สมาคมธุรกิจบ้านจัดสรร(HBA) เผยผลสำรวจภาวการณ์ขอสินเชื่อเพื่อที่อยู่อาศัยในไตรมาส 3 ปี 2568 พบว่า อัตราการปฏิเสธสินเชื่อ (Rejection Rate) ยังคงทรงตัวในระดับสูงกว่า 39–40% สะท้อนปัญหาการเข้าถึงสินเชื่อของประชาชนโดยเฉพาะในกลุ่มบ้านราคาต่ำกว่า 3 ล้านบาท ซึ่งได้รับผลกระทบโดยตรงจากภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวและหลักเกณฑ์การปล่อยสินเชื่อที่เข้มงวดมากขึ้น

ผลการสำรวจจากผู้ประกอบการสมาชิก HBA จำนวน 17 ราย กว่า 200 โครงการทั่วประเทศ ระหว่างเดือนกันยายน–ตุลาคม 2568 พบว่าปัญหาหลักของผู้กู้คือ ภาระหนี้สูงเกินไป รายได้ไม่มั่นคง  และ ประวัติทางการเงินไม่ดี  ขณะที่ฝั่งธนาคารยังคงเข้มงวดในการพิจารณา สาเหตุการปฏิเสธสินเชื่อส่วนใหญ่มาจาก เกณฑ์ที่เข้มงวด  ระบบเอกสารซับซ้อน และ ใช้เวลาพิจารณานาน

กลุ่มลูกค้าที่ได้รับผลกระทบสูงสุดคือผู้มีรายได้ไม่ประจำ เช่น ฟรีแลนซ์ พ่อค้าแม่ค้า และแรงงานอิสระ ซึ่งแม้จะมีความสามารถในการชำระหนี้ แต่ไม่สามารถแสดงหลักฐานรายได้ตามรูปแบบที่ธนาคารยอมรับได้

ผลกระทบต่อภาคอสังหาริมทรัพย์  กลุ่มบ้าน ≤ 3 ล้านบาท ถูก Rejection Rate สูงสุดและยังไม่มีสัญญาณฟื้นตัว    กลุ่มบ้าน 3–7 ล้านบาททรงตัวจากไตรมาสก่อน  กลุ่มบ้าน >7 ล้านบาท แม้มีอัตราปฏิเสธต่ำสุด แต่เริ่มมีสัญญาณชะลอในกลุ่มลูกค้าธุรกิจ

จากปัญหาดังกล่าวผู้ประกอบการเสนอแนวทางปรับปรุงหลายประการ เช่นปรับเกณฑ์สินเชื่อให้ยืดหยุ่นมากขึ้น พิจารณากลุ่มอาชีพอิสระและผู้มีรายได้ออนไลน์ ลดอัตราดอกเบี้ยสินเชื่อบ้านและขั้นตอนเอกสาร

ในเชิงนโยบายระยะสั้น ผู้ประกอบการเสนอให้ภาครัฐและธนาคารพาณิชย์ดำเนินมาตรการเฉพาะกลุ่ม เช่นสินเชื่อดอกเบี้ยพิเศษสำหรับบ้านหลังแรก / บ้าน ≤ 3 ล้านบาท ลดค่าธรรมเนียมโอน–จดจำนอง เพื่อกระตุ้นตลาดช่วงปลายปี

ขณะที่แนวโน้มตลาดสินเชื่อยังไม่ฟื้นตัวจากไตรมาสก่อน เนื่องจากกำลังซื้อภาคครัวเรือนยังเปราะบาง และมาตรการสินเชื่อบ้านของธนาคารยังเน้นความระมัดระวังสูง โดยเฉพาะหลังจากเศรษฐกิจไทยเติบโตต่ำกว่าเป้าในครึ่งปีแรก อัตราดอกเบี้ยยังคงอยู่ในระดับสูง

ทั้งนี้สมาคมธุรกิจบ้านจัดสรร ได้เรียกร้องให้ภาครัฐ “ฟื้นมาตรการสินเชื่อบ้านหลังแรก” และเร่งดำเนินการ “เกณฑ์สินเชื่อแบบมาตรฐานเดียวกัน (Unified Lending Criteria)” เพื่อให้ประชาชนทุกกลุ่มสามารถเข้าถึงสินเชื่อที่อยู่อาศัยได้อย่างเท่าเทียม   สมาคมฯจึงคาดว่าการฟื้นตัวจะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อมีมาตรการกระตุ้นด้านสินเชื่อและการคลายเกณฑ์ LTV จากภาครัฐและธนาคารกลางในช่วงต้นปี 2569