‘ยาบ้า’ปัญหาหลักของไทย ‘ป.ป.ส.’เปิดปฏิบัติการไล่จับกุม-ยึดทรัพย์แม้หนีไปต่างแดน คุมเข้ม‘กัญชา-กระท่อม’รอถกในสภา

17 มิ.ย. 2568 สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) แถลงข่าวผลการดำเนินงานป้องกัน ปราบปรามและแก้ไขปัญหายาเสพติด ประจำปีงบประมาณ 2568 (เดือน ต.ค. 2567 – พ.ค. 2568) ณ อาคาร ป.ป.ส. ดินแดง กรุงเทพฯ โดย พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม กล่าวว่า ยาเสพติดเป็นปัญหาระดับประเทศ ภูมิภาคและนานาชาติ มีผู้เกี่ยวข้องคือ 1.ผู้เสพหรือใช้ยาเสพติด 2.ผู้ค้ายาเสพติด และ 3.องค์กรยาเสพติดระหว่างประเทศ

โดยอาชญากรรมยาเสพติดนั้นใช้ชีวิตของมนุษย์เป็นเครื่องมือ เช่น เสพหรือใช้ยาจนกลายเป็นคนติดยาเสพติด หรือยอมเสี่ยงกับการสูญเสียเสรีภาพภาพจากโทษจำคุกในการเป็นผู้ค้าหรือขนส่งยาเสพติด ในขณะที่องค์กรยาเสพติดจะอยู่เบื้องหลังในพื้นที่ที่ปลอดภัยจากการเอื้อมไปถึงของอำนาจรัฐ เช่น พื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ ในอนุภูมิภาคแม่น้ำโขง ยาเสพติดจึงเป็นปัญหาซับซ้อนและมีความสำคัญ ซึ่งไทยได้ยกระดับเป็นวาระเร่งด่วนของชาติ

“สิ่งหนึ่งที่อยากจะขอหยิบมาสื่อสาร เราต้องมาจริงจังแล้วเปิดยุทธการในการควบคุมสารเคมีและผลิตภัณฑ์สารตั้งต้นในการผลิตยาเสพติด สำนักงาน ป.ป.ส. เริ่มตั้งคณะทำงานขึ้นมา แล้วผมอยากจะขอเชิญชวนสมาชิกระหว่างประเทศรวมทั้งคนไทย ต้องลดการผลิตยาเสพติดในพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ เราต้องลดอย่างไร? สิ่งที่เราทำได้ก็คือจะต้องควบคุมสารเคมีที่เข้าไปในพื้นที่ดังกล่าว ทุกประเทศเราควรจะมาร่วมมือกัน” พ.ต.อ.ทวี กล่าว

พ.ต.อ.ทวี กล่าวต่อไปว่า ป.ป.ส. และรัฐบาล ได้จัดตั้งคณะอนุกรรมการขึ้นมาเพื่อควบคุมสารเคมีที่ใช้ผลิตยาเสพติด โดยให้ พล.อ.นิพัทธ์ ทองเล็ก ผู้ช่วยรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เป็นประธาน  และประกอบด้วยหน่วยงานทุกภาคส่วนเข้ามาทำหน้าที่นี้ ขณะเดียวกันยังสกัดกั้นในพื้นที่ 14 จังหวัด 52 อำเภอ เพื่อไม่ให้ยาเสพติดเข้ามาในประเทศไทย ซึ่งการปฏิบัติหน้าที่เป็นไปด้วยดี เห็นได้จากการจับกุมยาเสพติด เช่น ยาบ้า ที่ยึดของกลางได้ถึง 700 ล้านเม็ด  ในระยะเวลาประมาณ 6 เดือน

อนึ่ง เมื่อสอบถามประชาชนที่เข้ามาเป็นจิตอาสาร่วมแก้ไขปัญหายาเสพติด มีเสียงสะท้อนเกี่ยวกับพืช 2 ชนิด คือกัญชาและกระท่อม ที่มีการไปยกเลิกสถานะของการเป็นยาเสพติด ซึ่งเชื่อว่าในอนาคต หลังจากสภากลับมาเปิดการประชุมอีกครั้ง รัฐบาลนี้จะต้องนำการควบคุมกัญชาและกระท่อมให้มากกว่านี้ โดยเฉพาะขณะนี้มีการนำไปใช้ในทางที่ผิด ซึ่งนี่คือวาระที่ต้องเร่งแก้ไข

