เครือข่ายภาคประชาชนวอนยุติเหมืองก่อมลพิษลงแม่น้ำสาละวิน-เผยทำเหมืองเล็กใหญ่กันมากมายแล้วปล่อยสารพิษลงแม่น้ำ

เมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2568 นายสะท้าน ชีววิชัยพงษ์ ผู้ประสานงานเครือข่ายประชาชนลุ่มน้ำยวม เงา เมย สาละวิน ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีที่มีการตรวจพบสารหนูในแม่น้ำสาละวินว่า เครือข่ายฯทำงานปกป้องแม่น้ำสาละวินมาอย่างยาวนาน ได้ต่อสู้เรื่องโครงการเขื่อน เพราะรู้ว่าจะสร้างผลกระทบสิ่งแวดล้อม แต่วันนี้สาละวินต้องมาเจอเรื่องการปนเปื้อนสารพิษ ชาวลุ่มน้ำสาละวินยังไม่เคยรู้ว่าเหมืองสามารถทำให้เกิดการปนเปื้อน สร้างมลพิษข้ามพรมแดนได้รุนแรง

“การทำเหมืองในลุ่มน้ำสาละวินมีตั้งแต่รัฐฉาน รัฐคะเรนนี ลงมาจนถึงรัฐกะเหรี่ยง มีเหมือง หลายแห่ง มีทั้งใหญ่และเล็ก ทั้งเหมืองดีบุก พลวง ทองคำ ส่วนใหญ่เป็นเหมืองเล็กๆ ใช้คนขุด คนที่ไปขุดก็ไม่รู้ว่าการทำเหมืองปล่อยสารหนู และโลหะหนักอื่นๆ ตอนนี้เรารู้แล้วว่าแม่น้ำสาละวินที่พรมแดนไทยพม่า มีค่าสารหนูจนน่ากังวล พี่น้องฝั่งรัฐกะเหรี่ยงจนถึงรัฐคะเรนนีต่างก็กังวล”นายสะท้าน กล่าว

นายสะท้าน กล่าวว่า หากทำเหมืองแร่ให้มีมาตรฐานก็คงไม่มีปัญหามาก แต่พื้นที่ลุ่มน้ำสาละวินอยู่ห่างไกลและเข้าถึงยาก มีกองกำลังต่างๆ คอยควบคุมดูแลในแต่ละพื้นที่ซึ่งต้องประสานงาน

“ผมในฐานะประชาชนลุ่มน้ำสาละวิน อยากสร้างการรณรงค์ให้เกิดการรับรู้ข้อมูลถึงผลกระทบจากเหมืองว่ามลพิษเหล่านี้จะกระทบต่อสุขภาพและชีวิตของเราอย่างไร หากเป็นไปได้ ต้องหาความร่วมมือการตรวจคุณภาพน้ำจากสาละวินบริเวณต่างๆ ทั้งในไทยและพม่า และตามลำน้ำสาขาต่างๆ ว่ามีเหมืองตรงไหนก่อมลพิษอย่างไรบ้าง เหมืองในประเทศไทยเองก็ควรยุติได้แล้ว โครงการเหมืองก็ต้องหยุดเช่นเดียวกัน เพราะเรารู้ว่าส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและประชาชน”ผู้ประสานงานเครือข่ายฯกล่าว

นายสะท้าน กล่าวด้วยว่า ที่ จ.แม่ฮ่องสอน ได้เห็นจากแผนที่การสำรวจข้อมูลพบว่ามีแร่แรร์เอิร์ทที่ อ.แม่สะเรียง อ.ขุนยวมแต่เราไม่เอา ไม่อยากให้แม่น้ำและแผ่นดินปนเปื้อน ตอนนี้มีเพียงไม่กี่แม่น้ำที่ยังใสสะอาด เช่น แม่น้ำยวม แม่น้ำเงา เราต้องปกป้องรักษาไว้ให้ดีที่สุด เพราะทุกอย่างเราขาดได้ อดข้าวพอได้ แต่หากขาดน้ำสะอาดเพียงวันเดียวก็ไม่ไหวแล้ว ดังนั้นจะเลือกตั้งแล้ว เราต้องดูดีๆ ว่านโยบายของแต่ละพรรคไปในทิศทางไหน