วันจันทร์ ที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2568
แนวหน้า
  • แนวหน้า
  • หน้าแรก
  • คอลัมน์
    • คอลัมน์วันนี้
    • คอลัมน์ออนไลน์
    • คอลัมน์การเมือง
    • คอลัมน์ลงมือสู้โกง
    • โลกธุรกิจ
    • ผู้หญิง
    • บันเทิง
    • Like สาระ
    • ดูทั้งหมด
  • ข่าวเด่น
  • พระราชสำนัก
  • การเมือง
  • โลกธุรกิจ
  • อาชญากรรม
  • กทม.
  • ในประเทศ
  • เกษตร
  • ต่างประเทศ
  • กีฬา
  • ผู้หญิง
  • บันเทิง
  • ยานยนต์
  • Like สาระ
หน้าแรก / คอลัมน์ / คอลัมน์การเมือง / Change with คิด & ทำ
Change with คิด & ทำ

Change with คิด & ทำ

ชัยวัฒน์ สุรวิชัย
วันจันทร์ ที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2568, 02.00 น.
นิพพาน ทัศนะที่มีสาระ เส้นทางสู่สุขที่แท้จริงของชีวิตคนเรา

ดูทั้งหมด

  •  

สรุปความหมายของนิพพานตามทัศนะของผู้นำทางพุทธ

1. พระพุทธเจ้า


2. พระสงฆ์ที่มีชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับ

2.1 ท่านพุทธทาส

2.2 พระธรรมปิฎก ประยุทธ์ ปยุตฺโต

2.3 หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโม

2.4 พระติช นัท ฮันห์

2.5 ท่านดาไลลามะ

l 1. พระพุทธเจ้า :

ในพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า

นิพพาน คือ ภาวะที่ดับสิ้นซึ่งกิเลส ตัณหา อุปาทาน และความทุกข์ทั้งปวง เป็นความหลุดพ้น จากสังสารวัฏ(วงจรแห่งการเกิด แก่ เจ็บ ตาย) อย่างสิ้นเชิง

ลักษณะสำคัญ :

วิราคะ (Viraga) : ความสิ้นไปแห่งราคะ (ความกำหนัดยินดี)

นิโรธะ (Nirodha) : ความดับไปแห่งทุกข์และเหตุแห่งทุกข์

โมกขะ (Mokkha) : ความหลุดพ้น

สันติ (Santi) : ความสงบ

อมตธาตุ (Amata Dhatu) : ธาตุที่ไม่ตาย ไม่ใช่สภาวะของการ “สูญ” : นิพพานไม่ใช่การขาดสูญหรือการดับไปของอัตตา (ตัวตน) เพราะโดยพื้นฐานแล้วในพระพุทธศาสนาไม่มี “อัตตา” ที่แท้จริงอยู่แล้ว

แต่เป็นการดับไปของทัศนคติผิดๆ เกี่ยวกับ“ตัวตน” และ “ความเป็นของเรา”

สภาวะที่อธิบายได้ยากด้วยภาษาทางโลก : นิพพานเป็นสภาวะที่เหนือกว่าการรับรู้ทางผัสสะและภาษาทางโลก การอธิบายจึงเป็นไปได้เพียงโดยการเปรียบเทียบหรือการกล่าวถึงสิ่งที่นิพพาน ไม่ใช่ มากกว่าที่จะอธิบายสิ่งที่นิพพาน เป็น

2.พระสงฆ์ที่มีชื่อเสียงและเป็นที่ยอมรับ :

2.1 ท่านพุทธทาส : ท่านพุทธทาสอธิบายนิพพานในลักษณะที่ เข้าถึงได้ในชีวิตประจำวัน โดยเน้นไปที่ ความดับทุกข์ ในขณะปัจจุบัน

นิพพานชั่วคราว : การดับ ความเร่าร้อน ความกระวนกระวายใจ ความเห็นแก่ตัว ที่เกิดขึ้นในแต่ละขณะจิต

เมื่อจิตไม่ถูกครอบงำด้วยกิเลส

นิพพานสมบูรณ์ :

