สธ.ถกนัดแรกรับมือ‘ฝีดาษลิง’
เพิ่มด่านคัดกรอง
คุมเข้มคนมาจาก17ประเทศเสี่ยง
สั่งสสจ.-คลินิกผิวหนัง-กามโรค
ตรวจเฝ้าระวังเชื้อโผล่เข้าพื้นที่
เร่งรัดจัดหาวัคซีนเอาไว้ป้องกัน
ฉีดกลุ่มแพทย์-อายุต่ำ45ลอตแรก
WHO ยันฝีดาษลิงคุมได้ ไม่กลายพันธุ์ เสี่ยงระบาดต่ำ ลามแล้ว 16 ประเทศ เจอผู้ติดเชื้ออย่างน้อย 100 ราย สธ.ไทยถกนัดแรกรับมือออกคำนิยามใหม่ รอดูสถานการณ์ต่างประเทศก่อนเคาะแผนฉีดวัคซีน-ปลูกฝีในกลุ่มคนที่เกิดหลังปี 2523 และพร้อมฉีดเจ้าหน้าที่แพทย์กลุ่มแรก ย้ำสสจ.ทั่วประเทศจับตาทุกคลินิก เพิ่มด่านตรวจเข้มทุกสนามบินโดยเฉพาะคนที่มาจาก 17 ปท.เสี่ยง ยันในไทยยังไม่มีอะไรตื่นตระหนก กรมวิทย์ยันเตรียมพร้อมห้องแล็บวินิจฉัยโรค และรับรองคุณภาพวัคซีน เตรียมจัดหาวัคซีนฝีดาษมาใช้
ความคืบหน้าสถานการณ์โรคฝีดาษลิง ที่กำลังระบาดหลายประเทศ เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า องค์การอนามัยโลก (WHO) ออกมายืนยันโรคฝีดาษลิงเป็นโรคที่ควบคุมได้ ปัจจุบันตรวจพบผู้ติดฝีดาษลิงใน 16 ประเทศนอกแอฟริกา ทั้งในยุโรป อเมริกา และออสเตรเลีย มีผู้ติดเชื้อไวรัสมากกว่า 100 ราย อย่างไรก็ตาม ถึงจำนวนผู้ติดเชื้อมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น แต่ผู้เชี่ยวชาญยืนยันว่า ความเสี่ยงโดยรวมต่อประชากรในวงกว้าง ถือว่าอยู่ในระดับต่ำมาก
สธ.ถกนัดแรกเตรียมรับมือฝีดาษลิง
ในส่วนกระทรวงสาธารณสุข (สธ.)ของไทย เฝ้าระวังโรคฝีดาษลิงใกล้ชิดเช่นกัน โดยนพ.จักรรัฐ พิทยาวงศ์อานนท์ ผู้อำนวยการกองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค เปิดเผยถึงการระบาดของโรคฝีดาษลิง (Monkeypox)ว่า กรมควบคุมโรคตั้งศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข (EOC) กรณีโรคฝีดาษลิง เพื่อเฝ้าระวังคัดกรองผู้เดินทางจากประเทศที่มีการระบาด ขณะนี้พบผู้ติดเชื้อใน 17 ประเทศ ในทวีปแอฟริกา 2 ประเทศ และนอกทวีปอีก 15 ประเทศ ได้แก่ อังกฤษ สเปน โปรตุเกส ฝรั่งเศส เบลเยียม เยอรมนี อิตาลี เนเธอร์แลนด์ ออสเตรีย สวีเดน นอร์เวย์ กรีซ สวิตเซอร์แลนด์ แคนาดา สหรัฐอเมริกา อิสราเอล และออสเตรเลีย โดยบ่ายวันเดียวกันนี้จะประชุมกรรมการวิชาการเรื่องโรคฝีดาษลิงครั้งแรก หารือเรื่องปรับนิยามโรคติดต่ออันตราย ตามหลักการจะมี 3 เกณฑ์เหมือนโควิดคือ
1.ข้อมูลทางคลินิก กำหนดเรื่องอาการป่วยที่เข้าข่ายสงสัย 2.ข้อมูลห้องปฏิบัติการจะกำหนดเรื่องการตรวจ และ3.ข้อมูลระบาดวิทยา การกำหนดประวัติสัมผัสและประวัติเสี่ยง ทั้งนี้ จะกำหนดให้กว้างเพื่อรองรับการระบาดที่อาจมากขึ้นในอนาคต ทั้งนี้ ยังไม่ได้ประกาศให้โรคฝีดาษลิงเป็นโรคติดต่ออันตราย เนื่องจากยังไม่เคยถูกประกาศเป็นโรคอะไรเลยในประเทศไทย ดังนั้น เรามีระดับความรุนแรงที่เราเตรียมไว้ แม้ยังไม่พบติดเชื้อในไทย แต่เราต้องเตรียมความพร้อม เพื่อเสนอรมว.สาธารณสุขรับทราบ
เล็งปลูกฝีเกิดหลังปี23-แพทย์กลุ่มแรก
ผู้สื่อข่าวถามว่า จะพิจารณาปลูกฝีดาษอีกครั้ง แล้วมีหลักเกณฑ์อย่างไร นพ.จักรรัฐกล่าวว่า ยังไม่มีการพิจารณาตอนนี้ ต้องประเมินสถานการณ์ก่อน ตอนนี้การติดเชื้อทั่วโลกยังอยู่หลักร้อยราย การปลูกฝีไม่สามารถทำได้ทันที เพราะต้องเตรียมทั้งวัคซีนและการระบุกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งคนไทยที่อายุ 45 ปีขึ้นไปได้รับการปลูกฝี โดยหลักการคือจะมีภูมิคุ้มกัน จะเสี่ยงน้อยกว่า ส่วนคนที่เกิดหลังพ.ศ.2523 ไม่ได้รับการปลูกฝี ก็อาจนำมาเป็น กลุ่มเป้าหมายหลัก แต่กลุ่มเป้าหมายแรกต้องเป็นบุคลากรทางการแพทย์ที่ต้องดูแลผู้ป่วยโดยตรง อย่างไรก็ตาม ผลข้างเคียงหลังฉีดมีค่อนข้างมาก ดังนั้นไม่ใช่ว่าทุกคนจะฉีดได้ ต้องประเมินว่าวัคซีนใดใช้ได้กับคนไทยด้วย
วางแพลนซื้อวัคซีนฝีดาษไว้ป้องกัน
ทั้งนี้ กรรมการวิชาการจะเสนอชนิดของวัคซีนที่ใช้ปลูกฝีดาษและข้อมูลผลข้างเคียงหลังฉีดอีกครั้ง โดยกรมควบคุมโรคกำลังหาว่ามีบริษัทไหนขายวัคซีนฝีดาษ หรือ Smallpox และกำลังแพลนว่าจะซื้อ แต่ต้องติดตามอยู่ว่าจะได้มากน้อยแค่ไหน เราจำเป็นต้องฉีดแค่ไหน เพราะที่ผ่านมาทั่วโลกกวาดล้างไปหมดแล้ว ดังนั้น ต้องประเมินสถานการณ์ที่จะมาสอดรับกันด้วย
ย้ำเลี่ยงสัมผัสใกล้ชิดลดเสี่ยงติดเชื้อ
ผู้สื่อข่าวถามถึงกลุ่มเสี่ยงติดเชื้อ นพ.จักรรัฐกล่าวว่า จะเป็นกลุ่มสัมผัสใกล้ชิดคนติดเชื้อ จึงต้องมาดูข้อมูลทางระบาดเพิ่มเติมว่าเป็นกลุ่มไหนอีกบ้าง ดังนั้น จึงดูที่กลุ่มเดินทางไปประเทศที่มีการติดเชื้อ ตอนนี้ยังประเมินไม่ได้ว่าเป็นอย่างไรบ้าง แม้จะยังติดเชื้อหลักร้อยราย แต่เราก็ไม่ประมาท เบื้องต้นข้อมูลประเทศที่พบผู้ติดเชื้ออาจเป็นการติดเชื้อจากการร่วมงานเทศกาล รวมถึงมีเพศสัมผัส จึงเป็นไปได้กับทุกคน ดังนั้นถ้าสงสัยว่าใครเสี่ยงก็ควรเลี่ยงการใกล้ชิด ทางยุโรปวางมาตรการค่อนข้างดี อย่างเบลเยียมกักตัว 21 วัน อาจทำให้การระบาดไม่ข้ามทวีปก็ได้ หากไม่ได้ใกล้ชิดจริงๆ เท่าที่ดูอายุไม่เกิน 60 ปี ต่างประเทศยุติปลูกฝีเร็วกว่าประเทศไทยด้วยซ้ำ ส่วนไทยก็ต้องหารือว่าจะกักตัวอย่างไร หลัการคือ กักเท่าจำนวนวันฟักตัวที่นานที่สุด ซึ่งโรคฝีดาษลิงนั้นระยะฟักตัว คือ 5-21 วัน แต่ส่วนใหญ่ประมาณ 2 สัปดาห์ ต้องหารือกับผู้เชี่ยวชาญว่าจะกักตัวอย่างไร
แจ้งทุกจว.เข้ม3ปท.เสี่ยง-มีผื่นส่งตรวจ
นพ.จักรรัฐกล่าวด้วยว่า ตอนนี้ยังเฝ้าระวัง 3 ประเทศหลักที่มีการระบาด ได้แก่ อังกฤษ สเปน และ โปรตุเกส ส่วน 17 ประเทศนั้นเป็นประเทศที่มีรายงานผู้ติดเชื้อ เบื้องต้นถ้ามาจากประเทศเสี่ยง มีประวัติสัมผัสใกล้ชิดถึงจะเข้านิยาม และหากเจอผู้เดินทางเสี่ยง เช่น มีผื่นขึ้น จะขอส่งตรวจเชื้อภายใน 24 ชั่วโมง และใช้เวลา 24-48 ชั่วโมงทราบผล หากเป็นลบก็ปล่อยตัวได้ อย่างไรก็ตาม ตอนนี้ยังไม่มีรายงานการส่งตรวจเชื้อในผู้เดินทาง แต่แจ้งทุกจังหวัดเพิ่มการเฝ้าระวังให้มากขึ้น โดยเฉพาะคนที่มาคลินิกผิวหนัง ทั้งนี้ จังหวัดท่องเที่ยวอาจต้องให้ความรู้กับแพทย์และประชาชนมากขึ้น
ต้นตอมาจากร่วมปาร์ตี้-เพศสัมพันธ์
นพ.จักรรัฐกล่าวอีกว่า ขณะนี้องค์การอนามัยโลกยังไม่ได้ประกาศยกระดับ มีเพียงประชุมติดตามสถานการณ์ในยุโรป ต้องติดตามใกล้ชิด คาดว่าจะประชุมอีกเร็วๆนี้และพิจารณาตามสถานการณ์ จากการติดตามช่วง 2-3 วันมานี้ตัวเลขไม่ได้เพิ่มขึ้นมาก ยังต้องติดตามต่อไป ส่วนผลสอบสวนในยุโรปออกมาบ้าง แต่ยังไม่ทั้งหมด มีประวัติสอดคล้องกับกิจกรรมปาร์ตี้ และเพศสัมพันธ์ โดยระยะแพร่เชื้อนั้น คือระยะที่มีตุ่มขึ้นแล้ว และมีไข้ ส่วนก่อนหน้านี้ยังไม่ใช่ระยะแพร่เชื้อ ซึ่งถือเป็นข้อดีที่ทำให้การระบาดไม่ได้ไปเร็ว
ตั้งทีมฉุกเฉินจับตา17ปท.เสี่ยงเข้าไทย
นายสาธิต ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวถึงการแพร่ระบาดของโรคฝีดาษลิงว่า ขอให้ประชาชนติดตามสถานการณ์ ข้อมูลจากสธ.ไม่ต้องตื่นตระหนก ขณะนี้กระทรวงตั้ง คณะกรรมการพนักงานปฏิบัติงานในภาวะฉุกเฉินเกี่ยวกับโรคฝีดาษลิง มีผอ.กองระบาดวิทยาเป็นประธาน และรองอธิบดีเป็นที่ปรึกษา และมีอีก 3 หน้าที่คือ หน่วยคัดกรอง ติดตามและกำหนดแผน ซึ่งคณะกรรมการชุดนี้พยายามติดตามสถานการณ์ทั้งในและต่างประเทศ โดยเฉพาะการเดินทางเข้ามาจาก 17 ประเทศเสี่ยง ปกติแล้วแต่ละสนามบินจะมีกรมควบคุมโรคเป็นด่านคัดกรองด่านควบคุมโรคอยู่แล้ว และปฏิบัติการควบคุมโรคให้เข้มขึ้นในจังหวัดที่จับตา ขณะเดียวกันต้องทำความเข้าใจกับคลินิกโรคผิวหนังและคลินิกกามโรคด้วย
เตือนสสจ.ทั่วปท.เฝ้าระวังทุกคลินิก “ยืนยันสถานการณ์ในประเทศยังไม่มีอะไรน่าตกใจ จะประชุมแจ้งเตือนสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ ให้ติดตามคลินิกต่างๆว่า มีโรคฝีดาษลิง ตามนิยามเข้ามาแล้วหรือไม่ ขณะนี้ยังไม่ได้ปรับนิยาม แต่ให้ติดตามใกล้ชิด จึงอยากให้ประชาชนติดตามข้อมูลโดยไม่ต้องตื่นตระหนก และติดตามข้อมูลที่กรมควบคุมโรคชี้แจงทั้งสถานการณ์ในและต่างประเทศ เพื่อเป็นข้อมูลติดตามเฝ้าดูกันต่อไป”นายสาธิตกล่าว
ปลูกฝีก่อนปี2523ป้องกันได้85%
และว่า ส่วนข้อมูลฉีดวัคซีนของประชาชน ที่เกี่ยวข้องกับฝีดาษนั้น ความจริงแล้วไม่ใช่วัคซีน แต่เป็นการปลูกฝีช่วงปี 2523 ซึ่งคนที่เกิดหลังปี 2523 ไม่ได้ปลูกฝีประเภทนี้ การปลูกฝีป้องกันอาการรุนแรงได้ ร้อยละ85 แต่ไม่ได้ป้องกันติดเชื้อแต่ยังใด อย่างไรก็ตาม ขอให้ประชาชนเฝ้าระวังสังเกตอาการตัวเอง โดยมีไข้ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อมีตุ่มฝีขึ้นใน 1 สัปดาห์ ยอมรับว่าอาการดังกล่าวแยกยากจากโรคอื่น ดังนั้น ต้องเฝ้าระวังติดตามข้อมูลจากสธ. ส่วนจำเป็นต้องรื้อฟื้นแนวทางปลูกฝีหรือไม่ ต้องติดตามแผนงานระบาดของแต่ละประเทศ และบริษัทในประเทศมีหลายบริษัทที่ผลิตวัคซีนแต่ต้องไปดูว่าจะคุ้มค่าในการลงทุนปลูกฝีในคนที่เกิดปี 2523 หรือไม่ กับสถิติการระบาดเข้ามา ซึ่งการระบาดของฝีดาษลิงนั้น ไม่ง่ายเหมือนโควิด แม้จะใกล้เคียงกัน แต่ต้องเป็นการสัมผัสใกล้ชิดจริงๆถึงจะติดเชื้อได้
กรมวิทย์ฯเตรียมห้องแล็ปวินิจฉัยโรค
นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุขกล่าวถึงกรณีมีรายงานตรวจพบผู้ติดเชื้อโรคฝีดาษลิงในประเทศแถบยุโรปและอเมริกาว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ในฐานะห้องปฏิบัติการของกระทรวงสาธารณสุข ได้เตรียมความพร้อมตรวจวินิจฉัยโรคเพื่อเฝ้าระวังโรคติดต่อในคน และตรวจวิเคราะห์คุณภาพวัคซีนฝีดาษหรือไข้ทรพิษ เพื่อให้การรับรองคุณภาพวัคซีนที่จะนำมาใช้ป้องกันโรค สำหรับการเตรียมความพร้อมห้องปฏิบัติการตรวจวินิจฉัยในคนนั้น สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข หน่วยงานตรวจวินิจฉัยโรคเพื่อเฝ้าระวังโรคติดต่อในคน เตรียมตรวจหาสารพันธุกรรมด้วยเทคนิค Real-time PCR ระยะเวลาตรวจ 24 - 48 ชั่วโมง และตรวจลำดับนิวคลิโอไทด์ ด้วยเทคนิค DNA sequencing ระยะเวลาการตรวจ 4 - 7 วัน นอกจากนี้ ในส่วนการรับรองคุณภาพวัคซีนแต่ละรุ่นการผลิตก่อนจำหน่าย สถาบันชีววัตถุ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์พร้อมตรวจวิเคราะห์คุณภาพวัคซีนฝีดาษหรือไข้ทรพิษ ทั้งด้านความปลอดภัย ด้านเคมี-ฟิสิกส์ และความแรง เพื่อยืนยันว่าวัคซีนนำเข้ามีคุณภาพ ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ จึงมั่นใจได้ว่าหากนำเข้าวัคซีนเร่งด่วนดำเนินการได้ทันที
วัคซีนฝีดาษป้องกันฝีดาษลิงได้85%
นพ.ศุภกิจกล่าวด้วยว่า วัคซีนป้องกันไข้ทรพิษ หรือ ฝีดาษคนป้องกันฝีดาษลิงได้ถึง 85% แต่ฝีดาษคนถูกกำจัดไปตั้งแต่ปี 2523 จึงไม่มีการฉีดวัคซีนชนิดนี้ แต่วัคซีนก็ยังผลิตขึ้นเพื่อป้องกันใช้เป็นอาวุธชีวภาพ และป้องกันโรคฝีดาษลิง ซึ่งสหรัฐฯมีวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษคน 2 ผลิตภัณฑ์ เป็นวัคซีนเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ (live attenuated vaccine) ได้แก่ วัคซีน Imvamune (Imvanex หรือ Jynneos) ของบริษัท Bavarian Nordic และวัคซีน ACAM2000 ของบริษัท Acambis ที่ได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาจากสหรัฐอเมริกา หรือ FDA แล้ว
สำหรับโรคฝีดาษลิง เกิดจากเชื้อไวรัสกลุ่มเดียวกันกับเชื้อโรคไข้ทรพิษ มีอาการคล้ายกัน มีสัตว์ฟันแทะ เป็นแหล่งรังโรค ติดต่อจากสัตว์ไปสู่คน ผ่านการสัมผัสโดยตรงกับเลือด น้ำเหลือง หรือผื่นของสัตว์ที่ติดเชื้อ และติดต่อจากคนไปสู่คน ผ่านการสัมผัสโดยตรงกับสารคัดหลั่ง จากการไอจาม ผื่น หรือสิ่งของที่ปนเปื้อนเชื้อ อาการโดยทั่วไปผู้ติดเชื้อไวรัสนี้ส่วนใหญ่อาการไม่รุนแรง บางครั้งอาการคล้ายกับโรคสุกใสและหายเองภายในไม่กี่สัปดาห์ ขณะนี้ยังไม่มีการรักษาเฉพาะ
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี