นางกุลรัศมิ์  อนันต์พงษ์สุข  รองอธิบดีฝ่ายวิชาการ  กรมพัฒนาที่ดิน เปิดเผยว่า  การวิจัยและพัฒนาจุลินทรีย์ดินสำหรับใช้ในการพัฒนาดินนั้น กรมพัฒนาที่ดินกำลังวิจัยและพัฒนาจุลินทรีย์สำคัญ 2 รายการ ได้แก่ เชื้อราอาร์บัสคูลาร์ ไมคอไรซา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดูดธาตุอาหารของพืช และแบคทีเรียที่ตรึงไนโตรเจนได้อย่างอิสระโดยไม่พึงสิ่งมีชีวิตอื่น ทำให้ดินได้รับไนโตรเจน ซึ่งเป็นธาตุอาหารหลักที่พืชต้องการ

                สำหรับเชื้ออาร์บัสคูลาร์ ไมคอร์ไรซา อาศัยอยู่ร่วมกับรากพืชแบบพึ่งพาอาศัยกัน (symbiosis) โดยเชื้อราจะสร้างเส้นใยรอบๆ รากพืช สามารถเพิ่มพื้นที่ผิวได้มากถึง 10 เท่า เมื่อเปรียบเทียบกับรากพืชที่ไม่มีเชื้อราชนิดนี้  จึงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการดูดใช้ธาตุอาหาร และน้ำจากดินส่งผ่านต่อไปยังรากพืช  โดยเฉพาะฟอสฟอรัส ซึ่งเป็นธาตุอาหารหลักของพืชและเคลื่อนที่ได้ยาก  อีกทั้งยังสร้างความทนทานให้พืชและเพิ่มผลผลิตในสภาพดินที่มีปัญหา

                “ที่สำคัญเชื้อราตัวนี้ยังสร้างสารกลูมาลิน ช่วยให้เกิดการจับตัวของอานุภาคดินทำให้เกิดเม็ดดิน เท่ากับช่วยปรับปรุงโครงสร้างดินไปในตัว ในต่างประเทศมีการใช้เชื้อราตัวนี้ไปผลิตปุ๋ยชีวภาพสำหรับใช้ด้านการเกษตรมาก่อนแล้ว”

                ส่วนแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนนั้น  กรมพัฒนาที่ดินพัฒนาต่อยอดจากแบคทีเรียในปุ๋ยชีวภาพ พ.ด.12 ซึ่งตรึงไนโตรเจนเช่นกัน แต่เป็นแบคทีเรียสกุลไรโซเบียมที่ต้องอิงอาศัยปมรากพืชตระกูลถั่วเท่านั้น ต่างจากแบคทีเรียที่ตรึงไนโตรเจนได้อย่างอิสระ ที่สามารถตรึงไนโตรเจนได้ทุกแห่งโดยไม่ต้องมีต้นพืชตระกูลถั่ว

                “เรากำลังวิจัยและพัฒนาแบคทีเรียที่ตรึงไนโตรเจนได้อย่างอิสระ ถ้าพัฒนาได้สำเร็จเท่ากับมีกลไกธรรมชาติในการสร้างโรงปุ๋ยไนโตรเจนหรือยูเรียในดินโดยตรง   แต่ปัญหาคือยังมีข้อจำกัดหลายอย่าง เช่น ความสามารถตรึงไนโตรเจนยังต่ำเมื่อเทียบกับไรโซเบียม หรือในสภาพแวดล้อมที่มีธาตุอาหารต่ำ ซึ่งกรมฯ กำลังหาทางลดข้อจำกัดนี้อยู่” นางกุลรัศมิ์ กล่าว