การดับกิเลสและอุปาทานได้อย่างสิ้นเชิง เมื่อสิ้นชีวิตแล้ว ไม่มีการเกิดใหม่อีก

เน้นการปฏิบัติเพื่อดับทุกข์ : ท่านเน้นว่าการปฏิบัติตามหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าคือหนทางไปสู่นิพพาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเจริญสติและปัญญา เพื่อละวางความยึดมั่นถือมั่น

2.2 พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต) : พระธรรมปิฎกอธิบายนิพพานอย่างละเอียดลึกซึ้งตามหลักพระไตรปิฎก โดยเน้นว่าเป็น จุดหมายสูงสุดของการปฏิบัติธรรม

ภาวะที่ดับกิเลสและทุกข์อย่างสิ้นเชิง : สอดคล้องกับคำอธิบายในพระไตรปิฎก ว่านิพพานคือความสิ้นไปของราคะ โทสะ โมหะ และการหลุดพ้นจากวงจรแห่งทุกข์

สภาวะที่เหนือโลก : นิพพานไม่ใช่สภาวะที่อยู่ในโลกแห่งการปรุงแต่ง (สังขตธรรม) แต่เป็นสภาวะที่พ้นจากโลก (วิสังขตธรรม)

ความสำคัญของการปฏิบัติ : ท่านเน้นว่าการบรรลุนิพพานต้องอาศัยการปฏิบัติมรรคมีองค์ 8 อย่างครบถ้วนสมบูรณ์

2.3 หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช : หลวงพ่อปราโมทย์เน้นการปฏิบัติ วิปัสสนากรรมฐาน เป็นหนทางหลักในการเข้าถึงนิพพาน โดยอธิบายนิพพานในบริบทของการ เห็นความจริงของกายและใจ

การดับความปรุงแต่งของจิต : เมื่อเจริญวิปัสสนาจนเห็นความไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และไม่ใช่ตัวตนของสังขาร (กายและใจ) จิตจะค่อยๆ คลายความยึดมั่นถือมั่น และเข้าสู่ภาวะที่สงบจากการปรุงแต่ง

การสิ้นไปของกิเลสอย่างเป็นลำดับ : ท่านอธิบายถึงการบรรลุธรรมเป็นขั้นเป็นตอน (โสดาบัน สกทาคามี อนาคามี อรหันต์) ซึ่งเป็นการดับกิเลสไปทีละน้อย
จนกระทั่งถึงการดับกิเลสได้อย่างสิ้นเชิงในอรหัตตผล อันเป็นประตูไปสู่นิพพาน

นิพพานคือความสุขที่แท้จริง : ท่านชี้ให้เห็นว่าเมื่อจิตหลุดพ้นจากกิเลส จะพบกับความสุขที่แท้จริง ซึ่งเป็นความสงบภายในที่ไม่ขึ้นอยู่กับสิ่งภายนอก

2.4 พระติช นัท ฮันห์ : พระติช นัท ฮันห์ อธิบายนิพพานในบริบทของ การตระหนักรู้ถึงความไม่เที่ยงและความเชื่อมโยงกันของสรรพสิ่ง

ความว่าง (Sunyata) : ท่านเน้นแนวคิดเรื่องความว่างซึ่งหมายถึงความไม่มีอยู่โดยตัวของตัวเองอย่างแท้จริงของทุกสิ่ง ทุกสิ่งล้วนอาศัยปัจจัยอื่นในการดำรงอยู่

การดับความยึดมั่นในอัตตา : เมื่อเข้าใจถึงความว่างและความไม่เที่ยง จะละวางความยึดมั่นใน “ตัวตน” และความเห็นแก่ตัว ซึ่งเป็นรากเหง้าของความทุกข์

นิพพานคืออิสรภาพและความสงบในขณะปัจจุบัน : ท่านสอนว่าเราสามารถสัมผัสนิพพานได้ในชีวิตประจำวัน ผ่านการเจริญสติและการอยู่กับปัจจุบันขณะอย่างลึกซึ้ง

2.5 ท่านดาไล ลามะ : ในฐานะผู้นำทางจิตวิญญาณของชาวพุทธนิกายวัชรยาน ท่านดาไลลามะ อธิบายนิพพาน ในบริบทของการขจัดความเศร้าหมองทางจิตใจอย่างถาวร และการบรรลุซึ่งปัญญาและกรุณาอย่างสมบูรณ์

การดับกิเลสและอกุศลกรรม : นิพพานคือการปลดปล่อยจิตใจจากกิเลสทั้งหลาย เช่น ความโกรธความโลภ ความหลง และผลกรรมที่ไม่ดี

การพัฒนาคุณธรรมภายใน : ควบคู่ไปกับการดับกิเลส คือการพัฒนาคุณธรรม เช่น ความรักความเมตตา ความเห็นอกเห็นใจ และปัญญาญาณ

เป้าหมายของการปฏิบัติ : นิพพานเป็นเป้าหมายสูงสุดของการปฏิบัติธรรมในพุทธศาสนานิกายวัชรยาน ซึ่งนำไปสู่การบรรลุความเป็นพระพุทธเจ้าเพื่อประโยชน์สุขของสรรพสัตว์ทั้งหลาย

สรุป :

แม้ว่าแต่ละท่านจะมีวิธีการอธิบายและเน้นย้ำในแง่มุมที่แตกต่างกันไปบ้าง

ตามบริบทของแนวทางการปฏิบัติและประสบการณ์ส่วนตัว

แต่โดยพื้นฐานแล้ว ความหมายของนิพพานในพระพุทธศาสนาโดยรวมยังคงสอดคล้องกัน นั่นคือการดับสิ้นซึ่งกิเลสและความทุกข์ทั้งปวง และการหลุดพ้นจากสังสารวัฏ เป็นสภาวะแห่งความสงบ สันติ และอิสรภาพที่แท้จริง ซึ่งเป็นจุดหมายสูงสุดของการปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา

ข้อสรุปแบบง่ายกะทัดรัด ชาวบ้านจะเข้าถึงนิพพาน ได้อย่างไร เป็นขั้นตอน

สรุปง่ายๆ ให้ชาวบ้านเข้าถึงนิพพานได้เป็นขั้นตอน ดังนี้

หัวใจสำคัญ : นิพพานคือความสุขสงบที่แท้จริงเกิดจากการดับความทุกข์ในใจเรา

ขั้นตอนง่ายๆ

สู่ความสงบ :

รู้สึกตัวบ่อยๆ : ฝึกรู้ว่าตัวเองกำลังทำอะไร คิดอะไร รู้สึกอย่างไร ในชีวิตประจำวัน เช่น กินข้าว เดิน ยืน นั่ง ทำงาน (เหมือนมี “ผู้สังเกตการณ์” ในใจ)

ทำใจให้สงบบ้าง :

หาเวลาสงบๆ สักพัก อาจจะนั่งเงียบๆ หายใจเข้า-ออก ลึกๆ หรือสวดมนต์ง่ายๆ เพื่อให้ใจไม่วุ่นวาย

มองโลกตามความจริง :

หัดสังเกตว่าทุกอย่างในโลกนี้ไม่เที่ยง เปลี่ยนแปลงตลอดไม่มีอะไรอยู่คงทนถาวร รวมถึงความสุขและความทุกข์ของเรา

ลดความอยาก :

พยายามลดความอยากได้อยากมีที่เกินความจำเป็น ไม่ยึดติดกับสิ่งของหรือความรู้สึกมากเกินไป เพราะเมื่อไม่ได้ดั่งใจก็เป็นทุกข์

ทำความดี ละเว้นความชั่ว :

ทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น หลีกเลี่ยงการทำสิ่งที่ไม่ดีที่จะทำให้ใจเราเศร้าหมอง

เรียนรู้ธรรมะง่ายๆ :

ฟังเทศน์ ฟังธรรมะจากครูบาอาจารย์ที่สอนเข้าใจง่าย เพื่อให้รู้หลักในการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง

ฝึกเมตตา :

มีความเมตตา ปรารถนาดีต่อผู้อื่น ช่วยเหลือผู้อื่นเท่าที่ทำได้ จะทำให้ใจเราเบาสบาย

สำคัญ :

การไปนิพพานไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องค่อยๆ ฝึกฝนทีละเล็กทีละน้อย เหมือนการเดินขึ้นบันไดทีละขั้น ไม่ต้องรีบร้อน ขอให้มีความเพียรและความเข้าใจ

ชัยวัฒน์ สุรวิชัย

เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน

โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น

1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี

3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี

  •  
  • Breaking News
  • ข่าวยอดนิยม
  • คอลัมน์ฮิต
22:00 น. อากาศแปรปรวน! เครื่องบินโดยสารลงจอด'อู่ตะเภา' 8 ลำ
21:40 น. ‘สหรัฐฯ-จีน’ลดภาษี115%พักรบ90วันดีต่อศก.โลก ห่วงเสถียรภาพการเมืองทำไทยเสียเปรียบเจรจา
21:34 น. 'วิโรจน์'ลุยชายแดนสังขละบุรี ถกปัญหา'ที่ดิน'ระหว่าง'กองทัพบก-ปชช.'
21:26 น. (คลิป) แนวหน้าTAlk : 'ปิยะ' ชำแหละ! 'กาสิโน' แบบหมดเปลือก!!
21:10 น. รวบ'แก๊งค้ามนุษย์' ลวงเยาวชนทำงาน ตปท.สุดท้ายตกเป็นเหยื่อแก๊งคอลฯ
ดูทั้งหมด
ชั้น 14 ส่อวุ่นอีก!!! 'รพ.ราชทัณฑ์'เล็งฟ้องศาลเพิกถอนมติ'แพทยสภา'
'ภูมิใจไทย' แตกหัก 'เพื่อไทย' คดีฮั้ว สว.เป็นเหตุ ส่อคว่ำร่าง พ.ร.บ.งบฯ 69 - ยุบสภา
หยามเกียรติธงชาติไทย! ทนายแจ้งเอาผิด โพสต์เฟสบุ๊คดูหมิ่น'ธงคือผ้าเช็ดเท้า'
'สมชาย'เคลียร์ชัดๆ ไขกระจ่าง'วิษณุ'ไปศาลอาญาทำไม?
(คลิป) หลอกหลอน 'โฆษกพรรคเพื่อไทย' ไปตลอดชีวิต
ดูทั้งหมด
‘อุ๊งอิ๊งค์-ทวี สอดส่อง’ก็อาจไม่รอดคดี‘ป่วยทิพย์’
แพทย์ พึงรักษาศักดิ์ศรีและจริยธรรมแห่งวิชาชีพ
เหนือความอาลัยใด ณ ลำปาง บ้านเกิด ส่งพี่ชายสู่สรวงสวรรค์
คุกนรก (3)
รบจริง ไม่เหมือนในหนังฮอลลีวู้ด
ดูทั้งหมด

เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจ

‘สหรัฐฯ-จีน’ลดภาษี115%พักรบ90วันดีต่อศก.โลก ห่วงเสถียรภาพการเมืองทำไทยเสียเปรียบเจรจา

‘อิศรา’แพร่บทความ การสรรหา‘เลขาฯพระปกเกล้า’ ระวังซ้ำรอย‘คดีฮั้ว สว.’

‘ตาลีบัน’สั่งแบน‘หมากรุก’ในอัฟกานิสถาน อ้างผิดหลักศาสนา

(คลิป) แนวหน้าTAlk : 'ปิยะ' ชำแหละ! 'กาสิโน' แบบหมดเปลือก!!

(คลิป) เมื่อ 'นพดล ปัทมะ' ช่วยทักษิณ อ.ปูถาม 'ทำไมกระจอกอย่างนี้'

หวานซ่อนเปรี้ยว! 'เป้ย ปานวาด'อวดลุคสุดละมุนแต่แอบเซ็กซี่

  • Breaking News
  • อากาศแปรปรวน! เครื่องบินโดยสารลงจอด\'อู่ตะเภา\' 8 ลำ อากาศแปรปรวน! เครื่องบินโดยสารลงจอด'อู่ตะเภา' 8 ลำ
  • ‘สหรัฐฯ-จีน’ลดภาษี115%พักรบ90วันดีต่อศก.โลก ห่วงเสถียรภาพการเมืองทำไทยเสียเปรียบเจรจา ‘สหรัฐฯ-จีน’ลดภาษี115%พักรบ90วันดีต่อศก.โลก ห่วงเสถียรภาพการเมืองทำไทยเสียเปรียบเจรจา
  • \'วิโรจน์\'ลุยชายแดนสังขละบุรี ถกปัญหา\'ที่ดิน\'ระหว่าง\'กองทัพบก-ปชช.\' 'วิโรจน์'ลุยชายแดนสังขละบุรี ถกปัญหา'ที่ดิน'ระหว่าง'กองทัพบก-ปชช.'
  • (คลิป) แนวหน้าTAlk : \'ปิยะ\' ชำแหละ! \'กาสิโน\' แบบหมดเปลือก!! (คลิป) แนวหน้าTAlk : 'ปิยะ' ชำแหละ! 'กาสิโน' แบบหมดเปลือก!!
  • รวบ\'แก๊งค้ามนุษย์\' ลวงเยาวชนทำงาน ตปท.สุดท้ายตกเป็นเหยื่อแก๊งคอลฯ รวบ'แก๊งค้ามนุษย์' ลวงเยาวชนทำงาน ตปท.สุดท้ายตกเป็นเหยื่อแก๊งคอลฯ
ดูทั้งหมด

คอลัมน์ที่เกี่ยวข้อง

เหนือความอาลัยใด ณ ลำปาง บ้านเกิด ส่งพี่ชายสู่สรวงสวรรค์

เหนือความอาลัยใด ณ ลำปาง บ้านเกิด ส่งพี่ชายสู่สรวงสวรรค์

12 พ.ค. 2568

คู่มือมนุษย์คนหนึ่ง : ก้าวผ่าน‘กายใจ สังคม ปัญญา’ ปีที่ 75

คู่มือมนุษย์คนหนึ่ง : ก้าวผ่าน‘กายใจ สังคม ปัญญา’ ปีที่ 75

5 พ.ค. 2568

๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ มิติใหม่ของประวัติศาสตร์ประชาธิปไตยไทย เรียบเรียงโดย ชัยวัฒน์ สุรวิชัย

๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ มิติใหม่ของประวัติศาสตร์ประชาธิปไตยไทย เรียบเรียงโดย ชัยวัฒน์ สุรวิชัย

28 เม.ย. 2568

นิพพาน ทัศนะที่มีสาระ เส้นทางสู่สุขที่แท้จริงของชีวิตคนเรา

นิพพาน ทัศนะที่มีสาระ เส้นทางสู่สุขที่แท้จริงของชีวิตคนเรา

21 เม.ย. 2568

รำลึกวันปีใหม่สงกรานต์ไทย ปี ๒๕๖๘ คุณค่าความหมายในชีวิต ๗๖ ปี ของชายชราคนลำปาง

รำลึกวันปีใหม่สงกรานต์ไทย ปี ๒๕๖๘ คุณค่าความหมายในชีวิต ๗๖ ปี ของชายชราคนลำปาง

14 เม.ย. 2568

มารู้จัก ชัยวัฒน์ สุรวิชัย จากมุมมองของ GEMINI GOOGLE

มารู้จัก ชัยวัฒน์ สุรวิชัย จากมุมมองของ GEMINI GOOGLE

7 เม.ย. 2568

การอภิปรายไม่ไว้วางใจในประเทศไทย ใครได้ใครเสีย ประชาชนและบ้านเมืองได้อะไร

การอภิปรายไม่ไว้วางใจในประเทศไทย ใครได้ใครเสีย ประชาชนและบ้านเมืองได้อะไร

31 มี.ค. 2568

การปราศรัย ในวันสตรีสากล 8 มีนาคม 2568 สตรี เสมอภาค สร้างสรรค์

การปราศรัย ในวันสตรีสากล 8 มีนาคม 2568 สตรี เสมอภาค สร้างสรรค์

24 มี.ค. 2568

Back to Top

ผู้ดูแลเว็บไซต์ www.naewna.com
webmaster นางสาวอัญชะลี ไพรีรัก
ดูแลรับผิดชอบข่าว/ภาพ/โฆษณา/ข้อมูลอื่นที่เกียวข้องกับเว็บไซต์
กรรมการบริษัทฯ, กรรมการผู้มีอำนาจ ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการนำเสนอข่าว/ภาพ/ข้อมูลใดๆในเว็บไซต์ทั้งสิ้น

Social Media

  • หน้าแรก |
  • เกี่ยวกับแนวหน้า |
  • โฆษณากับเรา |
  • ร่วมงานกับเรา |
  • ติดต่อแนวหน้า |
  • นโยบายข้อตกลง
Copyright © 2017 Naewna.com All right reserved