คำถาม โดยภาพรวมแล้วปรากฏการณ์เรือนกระจก จะส่งผลกระทบอย่างไรบ้างครับ

อภิเศรษฐ์ แสวงทรัพย์

อ.พระสมุทรเจดีย์ จ.สมุทรปราการ

คำตอบ ปรากฏการณ์เรือนกระจก เป็นความผิดปกติในการสะท้อนรังสีดวงอาทิตย์ของโลก การสะท้อนรังสีของดวงอาทิตย์ที่ผิดปกติบนผิวโลก ในฤดูกาลต่างๆ มีสาเหตุมาจากการตัดไม้ทำลายป่าในเขตร้อนชื้น และการหายไปของน้ำแข็งที่ขั้วโลก แถบเส้นศูนย์สูตร เป็นบริเวณที่ได้รับแสงอาทิตย์มากที่สุด การหายไปของป่าในเขตร้อนชื้น จึงทำให้การสะท้อนรังสีของโลกผิดปกติไป ซึ่งจะสัมพันธ์กับความผิดปกติของปริมาณน้ำฝนที่ตก

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ก่อให้เกิดผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ ภูมิประเทศ เศรษฐกิจ และสังคมของมนุษย์ทั่วโลก และความเสี่ยงต่อคุณภาพชีวิตของคนไทยในด้านต่างๆ ดังนี้

ผลกระทบต่อสภาพภูมิอากาศ สภาวะโลกร้อนที่มนุษย์สร้างขึ้น ได้ทำให้โลกมีอุณหภูมิสูงขึ้นส่งผลกระทบถึงความดันบรรยากาศ การเปลี่ยนแปลงในความดันบรรยากาศ จะเป็นตัวควบคุมการไหลเวียนของบรรยากาศ ส่งผลต่อภูมิอากาศโลก มีอิทธิพลต่อการเคลื่อนไหวของความชื้น จะส่งผลกระทบต่อปริมาณของฝนที่ตก อุณหภูมิ ลม และพายุ

ผลกระทบต่อแหล่งน้ำ เมื่อมีฝนตกหนักขึ้น จนเกิดอุทกภัย และแผ่นดินถล่ม ดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ จะถูกพัดพาไปตามลำน้ำ เกิดเป็นความขุ่นของสายน้ำ ที่เมื่อตกตะกอนจะสร้างความตื้นเขินให้แก่แหล่งน้ำ สายน้ำขุ่นไหลออกสู่ชายฝั่งจะทำลายแนวปะการัง ที่เป็นแหล่งอาศัยและอนุบาลสัตว์น้ำ และสาหร่ายตามชายฝั่งตายลง จะเกิดการเน่าเสีย ปริมาณออกซิเจนในน้ำลดลงจน และเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำต่างๆ

ผลกระทบต่อแหล่งพลังงาน กิจกรรมขุดเจาะน้ำมันในมหาสมุทร ที่อยู่ภายใต้อิทธิพลของสภาพภูมิอากาศ การเกิดพายุหมุนที่รุนแรง ย่อมเป็นอุปสรรคในการขุดเจาะน้ำมันในทะเลและมหาสมุทรวาตภัยอาจกระหน่ำแท่นขุดเจาะน้ำมันในทะเลจนอับปาง การผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานน้ำ พลังงานนิวเคลียร์ พลังงานลม ก็จะได้รับผลกระทบจากความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศมากกว่าการผลิตพลังงานรูปแบบอื่นๆ อีกทั้งระดับน้ำที่ลดลงอย่างมากของเขื่อนในหน้าแล้ง ทำให้มีปริมาณน้ำไม่พอต่อการผลิตไฟฟ้าอีกด้วย

