พบ‘แจ็ค หม่า’มหาเศรษฐีจีนอาศัยในญี่ปุ่นหลังหายหน้าไปนาน ท่ามกลางเสียงร่ำลือลี้ภัยการเมือง

30 พ.ย. 2565 สื่อต่างประเทศรายงานข่าว แจ็ค หม่า (Jack Ma) มหาเศรษฐีชาวจีนผู้ก่อตั้งบริษัทอาลีบาบา (Alibaba) ตัดสินใจเดินทางออกจากบ้านเกิดไปใช้ชีวิตในประเทศญี่ปุ่น โดยเว็บไซต์นิตยสาร Forbes เสนอข่าว Elusive Chinese Billionaire Jack Ma Living In Tokyo, Report Says ระบุว่า รายงานล่าสุดเมื่อวันที่ 29 พ.ย. 2565 พบมหาเศรษฐีรายนี้อาศัยอยู่ในแดนอาทิตย์อุทัย หลังจากที่หายหน้าหายตาไปจากการรับรู้ของสังคมตั้งแต่ปี 2563 เป็นต้นมา หลังทางการจีนกดดันธุรกิจของเขา

ฟอร์บส์ อ้างรายงานของ Financial Times หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นของอังกฤษที่เน้นเสนอข่าวด้านเศรษฐกิจ ว่า หม่าและครอบครัว พำนักอยู่ในกรุงโตเกียว เมืองหลวงของญี่ปุ่นมาได้ 6 เดือนแล้ว มหาเศรษฐีหนุ่มใหญ่วัย 58 ปีรายนี้ ยังเดินทางเยือนประเทศอิสราเอลและสหรัฐอเมริกาอยู่หลายครั้งในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา ทั้งนี้ ก่อนตัดสินใจเดินทางออกจากจีน หม่าได้เปิดตัว แอนท์กรู๊ป (Ant Group) บริษัทด้านการเงิน และเตรียมเสนอขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์ ในปี 2563 แต่เมื่อหม่าได้วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลจีน หลังจากนั้นไม่นานการขายหุ้นของแอนท์กรู๊ปก็ถูกระงับ

ระหว่างเดือน ต.ค. 2563-ช่วงต้นปี 2564 แจ็ค หม่า หายไปจากการรับรู้ของสังคม ทำให้มีการตั้งข้อสังเกตว่าเขาถูกทางการจีนควบคุมตัวไว้หรือไม่ หลังจากนั้นมีรายงานการพบตัวเขาเพียงเล็กน้อย โดยในปีที่ผ่านมามีการพบที่ฮ่องกงและยุโรป Forbes นั้นเคยประเมินว่า หม่ามีทรัพย์สินรวม 2.22 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ เป็นบุคคลที่รวยเป็นอันดับ 67 ของโลก และรวยเป็นอันดับ 6 ของประเทศจีน 

กระทั่งในเดือน ต.ค. 2563 ทรัพย์สินได้เพิ่มขึ้นเป็น 6.66 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ เนื่องจากมูลค่าการซื้อ-ขายหุ้นอาลีบาบาพุ่งสูงเป็นประวัติการณ์ ทำให้เขากลายเป็นบุคคลที่รวยที่สุดในจีน ขณะที่ปัจจุบันตำแหน่งดังกล่าวตกเป็นของ จงซานซาน (Zhong Shanshan) เจ้าพ่อธุรกิจเครื่องดื่ม อนึ่ง The Wall Street Journal หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นในสหรัฐฯ รายงานเมื่อเดือน ก.ค. 2565 ว่า แจ็ค หม่า เตรียมสละอำนาจการบริหาร แอนท์กรู๊ป และหลังจากนั้น มีแหล่งข่าวได้เปิดเผยว่า หม่าได้หันเหความสนใจไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน

ในเดือน ม.ค. 2565 ที่ผ่านมา ศ.แอนดรูว์ นาธาน (Prof.Andrew Nathan) ผู้เชี่ยวชาญด้านนโยบายจีน มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย เมืองนิวยอร์กของสหรัฐฯ เคยให้ความเห็นกับ Forbes ไว้ว่า แจ็ค หม่า เติบโตเร็วจนเกินไป ทั้งด้านอิทธิพลทางความคิดผ่านการกล่าวสุนทรพจน์และด้านการเงิน และการที่หม่าต้องค่อยๆ ละทิ้งชื่อเสียงนั้นย่อมหมายถึงการที่พรรคคอมมิวนิสต์จีนยืนยันตนเองอีกครั้งในฐานะผู้มีอำนาจสูงสุด

Hindustan Times หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นของอินเดีย เสนอข่าว Alibaba founder Jack Ma is living in Tokyo now: Report ระบุว่า ก่อนที่ แจ็ค หม่า ขะหายไปจากการรับรู้ของสังคม เขาวิพากษ์วิจารณ์ธนาคารของรัฐในประเทศจีนว่ามีความคิดแบบโรงรับจำนำ และเรียกร้องให้มีผู้เล่นหน้าใหม่ที่กล้าได้กล้าเสียในการให้สินเชื่อแก่ผู้ที่มีหลักประกันน้อย หลังจากนั้นเขาเผชิญแรงกดดันจากการถูกดำเนินคดีตามกฎหมายต่อต้านการผูกขาด กระทั่งล่าสุดในวันที่ 29 พ.ย. 2565 มีรายงานว่า พบตัวหม่าอยู่ในกรุงโตเกียวของญี่ปุ่น

ในปี 2563 ทางการจีนสั่งระงับการขายหุ้นแอนท์กรู๊ป มูลค่ารวม 3.7 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ กับบุคคลทั่วไป และสั่งปรับ บ.อาลีบาบา เป็นเงินถึง 2.8 พันล้านเหรียญสหรัฐ อนึ่ง มีการตั้งข้อสังเกตว่า รายงานการพบหม่าอยู่นอกแผ่นดินเกิด สอดคล้องกับช่วงเวลาที่ สีจิ้นผิง (Xi Jinping) เพิ่มความเข้มงวดในการใช้มาตรการควบคุมโรคระบาดโควิด-19 ตามนโยบาย “ซีโร่โควิด (Zero COVID) หรือแผ่นดินปลอดโควิด จนล่าสุดในช่วงไม่กี่วันมานี้ ประชาชนได้เริ่มออกมาประท้วงในหลายเมืองเพราะไม่อาจทนการล็อกดาวน์อย่างต่อเนื่องยาวนานได้อีกต่อไป

แจ็ค หม่า มีชาติกำเนิดในครอบครัวยากจน ก่อนจะทำธุรกิจจนร่ำรวยกลายเป็นมหาเศรษฐี อีกทั้งเขายังเป็นบุคคลที่ทรงอิทธิพลทางความคิดอย่างมากคนหนึ่งในสังคมจีน หม่านั้นมีบ้านอยู่ในเมืองหางโจว ใกล้กับเมืองเซี่ยงไฮ้อันเป็นที่ตั้งของ บ.อาลีบาบา ก่อนจะมีปัญหากับรัฐบาลจีน ในปี 2558 เขาเคยเดินทางไปอินเดียเพื่อเจรดาธุรกิจ และได้พบ นเรนทรา โมดี (Narendra Modi) นายกรัฐมนตรีอินเดีย ต่อมาภายหลังมีปัญหากับรัฐบาลจีน มีผู้พบเห็นเขาในหลายประเทศ รวมถึงสเปนและเนเธอร์แลนด์

ในปี 2562 แจ็ค หม่า ประกาศวางมือในการทำธุรกิจ สร้างความประหลาดใจกับผู้ที่ได้รับทราบข่าวดังกล่าว จนมีการคาดเดากันไปต่างๆ นานา ว่า มหาเศรษฐีผู้นี้รู้สึกอึดอัดเกี่ยวกับอิทธิพลของพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่มีต่อภาคธุรกิจ ทำให้หม่าตัดสินใจลดขนาดธุรกิจลง ทั้งนี้ นอกจากกรณีของหม่า ยังมี เท็นเซ็นต์ (Tencent) และ ไบท์แดนซ์ (ByteDance) จึงคาดว่า ประธานาธิบดี สีจิ้นผิง ของจีน กำลังหาทางลดอิทธิพลของภาคธุรกิจที่ร่ำรวย

สื่ออินเดียยังอ้างรายงานของ South China Moring Post หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นในฮ่องกง ซึ่งหม่าเป็นเจ้าของ รายงานเมื่อเร็วๆ นี้ว่า บรรดาชาวจีนที่มีฐานะร่ำรวย กำลังหาทางย้ายออกนอกประเทศ หลังจาก สีจิ้นผิง ได้ครองอำนาจในฐานะผู้นำสูงสุดต่อเนื่องเป็นสมัยที่ 3 ในการประชุมใหญ่ของพรรคคอมมิวนิสต์จีน เมื่อเดือน ต.ค. 2565 ที่ผ่านมา เนื่องจากกลัวว่าจะถูกปราบปราม 

ปัจจุบันชาวจีนที่มีฐานะร่ำรวยเพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ และแม้กระทั่งชนชั้นกลาง กำลังหาทางจ่ายเงินเพื่อซื้อหาที่อยู่อาศัยและขอสัญชาติผ่านช่องทางการลงทุน ซึ่งทำให้พวกเขามีความคล่องตัวและมีตัวเลือกในการย้ายถิ่นฐานระหว่าง 2 ประเทศหรือมากกว่านั้น อนึ่ง ในระหว่างพำนักในโตเกียว พม่าพยายามทำคัวให้เป็นจุดสนใจน้อยที่สุด โดยมีพ่อครัวและทีมรักษาความปลอดภัยคอยดูแล มีคนจำนวนน้อยที่ได้พบเขา ส่วนมากจะเป็นคลับส่วนตัวซึ่งหนึ่งในนั้นอยู่ในย่านกินซา และอีกแห่งในย่านมารุนูชิ

แหล่งข่าวให้ข้อมูลกับสื่อว่า แจ็ค หม่า กำลังให้ความสนใจธุรกิจอื่นๆ นอกเหนือจากอี-คอมมิร์ซ ที่ทำอยู่เดิมแล้วในแอนท์กรุ๊ปและอาลีบาบา โดยถ่ายโอนอำนาจการบริหารบริษัทดังกล่าวให้กับผู้นำรุ่นใหม่ อนึ่ง ยังมีการตั้งข้อสังเกตด้วยว่า 6 เดือนล่าสุดที่พบหม่าอาศัยอยู่ในญี่ปุ่น ซอฟท์แบงก์ (SoftBank) บริษัทเทคโนโลยีชั้นนำของญี่ปุ่น เทขายหุ้นอาลีบาบาล็อตใหญ่เป็นประวัติการณ์ หลังได้รับผลกระทบจากความพ่ายแพ้ทางเทคโนโลยีทั่วโลกในช่วงต้นปี 2565 อย่างไรก็ตาม ทั้งมูลนิธิแจ็คหม่า และ บ.แอนท์กรุ๊ป ยังไม่มีคำชี้แจงใดๆ ในเรื่องการไปอาศัยอยู่ในญี่ปุ่นของเขา

ขอบคุณเรื่องจาก www.forbes.com , www.hindustantimes.com