กลุ่มนักธุรกิจและประชาชนชาวเมืองปาย แม่ฮ่องสอน เหลือทนเข้ายื่นหนังสือต่อ "ผกก.ปาย" และตำรวจท่องเที่ยวจังหวัดแม่ฮ่องสอน ให้แก้ไขปัญหา หลังพบชาวต่างชาติที่เข้ามาท่องเที่ยวและอาศัยอยู่ในอำเภอปาย ได้ละเมิดกฎหมาย เปิดร้านอาหาร คาเฟ่ต์ โฮมสเตย์ เล่นดนตรี สอนโยคะ ตัดผม ค้าขายในตลาดท้องถิ่นและในกิจการร้านค้าต่างๆ ธุรกิจเช่ารถ ธุรกิจสักลาย ในลักษณะเปิดกิจการโดยไม่มีใบอนุญาต บางส่วนเปิดกิจการโดยใช้ชื่อคนไทยเป็นเจ้าของกิจการหรือนอมินี

เมื่อวันที่ 8 ม.ค.68 ที่ผ่านมา นายคณิต เพียรพิสูจน์ ตัวแทนกลุ่มนักธุรกิจและประชาชนชาวอำเภอปาย จ.แม่ฮ่องสอน ได้เดินทางเข้ายื่นหนังสือร้องขอความเป็นธรรมต่อ พ.ต.อ.สำเร็จ สามสีทอง ผกก.สภ.ปาย และ พ.ต.ท.สุวิทย์ บุญยะเพ็ญ สารวัตรตำรวจท่องเที่ยวจังหวัดแม่ฮ่องสอน ณ สถานีตำรวจภูธรอำเภอปาย อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน โดยขอให้มีการสืบสวนสอบสวนตรวจสอบการดำเนินการเอาผิดกรณีชาวต่างชาติลักลอบทำงานโดยไม่ได้รับอนุญาตในพื้นที่อำเภอปาย 

โดยในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา พบว่ามีจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เข้ามาพำนักในพื้นที่ระยะยาวเพิ่มมากขึ้น และมีบางกลุ่มที่มีพฤติกรรมแอบทำงานโดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายของประเทศไทย ลักษณะการทำงานของนักท่องเที่ยวต่างชาติที่ผิดกฎหมายมีหลากหลายรูปแบบ เช่น การเปิดร้านอาหาร คาเฟ้ โฮมสเตย์ เล่นคนตรี สอนโยคะ ตัดผม ค้าขายในตลาดท้องถิ่นและในกิจการร้านค้าต่างๆ ธุรกิจเช่ารถ ธุรกิจสักลาย ในลักษณะเปิดกิจการโดยไม่มีใบอนุญาต และบางส่วนเปิดกิจการโดยใช้ชื่อคน ไทยเป็นเจ้าของกิจการ

ซึ่งปัญหาดังกล่าวได้มีการพูดถึง ขอความช่วยเหลือ ข้อความคิดเห็นในการจัดการปัญหาในพื้นที่แลกเปลี่ยนความคิดเห็นออนไลน์ของเมืองนี้มาโดยตลอด ซึ่งทางกลุ่มคิดเห็นตรงกันว่าปัญหานี้ได้ส่งกระทบแล้วต่อเมืองปายในประเด็นดังต่อไปนี้ด้านเศรษฐกิจ ชาวต่างชาติที่ทำงานโดยผิดกฎหมายได้แข่งขันกับคนท้องถิ่นในธุรกิจขนาดเล็ก เช่นร้านอาหาร คาเฟ้ หรือบริการที่คนไทยทำได้ ซึ่งทำให้คนในชุมชนสูญเสียโอกาสในการสร้างรายได้ การทำงานผิดกฎหมายหมายความว่าชาวต่างชาติไม่ได้เสียภาษีหรือค่าธรรมเนียมตามที่กฎหมายกำหนด ส่งผลให้รัฐสูญเสีย รายได้ที่ควรนำมาใช้พัฒนาพื้นที่เมืองปาย 

ในกรณีชาวต่างชาติบางคนอาจใช้ชื่อคนไทยเพื่อเปิดธุรกิจ (นอมินี) โดยไม่ผ่านขั้นตอนตามกฎหมาย ซึ่งส่งผลต่อการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรมในตลาดและยึดครองอำนาจการตัดสินใจในตลาคธุรกิจ เช่นการจัดกิจกรรมที่ผิดกฎหมายเช่นปาร์ตี้เสียงดังเกินเวลาที่กำหนด ยาเสพติด ด้านสังคมและวัฒนธรรม พบว่าชาวต่างชาติที่ไม่มีการตรวจสอบประวัติหรือไม่ได้รับการควบคุมจากทางการ อาจก่อให้เกิดปัญหาทางอาชญากรรม หรือการกระทำที่ไม่เหมาะสมในพื้นที่เช่นกรณีลักขโมย ทะเลาะวิวาท และการเข้ามาของชาวต่างชาติในลักษณะที่ไม่ถูกฎหมายอาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของคนในพื้นที่ 

โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีพฤติกรรมที่ไม่เคารพต่อวัฒนธรรมท้องถิ่น เช่นการปล่อยให้มีส่งเสริม สนับสนุน ชี้แจงต่อประชาชนในการเก็บหลักฐานข้อมูล รวบรวม ภาพถ่ายภาพเคลื่อนไหว และหากมีเหตุการณ์ที่เกิดผลกระทบต่อตนเองและครอบครัวหรือส่วนรวมและดำเนินการแจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจและลงบันทึกประจำวัน ไว้เป็นหลักฐาน

นอกจากการยื่นหนังสือต่อ ผกก.สภ.ปาย และ สารวัตรตำรวจท่องเที่ยว จ.แม่ฮ่องสอน แล้ว ทางตัวแทนกลุ่ม ได้ส่งเอกสาร ส่งถึง หน่วยงานต่าง ๆ ดังนี้ คือ ที่ว่าการอำเภอปาย , สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองแม่ฮ่องสอน , สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง กรุงเทพมหานคร , ศูนย์ดำรงค์ธรรมอำเภอปาย , ศูนย์ดำรงธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอน , สถานีตำรวจภูธรอำเภอปาย , ททท.สำนักงานแม่ฮ่องสอน , สภาวัฒนธรรมอำเภอปาย , สมาคมท่องเที่ยวอำเภอปาย และ สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน

ก่อนหน้านั้น ทางกลุ่มผู้ได้รับผลกระทบดังกล่าวได้มีการประชุมกันเมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2567 โดยได้มีการปรึกษาหารือ เนื่องจากอำเภอปาย เป็นอำเภอที่มีชื่อเสียงระดับ โลกเรื่องธรรมชาติที่งคงาม ภูเขา บ่อน้ำแร่ธรรมชาติ อาหารสุขภาพมากมาย วัฒนธรรมการอยู่ร่วมกันของคนพื้นที่ที่สงบสุข เรียบง่าย ทั้งชาวคริสต์ พุทธ และมุสลิม อีกทั้งความเป็นมิตรของคนในพื้นที่ยังเปิดรับนักท่องที่ยวอย่างอบอุ่นเนื่องจากสถานการณ์ปัจจุบันที่มีนักท่องเที่ยว เดินทางมาท่องเที่ยวในพื้นที่อำเภอปาย ทั้งในรูปแบบอยู่ระยะสั้นและระยะยาวจำนวนมาก 

บางส่วนส่งผลให้เกิดเหตุการณ์ที่กระทบต่อความเป็นอยู่ของคนในพื้นที่ครอบครัว เด็กและเยาวชน รวมถึงและกระทบต่อธุรกิจท้องถิ่น ดังหัวข้อต่อไปนี้ชาวต่างชาติทำงานโดยไม่ได้รับอนุญาติ เช่น เล่นคนตรี สอนโขคะ ตัดผม ค้าขายในตลาดท้องถิ่นและในกิจการร้านค้าต่างๆ ทำงานอย่างเปิดเผย โดยไม่มีใบอนุญาติทำงาน เบียดบังแรงแรงานประชาชนในพื้นที่ และไม่การจ่ายภาษีใดๆ ละเมิดกฎหมายของประเทศไทยชาวต่างชาติทำธุรกิจโดยไม่ได้รับอนุญาติ เช่น ธุรกิจเช่ารถ ธุรกิจสักลาย เปิดกิจการโดยไม่มีใบอนุญาต และบางส่วนเปิดกิจการโดยใช้ชื่อคนไทยเป็นเจ้าของกิจการ เพื่อหลีกเลี่ยงกฎหมายและการจ่ายภาษีให้แก่รัฐ

นอกจากนั้นยังพบว่านักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่เข้ามาพำนักอาศัยในอำเภอปาย ยังมีพฤติกรรม ไม่สนใจกฎจราจร ไม่จอดไฟแดง บิดเร่งรถเสียงดังขับเร็วในเขตเมือง ขับเรียงหน้ากระดาน 2-3 คันกลางถนน จอดคุยกันบนถนน ขับตัดหน้า กิจกรรมล่องห่วงยาง มีนักท่องเที่ยวที่เมา จากกิจกรรมล่องห่วงยางเดินกลางถนน ใส่เพียงชุดชั้นใน บิกินี่เดินทั่วเมือง และเข้าไปทำทำอนาจารในเขตรีสอร์ท ที่มีผู้ร่วมพักอื่นอยู่ในยามวิกาล การสูบกัญชาในพื้นที่สาธารณะ ที่ไร้สำนึก 

นักท่องเที่ยวเดินสูบกัญชาในถนนคนเดิน สูบกัญชาในสนามเด็กเล่นที่เป็นพื้นที่สำหรับเด็ก สูบกัญชาขณะขับรถบนท้องถนน พบปัญหาการใช้ยาเสพติดมีจำนวนมากในกลุ่มเยาวชน กลุ่มนักท่องเที่ยวในกิจปาร์ตี้ต่างๆ ปัญหาการลักขโมย โดยจากการประชุมได้มีข้อเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหาแจ้งผู้ประกอบการ รวมถึงชาวต่างชาติ ให้ดำเนินการขอใบอนุญาติให้ถูกกฎหมาย เสมอภาคทั้งชาติตะวันตกหรือพม่า ไทใหญ่ เสนอให้เจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกวดขัน ดำเนินการควบคุมให้อยู่ในกฎหมายอย่างเท่าเทียม - 003