จากสถานการณ์ความไม่แน่นอนของสภาพดินฟ้าอากาศที่มีฝนตกไม่สม่ำเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา มีความแห้งแล้งเกิดขึ้นในหลายพื้นที่แม้จะเป็นช่วงฤดูฝนก็ตามดังภาพที่ 1 และภาพที่ 2 ทั้งนี้ฤดูฝนที่ผ่านมาก็เกิดฝนแล้ง-แล้งจัดตามดัชนีฝนแล้งปี 2563 ของกรมอุตุนิยมวิทยา จะเห็นได้ว่าพื้นที่ส่วนใหญ่ของภาคเหนือ ซึ่งเป็นแหล่งต้นน้ำของลุ่มเจ้าพระยา ส่วนใหญ่ของภาคกลาง รวมทั้งพื้นที่บางส่วนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ บางส่วนของภาคตะวันออกตอนล่างและบางส่วนของภาคใต้ตอนบน เป็นพื้นที่ค่อนข้างแล้งถึงแล้งจัด
กรมส่งเสริมการเกษตรได้เล็งเห็นปัญหาการที่มีฝนตกไม่แน่นอนมีปัญหาน้ำไม่เพียงพอกับการเพาะปลูกพืชของพี่น้องเกษตรกร และยังพบว่าวิธีการใช้น้ำของเกษตรกรที่เพาะปลูกพืชโดยส่วนใหญ่ยังขาดประสิทธิภาพ ให้น้ำไม่พอดีกับความต้องการของพืช ยังมีการใช้น้ำแบบสูญเสียจำนวนมาก เช่น การให้น้ำแบบท่วมบ่าในแปลงปลูกพืช รวมทั้งการให้น้ำแบบท่วมขังในร่องคู แม้กระทั่งกรณีที่ให้น้ำแก่พืชด้วยระบบน้ำที่ก็ตาม แม้ว่าในเบื้องต้นเราถือเป็นวิธีการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพหรือประหยัดกว่าการให้น้ำแบบทั่วไปก็ตาม แต่ข้อเท็จยังพบว่ามีแปลงระบบน้ำจำนวนมากมีการออกแบบติดตั้งและใช้อย่างไม่ถูกต้องตามหลักวิชาการ กล่าวคือมีการติดตั้งและใช้อุปกรณ์ไม่ถูกต้อง หัวจ่ายน้ำอุดตัน แรงดันน้ำไม่เหมาะสม มีค่าใช้จ่ายสูงกว่าที่ควรจะเป็น และขาดความเข้าใจในการใช้และดูแลรักษา จึงทำให้การใช้น้ำยังขาดประสิทธิภาพ
จากปัญหาการใช้น้ำที่ขาดประสิทธิภาพรวมทั้งสถานการณ์น้ำที่ไม่แน่นอน กรมส่งเสริมการเกษตรจึงได้ดำเนินการจัดทำโครงการส่งเสริมการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้น้ำในระดับไร่นา เพื่อให้เกษตรกรได้ใช้น้ำอย่างประหยัด ลดการสูญเสีย ให้น้ำได้ตามความต้องการของพืช เพื่อให้เกิดการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมุ่งหวังให้ผู้เข้าร่วมโครงการได้ใช้น้ำด้วยความรู้ ดำเนินการทั่วประเทศ ปีละ 50 จังหวัด เป็นจุดนำร่องในพื้นที่เป้าหมายทั้งในและนอกเขตชลประทาน ซึ่งมีกิจกรรมครอบคลุมตั้งแต่การเตรียมความพร้อมของเจ้าหน้าที่ให้มีความรู้ด้านการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ (ระบบน้ำ) การถ่ายทอดความรู้แก่เกษตรกรให้ใช้น้ำอย่างประหยัดลดการสูญเสีย ให้น้ำแก่พืชได้ตามความต้องการของพืช การรักษาความชื้นในแปลงปลูกพืช การดูแลรักษาพืชในภาวะแล้งน้ำน้อย และที่สำคัญเกษตรกรจะได้รู้จักเข้าใจและเลือกใช้ระบบน้ำที่ถูกต้องเหมาะสมกับชนิดพืชเช่น ระบบน้ำหยด ใช้กับพืชผักพืชไร่ทั่วไป และไม้ดอกบางชนิดระบบไมโครสเปรย์และเจ็ทสเปรย์ ใช้กับพืชที่ปลูกระยะชิด (ไม้ผลและพืชผัก) และไม้ดอก ระบบมินิสปริงเกลอร์ใช้กับไม้ผลทั่วไป และไม้ดอก และระบบสปริงเกอร์ ใช้กับพืชไร่เป็นต้น นอกจากนี้ยังดำเนินการจัดทำแปลงเรียนรู้ในพื้นที่ของเกษตรกรต้นแบบโดยการออกแบบและติดตั้งระบบการให้น้ำแก่พืชอย่างถูกต้องตามหลักวิชาการ ซึ่งระหว่างเดือนเมษายนนี้มีการถ่ายทอดความรู้ให้กับเกษตรกรและติดตั้งระบบการให้น้ำแก่พืชอย่างมีประสิทธิภาพในแปลงเรียนรู้ของเกษตรกรต้นแบบ
เมื่อเร็วๆ นี้ ได้มีการอบรมเจ้าหน้าที่หลักสูตรการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้น้ำในระดับไร่นา เป็นการอบรมเข้มระบบการให้น้ำแก่พืชซึ่งมีการฝึกออกแบบที่คำนวณความต้องการปริมาณน้ำรวมทั้งแรงดันน้ำของระบบ และเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์และการติดตั้งได้อย่างถูกต้องตามหลักวิชาการ เพื่อเตรียมความพร้อมในการนำความรู้ไปถ่ายทอดให้กับเกษตรกรผู้เข้าร่วมโครงการ และนอกจากนี้ยังอบรมหลักสูตรพื้นฐานให้กับเกษตรกรตำบลและเกษตรกรต้นแบบของจุดนำร่องในพื้นที่เป้าหมาย เพื่อนำความรู้ไปจัดทำแปลงเรียนรู้ร่วมกันระหว่างเจ้าหน้าที่และเกษตรกรให้มีการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยการออกแบบติดตั้งอย่างถูกต้องตามหลักวิชาการและใช้เป็นจุดเรียนรู้ในพื้นที่ให้กับชุมชนเพื่อการขยายผลต่อไป
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี