เรื่องน่าเศร้า!วิเคราะห์ผลโพล สะท้อนมุมมองเลือกตั้ง

21 เมษายน 2566 รศ.หริรักษ์ สูตะบุตร อดีตรองอธิการบดีฝ่ายบริหารบุคคล มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Harirak Sutabutr มีเนื้อหาดังนี้...

ก่อนที่จะถึงเวลาต้องห้ามตามกฎหมายที่จะสำรวจความคิดเห็นของผู้มีสิทธิ์เลือกตั้ง โพลของสำนักต่างๆต่างก็ทะยอย ทำกันออกมาเป็นระยะ  นอกจากจะมีนิด้าโพล และซูเปอร์โพล ซึ่งดูเหมือนจะเป็น 2 สำนักที่ทำโพลออกมาอย่างสม่ำเสมอ ขณะนี้ยังมี เนชั่นโพล และล่าสุดที่เห็นคือ มติชน-เดลินิวส์โพล

นิด้าโพล ซูเปอร์โพล และเนชั่นโพล เท่าที่ดู น่าจะเป็นการสำรวจโดยใช้วิธีสุ่มตัวอย่างตามระเบียบวิธีวิจัย แต่นิด้าโพลใช้กลุ่มตัวอย่างเพียง 2000 ตัวอย่าง ซูเปอร์โพลใช้ประมาณ 6000 ตัวอย่าง ส่วนเนชั่นใช้กลุ่มตัวอย่างมากถึงเกือบ 40000 ตัวอย่าง และเป็นการสุ่มแยกรายภาคที่เรียกว่า stratified random sampling ส่วนกรณีมติชน-เดลินิวส์ แม้ว่าจะมีคนโหวตเป็นจำนวนมากแต่เป็นการให้โหวตออนไลน์ จึงไม่น่าจะเรียกว่าโพลได้ ทำให้ความน่าเชื่อถือต่ำกว่าโพลอื่นๆ เพราะผู้ที่โหวตเป็นผู้ที่เป็นผู้ติดตามข่าวของมติชนและเดลินิวส์เท่านั้น 

ผลการสำรวจของทุกสำนักที่ออกมาตรงกันคือ พรรคเพื่อไทยมีคะแนนนิยมเป็นอันดับที่ 1 นิด้าโพลให้พรรคก้าวไกลเป็นอันดับที่ 2 และพรรครวมไทยสร้างชาติเป็นอันดับ 3 ซูเปอร์โพลให้พรรคภูมิใจไทยเป็นอันดับ 2 และพรรคพลังประชารัฐอันดับ 3 ส่วนพรรครวมไทยสร้างชาติอยู่อันดับ 5 และพรรคก้าวไกลอยู่อันดับ 6

ที่แตกต่างกันมากระหว่างนิด้าโพลและซูเปอร์โพล คือ พรรคภูมิใจไทยและพรรคพลังประชารัฐ ในขณะที่ผลของซูเปอร์โพลให้พรรคภูมิใจไทยเป็นอันดับ 2 และพรรคพลังประชารัฐอันดับ 3 นิด้าโพลกลับให้พรรคภูมิใจไทยเป็นอันดับ 5 และพรรคพลังประชารัฐเป็นอันดับ 8

ที่น่าตกใจคือ ผลของนิด้าโพลบอกว่ามีคนเลือกพรรคภูมิใจไทยเพียง 3.75% นอกจากจะขัดกับความรู้สึกของคนทั่วไปที่คาดว่าอย่างน้อยพรรคภูมิใจไทยต้องได้คะแนนเสียงไม่น้อยไปกว่าการเลือกตั้งครั้งที่แล้ว คุณอนุทิน ชาญวีรกูลก็คงต้องมีข้อกังขากับผลการสำรวจของนิด้าโพลเป็นแน่

ผลสำรวจของทุกสำนักยกเว้นซูเปอร์โพล ยังถามกลุ่มตัวอย่างว่า ต้องการสนับสนุนให้ใครเป็นนายกรัฐมนตรี ผลก็คือในภาพรวมทั้งประเทศให้ อุ๊งอิ๊ง เป็นอันดับ 1 คุณพิธา อันดับ 2 และพลเอก ประยุทธ์ อันดับ 3 แต่คะแนนที่ 3 ห่างจากที่ 1 และที่ 2 ค่อนข้างมาก

หากผลการสำรวจที่ได้จากกลุ่มตัวอย่างสะท้อนความเป็นจริงของประชาชนทั้งประเทศ ก็เป็นเรื่องน่าเศร้าใจมากที่คนไทยเรายังคงนิยมพรรคที่เรียกตัวเองว่าเป็นฝ่ายประชาธิปไตย แต่แท้ที่จริงต้องทำตามคำสั่งของเจ้าของพรรคเพียงคนเดียว แม้จะมีกรรมการบริหารพรรค แต่ก็ต้องลงมติตามคำสั่งของเจ้าของพรรคอยู่ดี ส่งลูกสาวมาเป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีข้ามหัวหัวหน้าพรรค และนักการเมืองคุณภาพในพรรคที่คุณเศรษฐา ทวีสินชี้ให้ผู้สื่อข่าวดูบนเวทีว่ามีเต็มไปหมด แต่ไม่มีใครมีโอกาสได้เป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี นอกจากลูกสาวเจ้าของพรรค แคนดิเดตอีกคนก็มาจากภาคธุรกิจนอกพรรค และอีกคนก็คือคนเดิมคือคุณชัยเกษม นิติศิริ ซึ่งมาเป็นเพียงตัวประกอบ บรรดาผู้หลักผู้ใหญ่ในพรรคซึ่งหลายคนก็ดูเหมือนจะมีอุดมการณ์ แต่ก็ไม่มีใครกล้าหือแม้แต่คนเดียว

เรื่องทำนองนี้ คุณจตุพร พรหมพันธุ์เล่าว่า เมื่อครั้งมีการเสนอชื่อ แคนดิเดตนายกรัฐมนตรีของพรรคไทยรักษาชาติ ซึ่งเป็นพรรคลูกของพรรคเพื่อไทย ในการเลือกตั้งปี 2562 ซึ่งทำให้พรรคไทยรักษาชาติต้องถูกยุบไป ครั้งนั้นไม่มีแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีของพรรคเพื่อไทยได้รู้ล่วงหน้าเลยแม้แต่คนเดียว และเมื่อมีการโหวคเลือกนายกรัฐมนตรีในสภา พรรคเพื่อไทยก็ไม่ได้โหวตให้แคนดิเดตของพรรคตัวเอง แต่กลับไปโหวตให้ คุณธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่แทน มีเพียงคุณหญิง สุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ที่ลาออกไปตั้งพรรคไทยสร้างไทย แต่คนอื่นๆยังยอมทนอยู่ได้ไม่ว่ากระไร

แม้ผลโพลทุกสำนักจะชี้ว่าพรรคเพื่อไทยจะมีคะแนนนิยมเป็นอันดับ 1 แต่ผลคะแนนที่ได้ยังห่างไกลจากเป้าหมายของพรรคเพื่อไทยคือได้ส.ส.จำนวน 310 ที่นั่ง อีกทั้งผลโพลของพรรคภูมิใจไทยและพรรคพลังประชารัฐดูต่ำเกินจริง เมื่อเลือกตั้งจริงๆทั้ง 2 พรรคควรได้จำนวน ส.ส.มากกว่าผลโพล ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าโอกาสที่เพื่อไทยจะได้ชัยชนะแบบแลนด์สไลด์ มีน้อยมากกระทั่งเป็นไปไม่ได้เลย ดังนั้นไม่ว่าจะมีใครต้องการสนับสนุนให้อุ๊งอิ๊งเป็นนายกรัฐมนตรีมากเพียงใด แต่ถ้าผลการเลือกตั้งออกมาตามโพล พรรคเพื่อไทยก็ยากที่จะจัดตั้งรัฐบาลได้ แต่ทั้งหมดต้องรอดูผลการเลือกตั้งว่าจะออกมาอย่างไร จะแตกต่างจากผลโพลมากน้อยแค่ไหน

ปรากฏการณ์ข้างต้นนี้ตอกย้ำให้เห็นว่า ระบบเลือกตั้งทั้งในอดีตและที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ไม่น่าจะเหมาะกับประเทศไทย เราได้เรียนรู้ประชาธิปไตยกันมานานเกือบ 91ปีแล้ว ในการเลือกตั้งแต่ละครั้งเรายังคงตั้งคำถามว่า เราจะได้จะอะไรถ้าเลือกพรรคนั้นพรรคนี้ เราไม่ตั้งคำถามต่อว่า หากเราได้อะไรแล้วจะทำให้ประเทศชาติเสียหายหรือไม่ เพราะเราไม่เคยสนใจ ขอให้เราได้เป็นพอ

กรณีแจกเงินดิจิตัลหนึ่งหมื่นให้กับผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 16 ปีขึ้นไปทุกคน เป็นตัวอย่างที่ชัดเจน เพราะต้องใช้เงินถึง 5.6 แสนล้านบาท ซึ่งจะมาจากไหนก็ไม่ได้บอกชัดเจน มิใยที่อดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย 2 ท่านออกมาคัดค้านท้วงติงว่าจะมีผลกระทบต่อเสถียรภาพการเงินการคลังของประเทศ ผู้ว่าฯท่านปัจจุบันก็ให้สัมภาษณ์ว่า ความสำคัญขณะนี้คือการพยายามทำให้การเงินการคลังของประเทศอยู่ในสภาพปกติ ไม่มีความจำเป็นใดๆในขณะนี้ที่จะต้องไปอัดฉีดเงินลงไปในระบบเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ แต่พรรคเพื่อไทยก็ไม่ฟัง ยังดึงดันเดินหน้าต่อไป(ซึ่งก็คาดไว้แล้ว) และเมื่อผลโพลทุกสำนักออกมา ก็ยังปรากฏว่าพรรคเพื่อไทยก็ยังได้คะแนนนิยมเป็นอันดับ 1 เช่นเดิม ทั้งยังมากกว่าเดิม

นี่คือเรื่องน่าเศร้า

และแน่นอนว่า พรรคเพื่อไทยยังจะคงเดินหน้าต่อไปจนกว่า กกต หรือธนาคารแห่งประเทศไทยออกมาชี้ว่า การกระทำดังกล่าวขัดต่อกฎหมาย แต่จะขัดต่อกฎหมายหรือไม่ก็ตาม นี่คือการกระทำที่ไม่ต่างกับที่ได้ทำในอดีต ตั้งแต่พรรคไทยรักไทย จนถึงพรรคเพื่อไทย นั่นคือ การใช้ประชานิยมเพื่อให้ได้คะแนนเสียง โดยเอาเรื่องผลกระทบต่อระบบการเงินการคลังของประเทศเป็นเรื่องรอง นี่น่าเศร้ายิ่งกว่าก็คือ เมื่อพรรคเพื่อไทยทำแล้วได้ผล พรรคการเมืองอื่นๆก็เอาบ้าง โดยเฉพาะการเลือกตั้งครั้งนี้ เกือบทุกพรรค ยกเว้นบางพรรค ล้วนแล้วหาเสียงไปในทำนองนี้ทั้งสิ้น และมีแนวโน้มว่าจะมากขึ้นเรื่อยๆในการเลือกตั้งครั้งต่อๆไป

หากเป็นเช่นนี้ ประเทศเราจะเดินหน้าต่อไปอย่างไร”