ผ่าสูตรคำนวณ‘หาร100’ปาร์ตี้ลิสต์ สงครามยังไม่จบอย่าเพิ่งนับศพทหาร

สังฆกรรมปาร์ตี้ลิสต์สูตรหาร100! เท ‘พรรคเล็ก’ ไม่ใยดี ถึงเวลาเหล่า ‘ขาใหญ่’ เดินคับสภาฯ กับ ‘กติกาที่คุ้นเคย’ บนไทม์ไลน์ ‘การเมือง’ ร้อน! ที่ยังไม่แน่นอน

เริ่มชัดเจนขึ้นแล้วสำหรับ “กติกาเล็ก” อย่าง “กฎหมายลูก” เพื่อแก้ไขให้สอดรับกับ “กติกาใหญ่” ของประเทศ หรือรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม มาตรา81 และ มาตรา93) หรือรัฐธรรมนูญฉบับ “บัตรเลือกตั้ง2ใบ”

ในประเด็นสำคัญที่เป็นไฮไลต์ผ่านไปสดๆร้อนๆ คือ มติของคณะกรรมาธิการ(กมธ.)วิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ฉบับที่… ) พ.ศ. …รัฐสภา ที่มี “สาธิต ปิตุเตชะ“ รมช.สาธารณสุข จากฝั่ง “พรรคประชาธิปัตย์” นั่งเป็นประธาน กมธ.ฯ เห็นด้วย 32 ต่อ 11 เสียง เคาะให้ใช้สูตรคำนวณ “ส.ส.บัญชีรายชื่อ” หรือปาร์ตี้ลิสต์ แบบ “หาร100” หลังจากที่ก่อนหน้านี้ถกเถียงกันในชั้น กมธ.ฯ มาอย่างต่อเนื่อง ร่วมๆ2เดือนในช่วงจำศีลปิดสมัยประชุมสภาผู้แทนราษฎร ว่าจะเลือกรูปแบบใดกันแน่ระหว่าง “หาร100” หรือ “หาร500”

“สูตรหาร100”

คือ จำนวนส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ไปหารด้วยคะแนนรวมในบัตรเลือกตั้งส.ส.บัญชีรายชื่อของแต่ละพรรคการเมืองทั่วประเทศ จนได้ตัวเลขเป็นฐานคะแนนต่อส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์1คน แล้วนำคะแนนของแต่ละพรรคการเมืองมาดูว่าได้คะแนนเท่าใด แล้วจึงดีดลูกคิดออกมาเป็นสัดส่วนของส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ที่แต่ละพรรคจะคว้าได้ในสภาฯ จนครบ100คน

ยกตัวอย่าง หากบัตรคะแนนเสียงเลือกตั้งส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ทั่วประเทศ รวมกันแล้วมีทั้งสิ้น 37,000,000 คะแนน ก็นำ 37,000,000 ไปหารด้วย 100 ก็จะเท่ากับได้ 370,000 คะแนนต่อส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ 1 คน หากย่อยลงมาให้เห็นชัดๆ คือ พรรค ก. ได้คะแนนปาร์ตี้ลิสต์ 1,000,000 คะแนน เมื่อนำ 370,000 คะแนน ไปหาร พรรค ก. ก็จะได้ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ 2.7 คน หรือ2คนเท่านั้น

ต้องยอมรับว่าสูตรหาร100เข้าทางพรรค “ขนาดใหญ่” ค่อนไปถึง “พรรคขนาดกลาง” ที่กำลังจะโตเป็นพรรคใหญ่ ก่อร่างสร้างตัวทำการเมืองมาช้านาน ต่างยกมือเห็นด้วยทั้งหมด เพราะดูเป็นสูตรที่สอดรับกับบัตรเลือกตั้ง2ใบ ลงฝาลงตัวมากที่สุด

ถึงขนาดที่ “สมคิด เชื้อคง” ส.ส.อุบลราชธานี จากพรรคเพื่อไทย ที่เป็นโฆษกกมธ.ฯ ออกมาพูดในเชิงที่ว่า สูตรหาร100 ทำให้บรรดาเหล่า “พรรคเล็ก” ต้องปรับตัวอย่างหนักเอาการ เรียกได้ว่าต้องยอมเหนื่อยปาดเหงื่อ เพราะต้องถีบตัวเองให้พรรคใหญ่โตขึ้น เร่งหาสมาชิกพรรคเพิ่มเติม หรือถ้าไม่อยากทำอย่างนั้น ก็ยุบรวมพรรคขนาดเล็กๆเข้าด้วยกันเพื่อมาสู้  เพราะนี่คือเป้าหมายที่เราต้องการทำให้ “พรรคการเมืองเข้มแข็ง”