ด้าน พล.ต.ท.ภาณุรัตน์ หลักบุญ เลขาธิการ ป.ป.ส. กล่าวว่า แม้ผลการศึกษาทางวิชาการ โดยสำรวจจากประชากรอายุ 12 – 65 ปี จะชี้ว่าสถานการณ์ยาเสพติดในภาพรวมของไทยลดความรุนแรงลง แต่หากลงลึกในรายละเอียดกลับพบว่า ในส่วนของยาบ้า เมื่อปี 2562 มีผู้เสพจนถึงขั้นติด หมายถึงการใช้ยาเสพติดชนิดนั้นภายใน 20 วันจากระยะเวลา 30 วันหรือ 1 เดือน อยู่ราว 9.1 หมื่นคน  แต่ในปี 2567 กลับเพิ่มสูงถึง 2.8 แสนคน เช่นเดียวกับเฮโรอีน ในปี 2562 มีผู้เสพถึงขั้นติดราว 3,900 คน แต่ในปี 2567 เพิ่มขึ้นเป็น 1.5 หมื่นคน แต่ในส่วนของยาไอซ์นั้นพบการใช้ลดลง เป็นต้น

“แม้นักวิชาการจะบอกว่าปัญหายาเสพติดลดลง แต่ปัญหายาบ้าไม่ลดลง ดังนั้น ป.ป.ส. เอง ผู้บริหารเองต้องช่วยกันคิดนโยบายให้ชัดเจน เราอย่าดีใจว่ายาเสพติดบ้านเราลดลง แต่สำคัญสุดคือปัญหายาบ้า ในโลกนี้มี 3 ประเทศเท่านั้นที่มีปัญหาเรื่องยาบ้า ก็คือประเทศไทย สปป.ลาว แล้วก็เมียนมา ที่อื่นเฮโรอีน เคตามีน ไอซ์หรือเมทแอมเฟตามีน 100% ประเทศไทยไม่ได้มีปัญหา 3 ตัวยานี้ถูกส่งไปประเทศที่ 3” พล.ต.ท.ภาณุรัตน์ ระบุ

เลขาธิการ ป.ป.ส. กล่าวต่อไปว่า ตนขอใช้คำว่ายาบ้า (Yaba) ในภาษาไทยทับศัพท์ ไม่ใช้คำภาษาอังกฤษว่าเมทแอมเฟตามีน (Methamphetamine) เนื่องจากเมื่อใช้คำว่าเมทแอมเฟตามีนในทางนานาชาติจะเข้าใจว่าหมายถึงยาไอซ์ โดยยาบ้า 1 เม็ด จะมีสารเมทแอมเฟตามีนเพียงร้อยละ 20 ส่วนอีกร้อยละ 80 เป็นสารคาเฟอีน ซึ่งแพทย์บอกว่าเสพแล้วทำให้สมองถูกทำลาย โดยมีเพียงไทย ลาวและเมียนมา 3 ประเทศนี้เท่านั้นที่เสพยาบ้า และเป็น 3 ประเทศมีปัญหาผู้เสพยาบ้าทำร้ายร่างกายผู้อื่น พ่อฆ่าลูกบ้าง ลูกฆ่าแม่บ้าง

ซึ่งในการประชุมคณะกรรมาธิการว่าด้วยยาเสพติดแห่งสหประชาชาติ (CND) สมัยที่ 68 ณ กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย ตนได้ขึ้นกล่าวถ้อยแถลงโดยใช้คำว่ายาบ้า ไม่ใช่คำว่าเมทแอมเฟตามีน เพื่อฉายภาพปัญหายาเสพติดของประเทศไทย จึงถือเป็นความสำเร็จในการยกระดับปัญหายาบ้าขึ้นสู่เวทีสากล โดย ป.ป.ส. ได้ร่วมกับกระทรวงการต่างประเทศ ยกร่างมติเพื่อส่งเสริมการวิจัยที่เป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ทางวิทยาศาสตร์ เพื่อการรักษาและดูแลอาการผิดปกติจากการใช้สารกระตุ้น โดยที่ประชุมมีมติเห็นชอบ 49 จากทั้งหมด 51 ประเทศสมาชิก CND

และในวันที่ 6 – 8 ส.ค. 2568 บรรดาตัวแทนของชาติสมาชิก CND จะเดินทางมายังประเทศไทยเพื่อร่วมกันค้นหายาสำหรับทดแทนการใช้ยาบ้า อย่างคนที่ติดเฮโรอีนจะรักษาด้วยการใช้เมทาโดนเป็นยาทดแทน โดย ป.ป.ส. ได้จัดสรรงบประมาณให้ 12 ล้านบาท เรื่องนี้ถือเป็นก้าวแรกของความสำเร็จ ซึ่งก่อนหน้านี้ รมว.ยุติธรรม ได้ไปเปิดประเด็นเรื่องการยกระดับปัญหายาบ้าในภูมิภาคไว้ในการประชุม CND ครั้งที่ 67 และตนก็นำมาต่อยอด

