการแก้ไขปัญหา เพื่อความต่อเนื่องและยั่งยืน ในการรักษาความดุลยภาพทางสังคม ระหว่างคนและสัตว์ให้อยู่ร่วมกันได้อย่างมีเมตตาธรรม ในการรักษาความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน สืบไป “ความดียิ่งบอกเล่า ยิ่งมีพลัง”