คำถาม วิธีการทำน้ำหมักชีวภาพให้มีคุณภาพมากขึ้น ทำอย่างไรครับ ขอทราบวิธีทำและขั้นตอนการทำด้วยครับ

แสงอรุณ สวัสดิการกรณ์

อ.บ้านบึง จ.ชลบุรี

คำตอบ วิธีการทำน้ำหมักชีวภาพให้มีคุณภาพ นักวิชาการเกษตร กรมพัฒนาที่ดิน ได้ให้คำแนะนำวิธีการทำน้ำหมักชีวภาพให้มีคุณภาพ ไว้ดังนี้

1.การเพิ่มคุณภาพของน้ำหมักชีวภาพสามารถใช้น้ำนมไข่น้ำมะพร้าวพืชโตเร็วหรือที่มีคุณค่าทางอาหารสูงจะทำให้มีฮอร์โมนและแร่ธาตุมากขึ้น

2.การผลิตเพื่อต้องการฮอร์โมนพืชควรใช้กากน้ำตาลน้อยลงหรือใช้น้ำมะพร้าวทดแทนและควรใช้ทันทีอายุการหมักควรอยู่ระหว่าง 15-30 วันถ้าทิ้งไว้นานไปฮอร์โมนจะสลายตัว

3.การใช้ส่าเหล้าควรเติมกากน้ำตาลในอัตราส่วนร้อยละ 20 รำข้าว 5 กก. ในการผลิต 200 ลิตรควรใส่ผักผลไม้อัตราส่วนส่าเหล้าผสมกากน้ำตาล:ผัก/ผลไม้ เป็น 60:40

4.พืชผักที่มีธาตุอาหารสูงอวบโตเร็วจะให้คุณภาพของน้ำหมักชีวภาพมีคุณภาพสูงแต่ทั้งนี้ต้องสดและสะอาด

5.ไม่ควรนำวัสดุเช่นหอยเชอรี่ปลารวมทั้งพืชผักมาต้มให้สุกก่อนเพราะจะทำให้สูญเสียกรดอะมิโนฮอร์โมนและแร่ธาตุทำให้คุณภาพของน้ำหมักชีวภาพลดลง

ขั้นตอนการทำน้ำหมักชีวภาพให้มีคุณภาพ

1.เตรียมวัสดุที่สดและสะอาดสับหรือบดวัสดุให้ละเอียด

2.ผสมกากน้ำตาล 5 กก. สารเร่งพด. จำนวน 2 ซอง (โดยใช้พด.2 1 ซองและ พด.6 1 ซอง) ผสมน้ำ 5 ลิตรรำข้าว 5 กก. ผักหรือผลไม้ 5 กก. คลุกให้เข้ากันส่วนผสมนี้ถ้าสามารถบ่มเชื้อไว้ 2 วันหรือ 48 ชั่วโมงก็จะดีมาก

3.นำส่วนผสมในข้อ 2 ผสมกับวัสดุในข้อ 1 เติมกากน้ำตาลอีก 5 กก. เติมน้ำให้อยู่ต่ำกว่าผิววัสดุ 10 ซม.

4.หมักไว้ในที่ร่มให้แง้มฝาไว้ไม่ปิดสนิท

5.ทำการคนหรือกวนเป็นขั้นตอนที่สำคัญมากให้คนทุกๆ 7 วันโดยให้สังเกตทุก 3-4 วันว่าสีของฝ้าด้านบนเป็นอย่างไรถ้าสีขาวเหลืองหรือนวลให้เอาไม้แทงช่วยระบายก๊าซออกถ้าครบรอบ 7 วันสีฝ้าจะเป็นสีเทาเข้มหรือดำให้คนลึกประมาณ 25 ซม. เท่านั้นการคนลึกถึงก้นถังจะให้เชื้อจมน้ำการย่อยสลายจะช้าปรับปริมาณน้ำให้อยู่ที่ 5-10 ซม. เติมกากน้ำตาลในสัดส่วน 1:5 ของปริมาณน้ำที่เติม

6.การคนเฉพาะส่วนบนจะทำ 3 ครั้งส่วนครั้งที่ 4 หรือวันที่ 28 จะคนตลอดถัง (หอยเชอรี่จะคนเฉพาะส่วนบนถึงครั้งที่ 6 หรือวันที่ 42 ทิ้งให้ตกตะกอน)

7.ทิ้งให้ตกตะกอน 10-15 วันเพื่อให้แยกส่วนที่ใสกากข้นและกากหยาบออกจากกัน

8.รินส่วนที่ใสด้านบนออกซึ่งเป็นส่วนที่ดีที่สุด เอาไปใช้นำกากทั้งหมดออกไปทำปุ๋ยหมักหรือใส่รอบโคนไม้ยืนต้นควรกลบหรือคลุมด้วยวัสดุเศษพืชแล้วรดน้ำระวังปริมาณและความเข้มข้นเพราะถ้ามากพืชจะตายได้

9.กากข้นที่เป็นโคลนนำมาใส่ถังไว้ให้ตกตะกอน แยกส่วนใสออกไปใช้จนเหลือแต่กากข้นเหนียวเอาออกจากถังไปทำปุ๋ยหมักหรือใส่ไม้ยืนต้นได้ตามความเหมาะสม

10.การใช้น้ำหมักชีวภาพที่ผสมเจือจางแล้ว ต้องรีบใช้ภายในหนึ่งวันหรือใช้ทันทีไม่ควรผสมทิ้งไว้นานข้ามวันเพราะคุณภาพจะลดลงมาก

คำแนะนำเพื่อเพิ่มคุณภาพการผลิตน้ำหมักชีวภาพ

1.ให้เพิ่มปริมาณสารเร่งพด.2 ซึ่งในทางปฏิบัติตามคำแนะนำเดิมใช้สารเร่งพด.2 1 ซองสำหรับสูตรที่ผลิตจากหอยเชอรี่หรือปลาจะน้อยไปจึงทำให้ย่อยสลายช้าเกิดเน่าเสียทั้งนี้จะเพิ่มสารเร่งพด.2 หรือสารเร่งพด.6ก็ได้เพราะสารเร่งพด.6 จะทำให้การย่อยโปรตีนได้เร็วขึ้น

2.ให้เพิ่มรำข้าวแต่เดิมไม่ได้แนะนำอยู่ในสูตรแต่เนื่องจากจุลินทรีย์ต้องการน้ำตาลเป็นอาหารการที่จุลินทรีย์จะเพิ่มจำนวนขึ้นได้อย่างรวดเร็วนั้นจำเป็นต้องการธาตุคาร์บอนการเพิ่มรำข้าวลงไปจะทำให้การขยายจำนวนจุลินทรีย์เป็นไปอย่างรวดเร็วการย่อยสลายจึงดีขึ้นรำข้าวเองก็มีแร่ธาตุและวิตามินที่สมบูรณ์จึงเพิ่มคุณภาพของน้ำหมักชีวภาพพด.2 ให้ดีขึ้นอีกทั้งเป็นวัสดุที่ราคาถูกและหาได้ง่ายในท้องถิ่นทั่วไป

3.ให้เพิ่มปริมาณน้ำควรเพิ่มปริมาณน้ำระยะที่มีการคนในรอบ 7 วันการเติมน้ำทุกครั้งควรเติมกากน้ำตาลในอัตรา 1:5 ถึง 1:10 ปรับให้ระดับน้ำต่ำกว่าระดับวัสดุ5-10 เซนติเมตร

นาย รัตวิ