ภัยเงียบอาคารเก่า! นายกสภาวิศวกรฯเตือน โครงสร้างยื่นปลายภายนอกเสี่ยงทรุดตัวง่าย แนะสังเกตคราบสนิม-รอยร้าว ก่อนเกิดเหตุพังถล่ม

จากเหตุการณ์กันสาดตึกแถวเก่าบริเวณปากซอยสำราญราษฎร์ เขตพระนคร ทรุดตัวลงเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2568 ที่ผ่านมา ศ.ดร.อมร พิมานมาศ นายกสมาคมวิศวกรโครงสร้างแห่งประเทศไทย และอาจารย์ประจำคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้อธิบายถึง 4 ปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้โครงสร้างดังกล่าวเกิดการทรุดตัว ดังนี้

ปัจจัยที่ 1 ตึกแถวที่เกิดเหตุมีอายุใช้งานยาวนานกว่า 90 ปี ทำให้วัสดุก่อสร้าง เช่น คอนกรีต และเหล็กเสริม มีการเสื่อมสภาพตามกาลเวลา นอกจากนี้ วัสดุในยุคก่อนมีกำลังรับน้ำหนักไม่มากเท่าปัจจุบัน จึงยิ่งมีโอกาสเสื่อมสภาพได้ง่ายเมื่ออายุผ่านไป

ปัจจัยที่ 2 โครงสร้างกันสาดหรือระเบียงส่วนใหญ่มักมีลักษณะเป็น โครงสร้างยื่นปลาย (Cantilever) คือมีจุดรองรับเพียงด้านเดียวที่ยึดติดกับโครงสร้างหลักของอาคาร ด้วยลักษณะนี้ ทำให้โครงสร้างดังกล่าวมีโอกาสเสี่ยงที่จะ ยุบตัวลงมาได้ง่าย กว่าโครงสร้างที่อยู่ด้านในอาคาร

ปัจจัยที่ 3 โครงสร้างกันสาดมีลักษณะการใช้งานภายนอก ต้อง สัมผัสกับ ลม, ฝน, และแสงแดด อย่างต่อเนื่อง ปัจจัยเหล่านี้ทำให้เกิดการแตกร้าวในโครงสร้าง ความชื้นจึงซึมเข้าไปถึงเนื้อเหล็กเสริม ทำให้ เหล็กเสริมกัดกร่อนเป็นสนิม สูญเสียเนื้อเหล็ก และเป็นสาเหตุให้โครงสร้างร่วงลงมา

และ ปัจจัยที่ 4 สิ่งแวดล้อมในเขตเมืองมีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูง จากกิจกรรมต่างๆ เช่น การขนส่งและการเผาไหม้ ก๊าซดังกล่าวทำให้เกิดคาร์บอเนชั่น (Carbonation) ในคอนกรีต ซึ่งเป็นกระบวนการที่ทำให้เหล็กเสริมเป็นสนิมได้ง่ายและรวดเร็วขึ้น

ศ.ดร.อมร พิมานมาศ จึงได้เน้นย้ำว่า ผู้ใช้งานอาคารต้องดูแลรักษาอาคารอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาคารเก่าที่เสื่อมสภาพไปตามเวลา และต้องรู้จักการ สังเกตสัญญาณเตือนภัยต่างๆ เช่น การพบคราบสนิมไหลออกมาจากเนื้อคอนกรีต และการเกิดรอยร้าวขนาดใหญ่ในโครงสร้าง

หากพบสัญญาณเตือนเหล่านี้ ควรรีบแจ้งเจ้าหน้าที่หรือวิศวกรที่เกี่ยวข้องให้เข้าตรวจสอบโดยด่วน ก่อนที่รอยร้าวและสนิมจะลุกลามจนทำให้โครงสร้างพังถล่มลงมา ////-026