ขณะที่การปราบปรามยาเสพติด ที่ผ่านมาจับได้แต่ผู้ค้ารายย่อยหรือแรงงานลำเลียงยาเสพติด ผู้ค้ารายใหญ่หลบซ่อนตัวอยู่ในฝั่งประเทศเพื่อนบ้าน แม้จะถูกออกหมายจับแต่ก็ยังสามารถใช้ชีวิตอยู่อย่างหรูหรา จึงนำมาสู่ปฏิบัติการตัดไฟแต่ต้นลม ดำเนินการมาแล้ว 3 ครั้ง ไล่ตั้งแต่ 1.วันที่ 31 ส.ค. 2567 ยึดทรัพย์ 66 ล้านบาท และออกหมายจับ พ.อ.จะลอโบ ผู้บัญชาการกองกำลังติดอาวุธของกลุ่มชาติพันธุ์ ผู้อยู่เบื้องหลังการผลิตยาบ้า

ซึ่งแม้จะยังจับกุมไม่ได้ แต่จะมีการส่งเรื่องให้ตำรวจสากล (อินเตอร์โพล) ออกหมายแดง เช่น หากไปรักษาตัวที่ประเทศจีน เชื่อว่าสามารถประสานให้ทางการจีนจับกุมให้ได้เพราะไม่ใช่คนสัญชาติจีนแต่เป็นสัญชาติเมียนมา 2.วันที่ 27 พ.ย. 2567 ยึดทรัพย์ 101 ล้านบาท ออกหมายจับผู้ค้าที่เป็นชาวเมียนมา 1 ราย และ 3.วันที่ 5 มี.ค. 2568 ยึดทรัพย์ได้ 80 ล้านบาท นอกจากนั้น ยังมีกรณีเมื่อวันที่ 4 มิ.ย. 2568 ที่ สปป.ลาว ส่งตัวนายปิยะนันท์ พ่อค้ายาเสพติดรายใหญ่ชาวไทยที่หลบหนีไปอยู่ใน สปป.ลาว หลังถูกออกหมายจับเมื่อปี 2565 จากของกลางยาบ้าราว 8 ล้านเม็ด

“นายปิยะนันท์ สามารถสั่งยาบ้าได้ครั้งหนึ่ง 1 – 5 ล้านเม็ด สามารถสั่งไอซ์ได้ครั้งหนึ่ง 100 – 500 กิโลกรัม ดังนั้นการจับนายปิยะนันท์ในครั้งนี้แล้ว สปป.ลาว ส่งกลับมาให้เราดำเนินคดี จะตัดตลาดการค้าเฉพาะยาบ้าอย่างเดียวประมาณ 5-10% อย่างน้อยก็ยังเชื่อว่าปฏิบัติการครั้งนี้พ่อค้ายาบ้ารายอื่นก็ไม่ได้ใช้ชีวิตอย่างหรูหราหรือใช้ชีวิตอย่างง่าย ต้องเดือดร้อน ต้องหลบๆ ซ่อน” พล.ต.ท.ภาณุรัตน์ กล่าว

เลขาธิการ ป.ป.ส. ยังเปิดเผยด้วยว่า ในวันที่ 18 มิ.ย. 2568 ตนและ รมว.ยุติธรรม จะเดินทางไป จ.เชียงราย เนื่องจากมีการออกหมายจับผู้ค้ายาเสพติดชาวไทย 1 ราย และยึดทรัพย์ในไทยได้จำนวนหนึ่งซึ่งมีไม่มากนัก แต่ผู้ค้ารายนี้มีทรัพย์สินอยู่ใน จ.ท่าขี้เหล็ก ของเมียนมา รวมกว่าพันล้านบาท เช่น กิจการร้านทอง โรงแรม นอกจากนั้น รมว.ยุติธรรม ยังมอบหมายให้ตนเดินทางไปเมียนมาในวันที่ 2 – 4 ก.ค. 2568 เพื่อประสานข้อมูลกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ (ผบ.ตร.) ของเมียนมา

ซึ่งตนได้ส่งหมายจับที่ถูกแปลเป็นภาษาอังกฤษไปให้แล้ว และทางการเมียนมายินดีให้ความร่วมมือ เพราะ จ.ท่าขี้เหล็ก ยังเป็นพื้นที่ที่รัฐบาลเมียนมาสามารถควบคุมได้ ตนเชื่อว่าหากการจับกุมและยึดทรัพย์ในครั้งนี้ประสบความสำเร็จก็ถือว่าในมิติของความร่วมมือระหว่างประเทศนั้นก้าวไปอีกระดับ อนึ่ง ช่วงปี 2567 – 2568 ป.ป.ส. ยังจัดงบประมาณราว 404 ล้านบาทเพื่อสนับสนุนกองทัพ จัดซื้ออุปกรณ์เพิ่มประสิทธิภาพในการทำหน้าที่เฝ้าระวังยาเสพติดตามแนวชายแดน เช่น โดรน กล้องอินฟราเรด กล้องจับความร้อน เครื่องเอ็กซเรย์แบบพกพา ฯลฯ  

043...