ผลกระทบต่อระดับน้ำทะเลและที่อยู่อาศัยของมนุษย์ ถ้าอุณหภูมิโดยเฉลี่ยของโลกเพิ่มขึ้นอีก จะทำให้น้ำแข็งจากขั่วโลกเกิดการละลายอย่างรวดเร็ว จนระดับน้ำในมหาสมุทรเพิ่มขึ้นอีก การขยายตัวของมหาสมุทรทำให้เมืองที่อยู่บริเวณชายฝั่งทะเล และที่ราบลุ่มปากแม่น้ำ ที่อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลไม่มาก จะถูกน้ำท่วม ส่งผลกระทบต่อสภาพความเป็นอยู่ของมนุษย์ จนต้องมีการย้ายถิ่นฐานใหม่

ผลกระทบต่อการเกษตรกรรม ภาคเกษตร มีส่วนในการปล่อยก๊าซเรือนกระจก จากการใช้เครื่องมือและเครื่องจักร กระบวนการย่อยสลายของสารอินทรีย์ในการเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ ทำให้เกิดก๊าซมีเทน รวมทั้งเกิดจากการเผาวัชพืช เพื่อเตรียมพื้นที่เพาะปลูก และของเสียที่จัดการอย่างไม่ถูกวิธี  ทำให้เกิดก๊าซจากการหมักทับถม และเกิดปัญหาตามมาคือ ในบริเวณที่มีการจัดสรรน้ำในการชลประทานได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการในการเกษตรกรรม อากาศที่ร้อนขึ้น จะเร่งการระเหยและการคายน้ำของพืช ทำให้พืชเกิดอาการเหี่ยวแห้งตาย และอากาศร้อนยังเร่งการเจริญเติบโตของแมลงและจุลินทรีย์บางชนิดที่ทำลายพืชอีกด้วย

ผลกระทบต่อระบบนิเวศวิทยาของโลก ระดับน้ำทะเลที่สูงและอุ่นขึ้น ทำให้สัตว์และพืชต่างๆ ต้องปรับตัว เพื่อความอยู่รอด และถ้าปรับตัวไม่ได้ก็จะล้มตายลง ส่งผลกระทบต่อการสืบพันธ์ุของสัตว์และปลาน้ำเย็น และยังทำให้เกิดการสูญพันธุ์ของสัตว์อื่นๆ ในเขตหนาว กำลังเผชิญชะตากรรมที่เลวร้ายจากช่วงฤดูหนาวที่สั้นลง ส่วนในเขตมรสุม จะมีพายุฤดูร้อนเกิดบ่อยครั้งและรุนแรงขึ้น โดยระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น ทำให้เกิดการสูญเสียของผลิตผลทางการเกษตร และมีการระบาดของแมลงและเชื้อโรคหลายชนิด ค่อยๆ ลามขึ้นไปในดินแดนทางขั้วโลก และที่สูงตามยอดเขาที่เคยหนาวเย็น

ผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของคนและสิ่งมีชีวิต การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ส่งผลกระทบโดยตรงต่อคุณภาพชีวิตของคน หรือสิ่งมีชีวิตทั้งหลาย และกำลังกลายเป็นมหันตภัยอย่างยิ่ง หากมนุษย์ไม่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เพื่อชะลอการปล่อยก๊าซเรือนกระจก  ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้อุณหภูมิโลกสูงขึ้น และเกิดภาวะโลกร้อน

ผลกระทบต่อการประกอบอาชีพ แรงงานของไทยส่วนใหญ่อยู่ในภาคเกษตรกรรมและการผลิตต้องพึ่งพาภูมิอากาศและทรัพยากรธรรมชาติเป็นส่วนใหญ่ ความแปรปรวนของภูมิอากาศ ทั้งภัยแล้ง ฝนตกหนักในช่วงสั้น ฝนตกผิดฤดูกาล และเกิดอุทกภัยบ่อยครั้ง ได้สร้างความเสียหายต่อผลผลิตทางการเกษตร

ภาวะโลกร้อนของไทยเราในปัจจุบัน มีความทวีความรุนแรงขึ้นเป็นลำดับ ซึ่งในอนาคตเราไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่า จะมีเหตุการณ์อันไม่คาดคิดอะไรเกิดขึ้นอีก ดังนั้น ประชาชนคนไทยทุกภาคส่วน จะต้องให้ร่วมมือกันเป็นอย่างดี

นาย รัตวิ