นี่คือคำกล่าวอ้างของหนึ่งในสมาชิกพรรคขนาดใหญ่ที่เวียนวนเข้าสู่อำนาจอยู่เรื่อยๆ เป็นการแบไต๋ให้เห็นว่า พรรคขนาดเล็กของคุณแทบจะจบแล้ว ถึงเวลาของพรรคขนาดใหญ่ หรือพรรคขนาดกลางค่อนใหญ่ที่จะกลับมาต่อสู้กันบนสนามเลือกตั้งอย่างสมศักดิ์ศรีแล้วด้วยกติกาที่คุ้นเคยเป็นอย่างดี ซึ่งแน่นอนว่ามันเสียดแทงใจดำไปยังบรรดาพรรคเล็ก

ที่ต้องยอมรับว่าได้อานิสงค์เดินเข้าสภาฯมาอย่างเท่ๆ หล่อๆ เมื่อคราวเลือกตั้ง 2562 กับ “รัฐธรรมนูญฉบับปราบโกง 2560” พ่วงมาด้วย “บัตรเลือกตั้งแบบใบเดียว” ที่ถือเป็นของแสลงของบรรดา “นักเลือกตั้งจอมเขี้ยวลากดิน” ทั้งหลาย แต่ก็ถูกครหาจากบรรดานักเลือกฯตั้งเหล่านี้ว่า เป็น “ส.ส.ปัดเศษ”

แม้แต่ “พรรคก้าวไกล” ที่มาเติบโตเบ่งบานในยุค “รธน.ปราบโกง” และก่อนหน้านี้มีจุดยืนที่ดูจะเออออห่อหมกกับสูตรหาร500 แบบ MMP กับ “3เสียง” ในกมธ.กฎหมายลูก ยังต้องกลืนน้ำหมึกตัวเองยกมือหนุนขอไปต่อด้วยกับสูตรหาร100 พร้อมกับคำเท่ห์ๆหล่อๆว่า “เราพร้อมจะสู้ในทุกกติกา”

อีก “1ในพรรคเล็ก” ที่แลดูจะได้รับผลกระทบโดยตรงคงหนีไม่พ้น “นพ.ระวี มาศฉมาดล” ส.ส.บัญชีรายชื่อ หัวหน้าพรรคพลังธรรมใหม่ ที่สู้แบบ “หัวเดียวกระเทียมลีบ” หัวชนฝากับสูตรหาร500 วิธีที่2 เพราะมองว่าเป็นการคงเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญปี60 3 หลัก คือ 1.ส.ส.พึงมี 2.คะแนนไม่ตกน้ำ และ3ระบบจัดสรรบันส่วนผสม สรุปง่ายๆคือใกล้เคียงกับรัฐธรรมนูญปี 60มากที่สุด ก็ต้องยอมใจหมอระวี ที่ดิ้นสู้มาทุกเฮือก คงแนวคิดหนักแน่น ถึงแม้ว่าในยกแรกจะแพ้อย่างราบคาบ

ก็ขอน้อมรับกับมติที่ออกมา แต่จะขอสู้ต่อพร้อมลั่นวาจาว่า “สงครามยังไม่จบอย่าเพิ่งนับศพทหาร” จะขอผลักดันสูตรหาร500ต่อ ในขั้นการพิจารณาวาระ2 เพราะทั้งสูตรหาร100 เข้ามาตรา91เพียงมาตราเดียว แต่จะไม่เข้ามาตรา 93,94 รวมถึงขัดเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญ60 ทั้ง3หลักดังกล่าว ขณะที่สูตรหาร500ที่ตัวเองผลักดัน จะไม่เข้ามาตรา91 แต่จะเข้ากับมาตรา93,94 สรุปแล้วก็ยังขัดรัฐธรรมนูญกันทั้ง2สูตร สุดท้ายแล้วก็ต้องไปจบที่ศาลรัฐธรรมนูญเป็นผู้ชี้ขาดตัดสิน 

ตอกย้ำให้เห็นชัดๆ กับ “32เสียง” ที่โหวตชนะ ส่วนใหญ่ล้วนแล้วแต่เป็น “ส.ส.จากพรรคใหญ่-พรรคกลางที่กำลังจะเติบโตเป็นพรรคใหญ่-พรรคขนาดกลาง-และสมาชิกวุฒิสภา(ส.ว.)” บางส่วน แต่ “11เสียง” ที่พ่ายแพ้ พบเพียงแค่หมอระวีที่เป็นเพียง1เสียงของพรรคเล็กในกมธ.ฯ นอกนั้นอีก9คน เป็นส.ว. และอีก1คนคือ “สมชัย ศรีสุทธิยากร” อดีตกรรมการการเลือกตั้ง(กกต.) ที่เป็นโฆษกกมธ.ฯ

