เมื่อปลายเดือน พฤศจิกายน ที่ผ่านมา มีข่าวว่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เฉลิมชัย ศรีอ่อน สั่งให้กรมการข้าว เร่งพัฒนาสายพันธุ์ข้าวหอมมะลิ โดยให้ไปศึกษาข้าวกัมพูชา และข้าวเวียดนาม มีลักษณะเด่นอะไรบ้าง เพื่อจะได้พัฒนาข้าวของไทยให้ดีกว่า
เช่นเดียวกับ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรฯ ประภัตร โพธสุธน ในฐานะที่ดูแลกรมการข้าว ก็เรียกประชุมผู้อำนวยการศูนย์วิจัยข้าวทุกแห่ง เพื่อวิเคราะห์หาสาเหตุ และจุดอ่อนทำไมข้าวหอมมะลิของไทย จึงพ่ายแพ้ให้กับข้าวเวียดนาม และให้ปรับปรุงข้าวหอมมะลิของไทยให้เมล็ดข้าวมีความยาวมากขึ้น
จากข้อสั่งการของทั้งสองรัฐมนตรี สาเหตุเนื่องมาจากในการประชุมข้าวโลก ประจำปี 2019 ของผู้ค้าข้าวทั่วโลก ที่กรุงมะนิลาประเทศฟิลิปปินส์ ระหว่างวันที่ 10-13 พฤศจิกายน 2562 ที่ผ่านมา มีการประกวดข้าวที่ดีที่สุดของโลก หรือ World’s Best Rice ซึ่งผลปรากฏว่า ข้าวหอมมะลิของไทย ต้องพ่ายแพ้ให้กับข้าว ST24 ของเวียดนาม
หลังจากเมื่อปีที่แล้ว ข้าวหอมมะลิของไทย ก็พ่ายแพ้ให้กับข้าว Cambodia Jasmine ของกัมพูชา มาแล้วครั้งหนึ่ง นับเป็นความพ่ายแพ้ติดต่อกัน 2 ปี ถ้าย้อนดูสถิติการประกวด World’s Best Rice ซึ่งมีมาตั้งแต่ปี 2552 ข้าวหอมมะลิของไทยก็เคยเสียแชมป์ให้กับข้าวของประเทศอื่นๆ มาแล้ว กล่าวคือ ในปี 2552 และ2553 ข้าวหอมมะลิของไทย ได้รางวัลชนะเลิศ ติดต่อกัน 2 ปี ในปี 2554 เสียแชมป์ให้กับ ข้าวพอซาน ของเมียนมา
ในปี 2555 ข้าว Cambodia Jasmine หรือข้าวมาลีอังกอร์ของกัมพูชา ได้รางวัลชนะเลิศ ในปี 2556 ข้าว Cambodia Jasmine ของกัมพูชา และข้าว California Calrose ของสหรัฐอเมริกา ครองแชมป์ร่วมกัน ในปี 2557 ข้าวหอมมะลิของไทย กับ ข้าว Cambodia Jasmine ของกัมพูชา ครองแชมป์ร่วมกัน ปี 2558 ข้าว Calrose ของสหรัฐอเมริกา ได้รางวัลชนะเลิศ ในปี 2559 และ 25560 ข้าวหอมมะลิของไทย ได้รางวัลชนะเลิศ 2 ปีซ้อน
แต่ในปี 2561 ข้าว Cambodia Jasmine ของกัมพูชา กลับมาคว้าแชมป์อีกครั้ง ผลักข้าวหอมมะลิของไทยไปอยู่ในลำดับที่ 2 และ ในปี 2562 นี้ ข้าว ST24 ของเวียดนาม คว้าแชมป์ไปครอง ในขณะที่ ข้าวหอมมะลิของไทย ได้รางวัลที่ 2 อีกเช่นเคย
ข้าว ST24 เป็นข้าวที่ได้รับรางวัลชนะเลิศจากการประกวดข้าว ในงานเทศกาลข้าวเวียดนามครั้งที่ 3 ในปี 2561 เป็นข้าวที่ได้มีการพัฒนาปรับปรุงพันธุ์ต่อเนื่องมาเป็นเวลานานถึง 20 ปี จนในปี 2557-2558 ได้ทำการปลูกทดสอบคุณสมบัติต่างๆ จนมีความเชื่อมั่น และในปี 2559 เริ่มทำการผลิตในเชิงพาณิชย์ และในปี 2562 ได้รับการรับรอง จากกระทรวงเกษตรของเวียดนาม ให้เป็นพันธุ์ข้าวแห่งชาติ
ข้าว ST24 มีลักษณะเมล็ดยาว สีขาวใส มีกลิ่นหอม ทนทานต่อสภาพภูมิอากาศสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง และปรับตัวต่อสภาพดินเค็มได้ดี ให้ผลผลิตสูงกว่า 1,300 กิโลกรัมต่อไร่
สำหรับข้าว Cambodia Jasmine ซึ่งชนะเลิศถึง 4 ครั้ง ในปี 2555 2556 2557 และ 2561 นั้น เป็นข้าวเมล็ดยาว มีกลิ่นหอม ลักษณะการหุงต้ม เหมือนข้าวหอมมะลิของไทยมาก จึงมีการวิเคราะห์กันว่า น่าจะเป็นข้าวหอมมะลิที่ไปปลูกที่กัมพูชา ซึ่งข้าวหอมของกัมพูชา มีหลายสายพันธุ์ เช่น ข้าวผกามะลิ ผกาลำดวล ผกาเขนย เป็นต้น
ในการประกวด World’s Best Rice นั้น กรรมการตัดสินจะประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญด้านอาหาร สมาคมบริษัทที่ปรึกษาเกี่ยวกับการทำอาหารในสหรัฐอเมริกา และเชฟผู้มีชื่อเสียงจากประเทศต่างๆ โดยพิจารณาองค์ประกอบ 4 ด้าน คือ กลิ่น รสชาติ ความเหนียวนุ่ม และรูปร่างลักษณะ
การที่ปีนี้ ข้าวหอมมะลิของไทยตกอันดับมาอยู่ที่ 2 โดยเสียแชมป์ให้กับข้าว TS24 ของเวียดนาม ไม่น่าห่วง หรือวิตกกังวลแต่อย่างใด เพราะเวียดนามส่งออกข้าวประมาณปีละ 7 ล้านตันเท่านั้น ขณะเดียวกันรัฐบาลเวียดนามมีนโยบายลดพื้นที่ปลูกข้าวลง 4.1 ล้านไร่ ภายใน 5 ปี (พ.ศ. 2559-2563)โดยหันมาปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์แทน เพราะทุกวันนี้เวียดนามต้องนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์จำนวนมากเพื่อใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตอาหารสัตว์
การที่เรียกร้องให้มีการเร่งปรับปรุงพันธุ์ข้าว เพื่อให้แข่งขันกับประเทศอื่นได้นั้น เท่าที่ผ่านมากรมการข้าวก็มีข้าวพันธุ์ใหม่ ๆ ออกมาอยู่เสมอแทบทุกปี เพียงแต่ว่าคุณสมบัติของข้าวที่ออกมามีวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน ไม่ใช่ปรับปรุงพันธุ์มาเพื่อประกวด ลำพังข้าวหอมมะลิของไทย ก็เป็นข้าวที่สุดยอดอยู่แล้ว อยู่ที่ทำอย่างไรจึงจะควบคุมให้ข้าวที่บรรจุถุงจำหน่ายในต่างประเทศ เป็นข้าวที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐานและเป็นข้าวหอมมะลิแท้ ๆ ไม่มีข้าวพันธุ์อื่นมาผสม
อีกประการหนึ่งคือชื่อ จะใช้ชื่ออะไรให้เป็นเอกลักษณ์ของไทย ก็ใช้ให้แน่นอน แม้แต่ในการประกวด World’s Best Rice นี้ก็ตาม บางทีใช้ว่า Thai Jasmine Rice บางทีก็ใช้ Thai Hom Mali Rice
ข้าวแต่ละพันธุ์ที่มีการปรับปรุงและพัฒนาขึ้นมาเป็นข้าวพันธุ์ใหม่นั้น ไม่ใช่จะทำได้ภายใน 1-2 ปี แต่ใช้เวลานับ 10 ปี อย่างพันธุ์ TS24 ของเวียดนามนี้ ก็ใช้เวลาถึง 20 ปี การที่ประเทศอื่นจะพัฒนาพันธุ์ข้าวขึ้นมา และชนะการประกวดบ้างก็ไม่เห็นจะเป็นอะไร ผลัดกันแพ้ ผลัดกันชนะ อย่าไปซีเรียส มาซีเรียสกับการผลิตข้าวให้ได้คุณภาพมาตรฐาน และราคาที่เป็นธรรมตามกลไกตลาดโดยรัฐไม่ต้องอุ้มทุกปีจะดีกว่า....
แว่นขยาย
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี