‘เฟซบุ๊ก’ลบบัญชีปั่นข่าวปลอมโจมตีวัคซีน‘ไฟเซอร์-แอสตราฯ’ แฉ‘รัสเซีย’อยู่เบื้องหลัง

13 ส.ค. 2564 เว็บไซต์ นสพ.The Washington Post สหรัฐอเมริกา เสนอข่าว Facebook bans Russian disinformation network that claimed coronavirus vaccines turn people into ระบุว่า chimpanzees เมื่อวันที่ 11 ส.ค. 2564 ตามเวลาท้องถิ่นของสหรัฐฯ เฟซบุ๊ก หนึ่งผู้ให้บริการสื่อสังคมออนไลน์รายใหญ่ เปิดเผยถึงการกวาดล้างบัญชีผู้ใช้งานที่มีพฤติกรรมสร้างข่าวปลอมหรือบิดเบือนข้อมูลเกี่ยวกับวัคซีนโควิด-19 โดยระงับการใช้งานไปนับร้อยบัญชี ซึ่งพบว่า ต้นทางข่าวเหล่านี้จำนวนมากมาจากรัสเซีย

ทีมสืบสวนของเฟซบุ๊กอ้างถึง Fazze บริษัทลูกในเครือบริษัทด้านการตลาดแห่งหนึ่งที่จดทะเบียนในสหราชอาณาจักร และมีการกำหนดกลุ่มเป้าหมายผู้รับสารไว้ในสหรัฐฯ อินเดีย และภูมิภาคลาตินอเมริกา ทำให้บริษัทดังกล่าวยังถูกเฟซบุ๊กแบนด้วย เนื่องจากละเมิดข้อห้ามด้านการแทรกแซงจากต่างประเทศ ทั้งนี้ เมื่อช่วงต้นปี 2564 Fazze เคยตกเป็นข่าวมาแล้วหนหนึ่ง เมื่อมีการเปิดเผยว่า ลีโอ กราเซต์ (Leo Grasset) ยูทูบเบอร์คนดังชาวฝรั่งเศสผู้ใช้ชื่อในวงการว่า DirtyBiology ได้รับข้อเสนอให้ผลิตเนื้อหาโจมตีวัคซีนไฟเซอร์ ว่ามีอันตรายมากกว่าวัคซีนแอสตราเซเนกา เรื่องนี้นำไปสู่การสอบสวนของทางการฝรั่งเศส ว่ารัสเซียมีส่วนเกี่ยวข้องหรือไม่

เบื้องต้น Fazzy และบริษัทแม่คือ AdNow ยังไม่ได้ชี้แจงใดๆ ในเรื่องนี้ ขณะที่ ดมิทรี เปซคอฟ (Dmitry Peskov) โฆษกรัฐบาลรัสเซีย กล่าวถึงข้อกล่าวหาในอดีตเรื่องการบิดเบือนข้อมูลของวัคซีนรัสเซียว่า รัสเซียไม่ได้ทำให้ใครเข้าใจผิด แต่รัสเซียภูมิใจพูดถึงความสำเร็จของตน และแบ่งปันความสำเร็จเกี่่ยวกับวัคซีนที่จดทะเบียนครั้งแรกในโลก อย่างไรก็ตาม ในเดือน พ.ค. 2564 เฟซบุ๊กได้เปิดเผยปฏิบัติการบิดเบือนข้อมูลที่เกิดขึ้นในกว่า 50 ประเทศ จนถึงปี 2560 ซึ่งเป็นการเริ่มต้นจัดการกับผู้มีบทบาททางการเมืองที่พยายามจัดการกับการอภิปรายสาธารณะโดยใช้แพลตฟอร์มของตน และระบุว่า รัสเซียเป็นชาติที่พบการผลิตเนื้อหาบิดเบือนมากที่สุด

รายงานข่าวกล่าวต่อไปว่า เฟซบุ๊กได้ออกนโยบายห้ามเผยแพร่ข้อมูลที่ผิดเกี่ยวกับไวรัสโควิด-19 รวมถึงการกล่าวอ้างที่ผิอพลาดเกี่ยวกับการรักษา และข้อมูลเท็จเกี่ยวกับจำนวนผู้เสียชีวิต ซึ่งในเดือน ก.ค. 2564 โจ ไบเดน (Joe Biden) ประธานาธิบดีสหรัฐฯ กล่าวว่า บริษัทกำลังฆ่าคนหากยังปล่อยให้มีการเผยแพร่ข้อมูลผิดๆ เกี่ยวกับวัคซีนโควิด-19 และแม้ต่อมาจะใช้ถ้อยคำที่เบาลง แต่ก็ยังเรียกร้องให้ผู้ให้บริการสื่อออนไลน์จัดการอย่างเด็ดขาดจริงจัง ขณะที่องค์กร  Center for Countering Digital Hate อ้างผลการศึกษาของตนที่พบว่า เนื้อหาต่อต้านวัคซีนส่วนใหญ่บนเฟซบุ๊ก รวมถึงอีกแพลตฟอร์มสื่อสังคมออนไลน์อย่างทวิตเตอร์ เผยแพร่โดยคนเพียง 12 คนเท่านั้น

บรรดาคนมีชื่อเสียงบนโลกออนไลน์ รวมถึงบุคคลอื่นๆ ต่างมีผู้ติดตามเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญในช่วงสถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 เฟซบุ๊กได้ลบเนื้อหาไปแล้วกว่า 18 ล้านเนื้อหา ที่มีลักษณะข้อมูลเท็จเกี่ยวกับโควิด-19 แต่ไมได้เผยเผยจำนวนผู้ได้รับสารหรือเนื้อหาดังกล่าว ซึ่งเชื่อว่าจะมากกว่านั้น อนึ่ง ทีมสืบสวนของเฟซบุ๊ก ยังกล่าวด้วยว่า ปฏิบัติการที่เชื่อมโยงกับรัสเซียเพื่อโจมตีวัคซีนโควิด-19 เกิดขึ้นตั้งแต่เดือน พ.ย.-ธ.ค. 2563 โดยพบการโพสต์เนื้อหาที่กล่าวว่า วัคซีนแอสตราเซเนกา สามารถเปลี่ยนมนุษย์ให้กลายเป็นลิงชิมแปนซีได้ 

และต่อมาในฤดูใบไม้ผลิปี 2564 ก็หันมาโจมตีวัคซีนไฟเซอร์ โดยอ้างว่าพบเอกสารที่รั่วไหลจาก บ.แอสตราเซเนกา ที่เนื้อหากล่าวถึงวัคซีนไฟเซอร์ฉีดแล้วมีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่าวัคซีนยี่ห้ออื่นๆ ทั้งที่วัคซีนแอสตราเซเนกา พบผลข้างเคียงลิ่มเลือดอุดตันซึ่งเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้น้อยมาก เช่นเดียวกับวัคซีนไฟเซอร์ ก็เหมือนกับวัคซีนอื่นๆ ที่ได้รับอนุมัติให้ใช้ในสหรัฐฯ ซึ่งผ่านการทดสอบด้านความปลอดภัยอย่างเข้มงวด

รายงานข่าวยังกล่าวอีกว่า วัคซีนโควิด-19 สัญชาติรัสเซียอย่าง สปุตนิก วี กำลังใช้ทวิตเตอร์เป็นช่องทางทำลายความน่าเชื่อถือของคู่แข่ง เฟซบุ๊ก ระบุว่า คลื่นการปั่นกระแสทั้ง 2 เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ทางการสหรัฐฯ อินเดีย และประเทศแถบลาตินอเมริกา กำลังพิจารณาว่าจะรับรองให้ใช้วัคซีนโควิด-19 อาทิ ในเดือน เม.ย. 2564 หรือ 1 เดือนก่อนการปั่นกระแสครั้งที่ 2 หน่วยงานสาธารณสุขของบราซิล ออกมาตำหนิและไม่อนุมัติให้ใช้วัคซีนสปุตนิก วี แม้ว่าจะมี 70 ประเทศที่อนุมัติให้ใช้ได้แล้วก็ตาม ขณะที่เฟซบุ๊กตั้งคำถามว่า ใครคือผู้บงการอยู่เบื้องหลัง Fazze

อนึ่ง นอกจากเฟซบุ๊กแล้ว ยังมีความพยายามต่อสู้กับข่าวปลอมเรื่องโควิดและวัคซีนในอีกหลายพื้นที่บนโลกออนไลน์ ทั้งเว็บไซต์ Medium , Change.org , Reddit รวมถึงไปยูทูป อินสตาแกรม และติ๊กต๊อก

ที่มา washingtonpost