คำถาม ผมอยากทราบว่า ธาตุอาหารพืชและฮอร์โมน มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของพืชอย่างไรบ้างครับ

คำนวณ คูณทวีทรัพย์

อ.เด่นชัย จ.แพร่

คำตอบ ความสำคัญของธาตุอาหารหลักของพืช พืชต้องการธาตุอาหารในปริมาณมาก 3 ธาตุ ได้แก่ ไนโตรเจน จะช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของยอดอ่อนใบ และกิ่งก้านฟอสฟอรัส จะช่วยในการสังเคราะห์โปรตีน และสารอินทรีย์ที่สำคัญในพืช เป็นองค์ประกอบของสารที่ทำหน้าที่ถ่ายทอดพลังงานในกระบวนการต่างๆ เช่น การสังเคราะห์แสง และการหายใจ และโพแทสเซียม จะช่วยสังเคราะห์น้ำตาล แป้ง และโปรตีน ส่งเสริมการเคลื่อนย้ายของน้ำตาลจากใบไปยังผล ช่วยให้ผลเจริญเติบโตเร็ว 
พืชแข็งแรงมีความต้านทานต่อโรคพืช

ลักษณะของพืชเมื่อขาดธาตุอาหารหลัก ตามหลักวิชาการได้บ่งบอกไว้ดังนี้

-การขาดธาตุไนโตรเจน พืชเมื่อได้รับธาตุไนโตรเจนในปริมาณที่น้อย จะทำให้ใบพืชเป็นสีเหลือง ลำต้นเหลือง การแตกกิ่งแตกตาไม่เกิดขึ้น ในส่วนตามกิ่งมีการแตกแขนง น้อยกว่าปกติ ผลผลิตที่ได้จะต่ำ เช่น เมล็ดลีบ น้ำหนักน้อย และมีผลเล็ก

-การขาดธาตุฟอสฟอรัส พืชเมื่อได้รับธาตุฟอสฟอรัสในปริมาณที่น้อย จะทำให้สีของใบพืช โดยเฉพาะใบล่างจะมีสีเหลือง สีม่วง สีแดงปนอยู่ 
รวมทั้งขนาดใบเล็กผิดปกติ การออกดอกช้า ผลไม่สมบูรณ์ ต้นเล็กแคระ ไม่แข็งแรงล้มง่าย และมีผลผลิตที่ได้ต่ำ

-การขาดธาตุโพแทสเซียม พืชเมื่อได้รับธาตุโพแทสเซียมในปริมาณที่น้อย จะทำให้ขอบใบล่างมีสีเหลืองกลายเป็นสีน้ำตาล จะเริ่มเหี่ยวแห้งจากต้นไป ขนาดดอกและผลเล็กผิดปกติ ผลไม่มีความหวาน พืชอ่อนแอต่อโรคพืชและแมลง

ความสำคัญของฮอร์โมนพืชต่อการส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช

ฮอร์โมนพืช  เป็นสารเคมีที่ควบคุมการเจริญเติบโตของพืช ถูกผลิตขึ้นในต้นพืชเอง และถูกพบในปริมาณความเข้มข้นที่ต่ำมาก จะเป็นตัวควบคุมกระบวนการที่เกี่ยวกับการเจริญเติบโต ฮอร์โมนยังช่วยกำหนดรูปทรงของพืช การงอกของเมล็ด การออกดอก ระยะเวลาการออกดอก การแตกกิ่ง การแตกใบ การสลัดใบ การเจริญเติบโต และการสุกของผลอีกด้วย 
ฮอร์โมนพืชที่สำคัญ ได้แก่ ออกซิน จิบเบอเรลลิน และไซโตไคนิน

-การตอบสนองของพืชต่อฮอร์โมนพืชออกซิน ทำให้เกิดการขยายตัวของเซลล์ เช่น การขยายตัวของใบ ทำให้ผลเจริญเติบโต ทำให้การติดผลมากขึ้น ช่วยกระตุ้นให้มีการออกดอกมากขึ้น และกระตุ้นการเกิดรากฝอยและรากแขนงเพิ่มขึ้น

-การตอบสนองของพืชต่อฮอร์โมนพืชจิบเบอเรลลิน ช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของพืชทั้งต้น ทำให้เกิดการยืดตัวของเซลล์ กระตุ้นการยืดยาวของช่อดอก กระตุ้นการงอกของเมล็ด และตาที่พักตัว และทำให้เกิดการแทงช่อดอก

-การตอบสนองของพืชต่อฮอร์โมนพืชไซโตไคนิน ช่วยกระตุ้นการแบ่งเซลล์ ชะลอกระบวนการเสื่อมสลาย ทำให้เกิดการแตกของตาข้าง และส่งเสริมให้พืชมีประสิทธิภาพในการเคลื่อนย้ายอาหารจากรากสู่ยอดพืช

การเพาะปลูกพืชติดต่อกันเป็นระยะเวลายาวนาน โดยไม่มีการเติมธาตุอาหารพืชลงไปในดิน ย่อมทำให้ความอุดมสมบูรณ์ของดินลดลง และในที่สุดพืชก็จะไม่เจริญเติบโตอีกต่อไป ในการปลูกพืชจึงต้องมีการใส่ปุ๋ยเพื่อบำรุงดิน ช่วยเพิ่มธาตุอาหารพืช และคงระดับความอุดมสมบูรณ์ของดินไว้อยู่เสมอ จึงขอให้มีการปรับปรุงบำรุงดิน ด้วยปุ๋ยอินทรีย์ หลีกเลี่ยงการเผาตอซังพืช เพราะจะทำลายจุลินทรีย์ปุ๋ยชีวภาพที่ใส่ลงไปในดิน รวมทั้งเป็นการทำลายอินทรียวัตถุ ซึ่งเป็นแหล่งธาตุอาหารหลักและฮอร์โมนที่สำคัญของพืช นะครับ

นาย รัตวิ