กรมชลประทานเดินหน้าขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ปีนี้แล้วเสร็จอีก 14 โครงการ พร้อมสั่งเร่งก่อสร้างโครงการอ่างเก็บน้ำลำสะพุงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สนองพระราชปณิธานบรรเทาภัยแล้ง-น้ำท่วม ให้แล้วเสร็จตามแผนภายในปี 2567 เผยประชาชนได้รับประโยชน์กว่า 87,000 คน

นายประพิศ จันทร์มา รองอธิบดีกรมชลประทาน เปิดเผยว่า กรมชลประทานขับเคลื่อนโครงการพัฒนาแหล่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริมาอย่างต่อเนื่อง ภายในปี 2563 มีโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริแล้วเสร็จอีก 14 โครงการ เช่น อ่างเก็บน้ำแม่อาง จ.ลำปาง อาคารบังคับน้ำวังคางฮูงในลำห้วยทวน จ.อุดรธานี ฝายทดน้ำวังครกพร้อมระบบส่งน้ำ จ.ราชบุรี โครงการแก้ปัญหาขาดแคลนน้ำทำการเกษตรของหมู่บ้านทะเลปัง จ.นครศรีธรรมราช และโครงการจัดหาน้ำช่วยเหลือศูนย์การเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านภักดี จ.ยะลา เป็นต้น ทั้งนี้ ทุกโครงการมุ่งหวังช่วยสร้างรายได้ให้ราษฎร มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และมีความสุขอย่างยั่งยืน สมดั่งพระราชปณิธาน

นอกจากนี้ ยังเร่งดำเนินโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริทุกโครงการให้เป็นไปตามแผนที่วางไว้ โดยเฉพาะโครงการอ่างเก็บน้ำลำสะพุง อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จ.ชัยภูมิ โดยขณะนี้ผลงานการก่อสร้างมีความก้าวหน้าอยู่ที่ร้อยละ 22.57 คาดว่าจะแล้วเสร็จพร้อมอาคารประกอบทั้งระบบภายในปี 2567 ตามแผนที่กำหนดไว้อย่างแน่นอน ซึ่งจะทำให้มีน้ำเพียงพอสำหรับอุปโภคบริโภคและผลิตประปาในพื้นที่ตลอดทั้งปี รวมทั้ง
ยังสร้างความมั่นคงด้านน้ำให้ภาคเกษตรกรรม ทำให้มีน้ำสำรองไว้ใช้เพาะปลูกในฤดูฝนกว่า 40,000 ไร่และในฤดูแล้งอีกกว่า 8,000 ไร่ เกิดการจ้างงานซึ่งจะช่วยลดอัตราการย้ายถิ่นฐานได้ อีกทั้ง ยังสามารถใช้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำสร้างอาชีพประมง รวมไปถึงทำให้มีปริมาณน้ำต้นทุน สำหรับรักษาระบบนิเวศ ในลำน้ำชีและลำน้ำสาขาอีกประมาณปีละ 73 ล้านลบ.ม. ช่วยสร้างทัศนวิสัยที่ดีให้สองฝั่งลำน้ำ เป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจของราษฎรในท้องถิ่นและบริเวณใกล้เคียง ซึ่งจะมีประชาชนได้รับประโยชน์จากโครงการ 5,145 ครัวเรือน หรือประมาณ 20,580 คน

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับการสร้างอ่างเก็บน้ำหรือฝายทดน้ำทางบริเวณต้นลำน้ำชีและลำน้ำสาขาเมื่อปี 2526 เพื่อบรรเทาปัญหาภัยแล้ง และปัญหาน้ำท่วม บริเวณลาดเชิงภูเขียว อำเภอหนองบัวแดง จังหวัดชัยภูมิ ซึ่งมีชุมชนราษฎรขนาดใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตรแบบอาศัยน้ำฝน และอาศัยน้ำจากลำห้วย บ่อน้ำต่างๆ เป็นแหล่งน้ำสำหรับใช้เพื่อการอุปโภคบริโภคด้วย อย่างไรก็ตาม ช่วงฤดูแล้งประมาณเดือนมีนาคม-เมษายน จะประสบปัญหาขาดแคลนน้ำอย่างมาก ข้าวยืนต้นตายเพราะขาดน้ำ ซึ่งราษฎรพยายามจัดหาน้ำพึ่งพาตนเองหลากหลายรูปแบบ เช่น ขุดลอกหนองน้ำ ขุดสระเก็บน้ำ ตลอดจนการสร้างฝายทดน้ำในลำสะพุง แต่ก็ยังไม่เพียงพอกับความต้องการ จึงเรียกร้องให้ทางราชการช่วยเหลือเป็นการเร่งด่วนมาอย่างต่อเนื่อง

กรมชลประทาน จึงเริ่มดำเนินโครงการอ่างเก็บน้ำลำสะพุงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ต.หนองแวง อ.หนองบัวแดง จ.ชัยภูมิ เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2536 โดยได้ศึกษาจัดทำรายงานเบื้องต้นของโครงการ แล้วเสร็จปี พ.ศ.2537 ดำเนินการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) แล้วเสร็จเดือนตุลาคม ปี 2538ผลปรากฏว่าขนาดความจุของอ่างเก็บน้ำลำสะพุงที่เหมาะสมที่สุดคือ 32 ล้านลูกบาศก์เมตร(ลบ.ม.) และได้นำผลการศึกษาโครงการ ดังกล่าวไปสำรวจ ออกแบบ แล้วเสร็จเมื่อปี 2541 แต่เนื่องจากบริเวณก่อสร้างโครงการมีพื้นที่บางส่วนอยู่ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว และไม่ได้รับความเห็นชอบการขอเพิกถอนพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียวในบางส่วน คณะกรรมการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติได้มีมติให้กรมชลประทานพิจารณาพื้นที่ใกล้เคียงในการก่อสร้าง เพื่อไม่ให้กระทบพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ดังนั้น กรมชลประทาน รวมถึงผู้นำท้องถิ่นจึงร่วมกันพิจารณาตำแหน่งที่ตั้งใหม่ บริเวณลำสะพุงตอนล่าง บ้านนาเจริญ ซึ่งสามารถเพิ่มความจุอ่างฯได้มากกว่าจุดเดิม

“พื้นที่ก่อสร้างโครงการอ่างฯ ลำสะพุงอันเนื่องมาจากพระราชดำริแห่งใหม่ สามารถลดผลกระทบการใช้พื้นที่ป่าไม้จาก 2,100 ไร่เหลือ 354 ไร่ ครอบคลุม 3 ตำบล ในอำเภอหนองบัวแดง ได้แก่ ต.หนองแวง ต.หนองบัวแดง และ ต.นางแดด มีพื้นที่รับน้ำทั้งหมด 679.49 ตารางกิโลเมตร ปริมาณน้ำท่าเฉลี่ย 181.59 ล้านลบ.ม. ต่อปี ตัวเขื่อนมีความจุ 46.9 ล้านลบ.ม. หรือคิดเป็นร้อยละ 25.8 ของปริมาณน้ำที่ไหลเข้าอ่างฯ ถือเป็นความสำเร็จในการพัฒนาแหล่งน้ำที่ได้ทั้งป่าและน้ำในเวลาเดียวกัน” นายประพิศกล่าวในตอนท้าย