‘อภัยภูเบศร’ยกผลวิจัย‘มะระขี้นก’พระเอกเบาหวาน ลดน้ำตาล เสริมอินซูลิน หวังหยุดโรคร้ายก่อนสายเกินแก้ 

4 กรกฎาคม 2568 ที่อิมแพค เมืองทองธานี โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ชู “มะระขี้นก” เป็นความหวังใหม่ในแนวทางเสริมการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน ภายในงานมหกรรมสมุนไพรแห่งชาติ ครั้งที่ 22 ภก.ณัฐดนัย มุสิกวงศ์ เภสัชกรชำนาญการ รพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร ได้เผยข้อมูลวิชาการสำคัญ โดยระบุว่า โรคเบาหวานเกิดจากการที่ตับอ่อนผลิตอินซูลินลดลง หรือเกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน ซึ่งกลุ่มเสี่ยงประกอบด้วยผู้ที่มีความดันโลหิตสูง, ออกกำลังกายน้อยกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์, มีน้ำหนักเกิน, อายุมากกว่า 45 ปี, มีประวัติครอบครัวเป็นเบาหวาน หรือเคยมีเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์

ภก.ณัฐดนัย เตือนว่า หากควบคุมโรคไม่ทัน อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น โรคหลอดเลือดสมอง อัมพฤกษ์ อัมพาต เบาหวานขึ้นจอประสาทตา ตาบอด ไตวาย เส้นประสาทเสื่อม หัวใจวาย แผลเน่าที่เท้าจนต้องตัดขา รวมถึงปัญหาทางเพศในผู้ชาย

“70% ของผู้ที่อยู่ในภาวะก่อนเบาหวานจะพัฒนาเป็นเบาหวานหากไม่ปรับพฤติกรรม แต่หากควบคุมไลฟ์สไตล์อย่างเหมาะสม จะสามารถป้องกันได้ถึง 55–80% โดยยังไม่จำเป็นต้องพึ่งยา” เภสัชกรชำนาญการ รพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร กล่าว

สำหรับแนวทางเสริมการดูแลสุขภาพด้วยสมุนไพร ภก.ณัฐดนัย ระบุว่า คนไทยนิยมใช้สมุนไพรหลายชนิดในการบรรเทาภาวะเบาหวาน อาทิ มะระ, หอมใหญ่, บัวหลวง, บอระเพ็ด, มะตูม, กะเพรา, กระเทียม, ฝรั่ง, พริกชี้ฟ้า, มะขามป้อม, อินทนิลน้ำ, ผักเชียงดา และฟ้าทะลายโจร โดยสมุนไพรเหล่านี้มีฤทธิ์ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ต้านอนุมูลอิสระ และกระตุ้นการใช้น้ำตาลของเซลล์

ภก.ณัฐดนัย ได้หยิบยกผลวิจัย “มะระขี้นก” (Bitter cucumber) โดยทีมวิจัยโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร นำโดย ดร.ภญ.สุภาภรณ์ ปิติพร เลขาธิการมุลนิธิรพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร, นพ.อำนาจ รักษ์งาน ผู้ช่วยผู้อำนวยการด้านบริการปฐมภูมิ, ดร.ภญ.ผกากรอง ขวัญข้าว ผู้ช่วยผู้อำนวยการด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก และ ภก.ณัฐดนัย มุสิกวงศ์ ได้ศึกษาประสิทธิผลของแคปซูลมะระขี้นก พบว่า สารสำคัญอย่าง Charantin, p-Insulin และ Visine ในมะระขี้นก ออกฤทธิ์คล้ายอินซูลิน กระตุ้นการหลั่งอินซูลิน ยับยั้งการสลายกลูโคส และเพิ่มการใช้กลูโคสในกล้ามเนื้อของร่างกาย

“แคปซูลมะระขี้นกที่มี Charantin 0.04% ขนาด 2 กรัมต่อวัน เมื่อใช้ติดต่อกัน 6 เดือน แสดงผลชัดเจนในการช่วยควบคุมน้ำตาลในเลือด พร้อมกับความปลอดภัยต่อการทำงานของตับและไต” ภก.ณัฐดนัย กล่าว พร้อมเสนอแนะว่าการศึกษาระยะถัดไปควรมีการคัดเลือกอาสาสมัครที่มีค่าดัชนีมวลกายมากกว่า 30 kg/m² และติดตามพฤติกรรมสุขภาพควบคู่ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ชัดเจนและต่อเนื่องยิ่งขึ้น

สำหรับบรรยากาศภายในบูทอภัยภูเบศร มีการสาธิตเมนู แกงส้มมะระขี้นก ดาหลา โดยใช้ความเปรี้ยวจาก น้ำมะขามป้อม ส้มจี๊ด เพิ่มรสชาติและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ นอกจากนี้ยังมีการแจกหนังสือบันทึกแผ่นดิน เล่มที่ 15  “แกงส้ม ทั่วทิศถิ่นไทย ใส่ใจสุขภาพ” วันละ 200 เล่ม ทุกวันจนถึงวันที่ 6 กรกฎาคม และแจกกล้าไม้วันละ 300 ต้น โดยวันที่ 4 กรกฎาคม แจกต้น แคแดง วันที่ 5  ผักหนาม และวันที่ 6 ดาหลา สมุนไพรที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ โดยมีประชาชนสนใจเข้ารับอย่างคึกคักทุกวัน