การกระทำความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ของพระสงฆ์

ในการกระทำความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ของพระสงฆ์ ถ้าผู้กระทำความผิดเป็นพระสงฆ์ที่มีตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์และไวยาวัจกรแล้ว จะถือเป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา โดยการกระทำในลักษณะที่มีตำแหน่งหน้าที่ตามประมวลกฎหมายอาญา จะมีโทษสูงกว่าในสถานะบุคคลธรรมดา จะต้องดำเนินกระบวนพิจารณาต่อศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบ ซึ่งรายละเอียด เกี่ยวกับความเป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา ของเจ้าอาวาส รวมถึง พระสงฆ์ที่มีตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์ รวมถึงไวยาวัจกร นั้น ได้บัญญัติไว้ใน พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ ทั้งในมาตรา 37 และในมาตรา 45 คือ

มาตรา 37 หน้าที่ของเจ้าอาวาส

เจ้าอาวาสมีหน้าที่ดังนี้

บำรุงรักษาวัด จัดกิจการและศาสนสมบัติของวัดให้เป็นไปด้วยดี

ปกครองและสอดส่องให้บรรพชิตและคฤหัสถ์ที่มีที่อยู่หรือพำนักอาศัยอยู่ในวัดนั้น ปฏิบัติตามพระธรรมวินัย กฎมหาเถรสมาคม ข้อบังคับ ระเบียบ หรือคำสั่งของมหาเถรสมาคม

เป็นธุระในการศึกษาอบรมและสั่งสอนพระธรรมวินัยแก่บรรพชิตและคฤหัสถ์

ให้ความสะดวกตามสมควรในการบำเพ็ญกุศล

มาตรา 45 สถานะของพระภิกษุและไวยาวัจกร

"ให้ถือว่าพระภิกษุซึ่งได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์และไวยาวัจกร เป็นเจ้าพนักงานตามความในประมวลกฎหมายอาญา

ซึ่งในกรณีดังกล่าวเคยมีตัวอย่างฎีกาที่ 2003-2005 / 2500 ซึ่งได้วินิจฉัยเกี่ยวกับ อำนาจและหน้าที่ของเจ้าอาวาส ในการเป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญาไว้ดังนี้ ขณะเกิดเหตุจำเลยเป็นพระภิกษุได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส ใช้อำนาจในตำแหน่งหน้าที่การงานในทางทุจริต เรียกเอาเงินสินบนในการให้เช่าที่ดินของวัดมีความผิดฐานเป็นเจ้าพนักงานรับสินบน การที่พระราชบัญญัติคณะสงฆ์บัญญัติไว้ว่า พระภิกษุซึ่งได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งตามบทแห่งพระราชบัญญัตินี้ ให้ถือว่าเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมายลักษณะอาญานั้น บ่งชัดถึงอำนาจและหน้าที่ กล่าวคือเมื่อมีอำนาจในวัดเหมือนเจ้าพนักงานแล้ว หากกระทำความผิดในหน้าที่ก็จะต้องเป็นผิดฐานเป็นเจ้าพนักงานกระทำความผิดด้วย

เมื่อการกระทำความผิดดังกล่าวนั้นเป็นความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่แล้ว ย่อมมีความเชื่อมโยงกับกฎหมายฟอกเงิน เนื่องจากการกระทำความผิดเกี่ยวกับตำแหน่งหน้าที่ รวมถึงกรณี ฉ้อโกงยักยอกเป็นปกติธุระตาม (5)(18) ด้วย

ในกรณีกฎหมายเกี่ยวกับสงฆ์จะมีความแตกต่างที่เป็นสาระสำคัญคือหากเป็นพระสงฆ์ธรรมดากระทำความผิด นอกจากปาราชิกหรือขาดจากความเป็นสงฆ์แล้วจะมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาและดำเนินคดีต่อศาลยุติธรรม เช่น ศาลจังหวัดต่างๆหรือศาลอาญา แต่หากผู้กระทำความผิดเป็นพระสงฆ์ที่มีตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์และไวยาวัจกรแล้ว จะมีโทษที่สูงกว่าและดำเนินคดีต่อศาลอาญาทุจริตและประพฤติมิชอบในพื้นที่ที่เกิดเหตุ

037