อย่างไรก็ตาม ทางประธาน กมธ.กฎหมายลูก ได้ระบุกำหนดกรอบเอาไว้แล้วว่าจะยื่นกฎหมายลูกว่าด้วยการเลือกตั้งส.ส. และกฎหมายลูกว่าด้วยพรรคการเมือง ต่อ “ชวน หลีกภัย” ประธานรัฐสภา ในวันที่ 24พ.ค.นี้ ก็คือวันที่2หลังจากเปิดสมัยประชุมสภาฯ หลังจากนี้คงต้องมาติดตามดูกันต่อไปว่าบทสรุปจะลงเลยอย่างไร เพราะหนทางยังอีกยาวไกลพอสมควร

ขณะที่อีกด้านจะไปมีปัจจัยกระทบต่อสถานการณ์การเมืองโดยเฉพาะฟากฝั่งรัฐบาลหรือไม่ เพราะ “ฝ่ายค้าน” นอกจากจะลับมีดรอเชือดในงานใหญ่ อภิปรายไม่ไว้วางใจ ช่วงเปิดสมัยประชุมนี้แล้ว ยังจะตามกระทุ้งต่อยื่นศาลฯตีความในเรื่องวาระดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี8ปีของ “บิ๊กตู่” พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา อีกด้วย

ถ้าเอาตามที่ “วิษณุ เครืองาม” รองนายกฯฝ่ายกฎหมายของรัฐบาล ที่ออกมาระบุ การพิจารณากฎหมายลูกอย่างไรก็คงจะแล้วเสร็จไม่ทันตามกรอบในช่วงเดือนก.ค. เพราะขณะนี้ยังไม่รู้ว่ากฎหมายจะเข้าสู่การพิจารณาของรัฐสภาในวาระ2เมื่อใด อีกทั้งยังสามารถยื่นศาลฯวินิจฉัยได้ตลอดหากยังคาใจเหมือนที่ “หมอระวี” คาใจ

นอกจากนี้ยังมีการตั้งข้อสังเกตกันว่าในช่วงเวลาดังกล่าวอาจเป็นห้วงเวลาจะมีการยื่นตีความปม “นายกฯ8ปี” จะทำให้กระทบกับการพิจารณากฎหมายลูกไปอีกด้วย เพราะถ้ากฎหมายลูกไม่สามารถไฟนอลได้ ทุกอย่างก็จะหยุดชะงัก แล้จะยิ่งยุ่งเหยิงเข้าไปใหญ่เมื่อใกล้เข้าสู่ช่วง “ปลายเทอม” ของรัฐบาล งวดเข้ามาทุกทีๆ

แต่ทางด้าน “ไพบูลย์ นิติตะวัน” ส.ส.บัญชีรายชื่อ รองหัวหน้าพรรคพลังประชารัฐ ออกมาให้ความเห็นถึงเรื่องนี้ว่า จะไม่กระทบต่อกฎหมายลูก เพราะจะพิจารณาแล้วเสร็จในช่วงเดือนก.ย.-ต.ค.นี้ แต่ถ้าหากฝ่ายค้านจะยื่นศาลฯวินิจฉัยกระทุ้งปม “บิ๊กตู่นายกฯ8ปี” ต้องยื่นหลัง24ส.ค.65 และอาจจะกินเวลาไปอีก 4-5 เดือน กว่าศาลฯจะรับคำร้อง กว่าจะวินิจฉัย กว่าจะมีผลออกมา อายุรัฐบาลคงครบวาระพอดี เรียกได้ว่าดักทางฝ่ายค้านไว้แต่เนิ่นๆ

หลังจากนี้คงต้องติดตามดูกันว่าจะเป็นไปตามที่เหล่ากูรูด้านกฎหมายประเมินไว้หรือไม่ งานนี้บรรดาขาใหญ่ที่เทพรรคเล็กทิ้งให้ “บักโกรก” ไม่ใยดี จะกลับมาเดินอย่างสะดวกกับกติกาที่คุ้นเคยหรือไม่

หรือจะเกิดอุบัติเหตุการเมืองใดดังฟ้าผ่าลงมาตูมใหญ่...

ต่อจากนี้อย่ากระพริบตา...

#ทีมข่าวการเมือง