เชียงใหม่ – สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) หรือ สวพส. เปิดเผยผลสำเร็จที่น่าภาคภูมิใจของชุมชน บ้านปางแดงใน อำเภอเชียงดาว ซึ่งได้เปลี่ยนผ่านจากปัญหาการเกษตรแบบเดิม สู่การพัฒนาที่ยั่งยืนด้วยการผสมผสาน ภูมิปัญญาท้องถิ่น เข้ากับ องค์ความรู้โครงการหลวง อย่างเป็นรูปธรรม

ความสำเร็จของบ้านปางแดงในไม่ได้เป็นเพียงแค่การยกระดับคุณภาพชีวิต แต่ยังเป็นบทพิสูจน์ว่าองค์ความรู้โครงการหลวงสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนได้จริง โดยชุมชนแห่งนี้ได้นำภูมิปัญญาการทอผ้าและการย้อมสีธรรมชาติของชนเผ่าดาราอั้ง มาสร้างสรรค์เป็นงานหัตถกรรมที่สะท้อนอัตลักษณ์อันงดงาม

นายวิรัตน์ ปราบทุกข์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง กล่าวว่า “สวพส. ได้เข้าไปส่งเสริมการจัดตั้ง กลุ่มหัตถกรรมย้อมสีธรรมชาติบ้านปางแดงใน ร่วมกับสตรีและผู้สูงอายุในชุมชน เพื่อสืบสานภูมิปัญญาการทอผ้าและการย้อมสีธรรมชาติของชาวดาราอั้ง โดยมุ่งเน้นกระบวนการทำงานที่ครอบคลุมตั้งแต่การรวมกลุ่มและถ่ายทอดองค์ความรู้ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ทั้งด้านลวดลาย คุณภาพ และบรรจุภัณฑ์ให้เหมาะสมกับความต้องการของตลาด ควบคู่กับการเสริมสร้างศักยภาพด้านการตลาดทั้งในพื้นที่และผ่านช่องทางออนไลน์ เพื่อสร้างโอกาสทางอาชีพและรายได้เสริม โดยเฉพาะสำหรับผู้สูงอายุที่มีจำนวนเพิ่มขึ้น ซึ่งนับเป็นการช่วยลดการพึ่งพารายได้จากการเกษตรเพียงด้านเดียว และสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนอย่างยั่งยืน”

นอกจากงานหัตถกรรมแล้ว ชุมชนยังได้ปรับเปลี่ยนวิถีเกษตรกรรมอย่างสิ้นเชิง จากการทำไร่เลื่อนลอยและใช้สารเคมี มาเป็นระบบเกษตรที่ปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ปัจจุบันบ้านปางแดงในเป็นแหล่งผลิตพืชเศรษฐกิจสำคัญ เช่น  เมล่อน แตงกวาญี่ปุ่น ฟักทองบัตเตอร์นัท น้อยหน่า และไม้ดอก ควบคู่ไปกับการบริหารจัดการดิน น้ำ และป่าอย่างเป็นระบบ

นางคอง เหง ฐานะชาวบ้านและประธานกลุ่มหัตถกรรมย้อมสีธรรมชาติบ้านปางแดงใน กล่าวว่า “เมื่อก่อนเราทอผ้าใช้กันเอง ไม่ได้คิดว่าจะขายได้ แต่พอทาง สวพส. เข้ามาช่วยอบรมเรื่องการย้อม การออกแบบ แล้วก็การขายออนไลน์ ตอนนี้เราก็มีรายได้เลี้ยงครอบครัว ลูกหลานที่เรียนจบก็กลับมาช่วยงานที่บ้าน มันเป็นความภูมิใจ นอกจากนี้ยังได้นำวัตถุดิบจากธรรมชาติอย่างเปลือกไม้และใบไม้ที่หาได้ในป่ามาใช้ในการย้อมสี ซึ่งสะท้อนถึงภูมิปัญญาและคุณค่าทางวัฒนธรรมของเรา”

ปัจจุบัน ชุมชนบ้านปางแดงในสามารถสร้างรายได้จากงานหัตถกรรมได้กว่า 19 ล้านบาท ในปีที่ผ่านมา อีกทั้งยังได้รับพระราชทานลายผ้า “ผ้ามัดหมี่ลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ” เพื่อเป็นต้นแบบในการสร้างสรรค์ผลงาน ทำให้งานฝีมือของชุมชนเป็นที่รู้จักและมีมูลค่าเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

ความสำเร็จนี้เป็นเครื่องยืนยันว่า องค์ความรู้โครงการหลวง ได้ช่วยสร้างเครือข่ายสังคมเชื่อมโยงอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของชุมชนบนพื้นที่สูงโดยเฉพาะชุมชนบ้านปางแดงใน ให้เติบโตอย่างสมดุลและยั่งยืนอย่างแท้จริง