“แบงก์ชาติ” เดินหน้ารุก สกัดเงินทุนเทา ให้สถาบันการเงินส่งข้อมูลธุรกรรม ยกระดับ KYC-CDD ให้เข้มข้น คุมร้านแลกเงิน –ซื้อขายทอง โยงค่าเงินบาท

เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน 2568 นายวิทัย รัตนากร ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) เปิดเผยถึงมาตรการควบคุมทุนเทาและการไหลเข้าออกของเงินบาท โดยชี้แจงว่าภายใต้กฏหมายปัจจุบัน ธปท. ไม่มีข้อมูลการไหลเข้า-ออกของเงินบาท (flow เงินบาท) หากมีธุรกรรมต้องสงสัย เช่น โอนเงินเกิน 5 แสนบาท ฝากเงินสด เกิน 2 ล้านบาท ข้อมูลจะถูกนำส่งจะนำส่งไปยังสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) เท่านั้น

สำหรับแนวทางจัดการกับทุนเทา ธปท. จะดำเนินการเพิ่มขึ้นใน 2 มิติ คือ เพิ่มการมองเห็นข้อมูลเส้นทางเงินต้องสงสัย ด้วยการใช้กฎหมายหรือเกณฑ์ที่มีอยู่ ได้แก่ พ.ร.บ.สถาบันการเงิน และ พ.ร.บ.ระบบการชำระเงิน เข้าไปกำกับ ให้สถาบันการเงินส่งข้อมูลธุรกรรมตามเงื่อนไขที่ ธปท.กำหนด เพื่อคุ้มครองผู้บริโภคและป้องกันไม่ให้ภาคการเงินถูกใช้เป็นช่องทำทุจริต เช่น กรณีมีเงินก้อนใหญ่ถูกโอนเข้าและออกเกือบจะทันที หรือบัญชีที่ปรากฏอยู่บนเว็บไซต์พนันออนไลน์ เพื่อดำเนินการต่อหรือส่งข้อมูลเพื่อสนับสนุนการทำงานของ ปปง. ในการดำเนินการต่อไป

นอกจากนี้ จะยกระดับการกำกับดูแลและการรู้จักลูกค้าของผู้ใต้กำกับ เช่น ธนาคารพาณิชย์และสถาบันการเงินเฉพาะกิจ โดยจะออกหลักเกณฑ์ยกระดับการทำความรู้จักลูกค้าให้เข้มข้นขึ้น ทั้งกระบวนการรู้จักลูกค้าที่สามารถระบุตัวตน และพิสูจน์ตัวตน หรือ KYC (Know Your Customer) และการตรวจสอบข้อเท็จจริงในข้อมูลของลูกค้า หรือ CDD (Customer Due Diligence) เพื่อจับจุดเสี่ยงและจัดการได้เร็ว รวมทั้งนำมาใช้ยกระดับการป้องกันต่อไป

สำหรับผู้ให้บริการ e-Wallet และ Money Transfer Agent ยกระดับการกำกับดูแลเทียบเท่าธนาคารพาณิชย์ เช่น มี customer profiling หรือมาตรการกำหนดวงเงินการโอนเงินผ่านช่องทางดิจิทัลให้เหมาะสมกับพฤติกรรมการทำธุรกรรมของลูกค้าแต่ละราย, ตรวจสอบระบบการตรวจจับธุรกรรมต้องสงสัย และ enforce เมื่อพบว่าผู้ให้บริการเกี่ยวข้องกับการทำผิดกฎหมาย

สำหรับ Money Changers จะเพิ่มคุณภาพและความสามารถของผู้ให้บริการในการติดตามตรวจสอบธุรกรรมผิดปกติ รวมทั้งกำหนดมาตรฐานการให้บริการลูกค้าเพิ่มเติม

นายวิทัย ยังกล่าวถึง ธุรกรรมทองคำในปัจจุบันว่ามีผลกระทบต่อค่าเงินค่อนข้างมาก โดยเฉพาะการซื้อขายทองคำเป็นเงินบาท ซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เงินบาทมีความผันผวนเพิ่มขึ้นในบางช่วง นอกจากนี้ยังส่งผลให้ร้านทองต้องบริหารความเสี่ยง (Square position) ทั้งการทำธุรกรรมทองคำกับต่างประเทศ และการซื้อขายเงินตราต่างประเทศ (FX)

ปัจจุบัน ธปท. มีข้อมูลของร้านทองเฉพาะกรณีที่ร้านทองทำธุรกรรมซื้อขายเงินตราต่างประเทศ (FX) กับธนาคารพาณิชย์ ในประเทศ แต่ไม่มีข้อมูลหากร้านทองซื้อขายทองคำกับตลาดต่างประเทศ การทำธุรกรรม FX ผ่านบริษัทในเครือในต่างประเทศ รวมทั้งกรณีทำธุรกรรมด้วยคริปโตเคอเรนซี่

ธปท. จึงอยู่ระหว่างการปรับประกาศกระทรวงการคลัง เพื่อให้ได้ข้อมูลมากขึ้นเพื่อติดตามผลกระทบต่อค่าเงิน และกำหนดนโยบายที่เกี่ยวข้องให้ตรงจุดต่อไป