15 พฤษภาคม 2568 สำนักข่าว NBC รายงานว่า โลกกำลังเผชิญกับพายุสุริยะที่รุนแรงที่สุดในรอบปี หลังดวงอาทิตย์ปล่อยเปลวสุริยะขนาดมหึมาถึง 2 ลูกติดกันในเช้าวันพุธที่ผ่านมา ส่งผลให้ระบบสื่อสารด้วยคลื่นวิทยุระยะสั้น (HF radio) ขัดข้องในหลายทวีป ทั้งอเมริกาเหนือ–ใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แอฟริกา และตะวันออกกลาง

ปรากฏการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม เวลาประมาณ 15.25 น. ตามเวลาประเทศไทย โดยดวงอาทิตย์ปล่อย เปลวสุริยะระดับ X2.7 ซึ่งถือว่าอยู่ในระดับที่ทรงพลังและส่งผลกระทบต่อสนามแม่เหล็กโลก

ก่อนหน้านี้ไม่กี่ชั่วโมง ยังเกิดการปะทุระดับ M5.3 และหนึ่งวันก่อนหน้านั้นก็มีการปล่อย เปลวสุริยะระดับ X1.2 ซึ่งถูกบันทึกภาพโดยดาวเทียม Solar Dynamics Observatory ของ NASA

พายุสุริยะคืออะไร?

พายุสุริยะ คือการระเบิดของพลังงานแม่เหล็กมหาศาลที่พื้นผิวดวงอาทิตย์ ซึ่งแบ่งความรุนแรงออกเป็น 5 ระดับ ได้แก่ A, B, C, M และ X โดยระดับ X เป็นระดับที่รุนแรงที่สุด โดยมีตัวเลขกำกับ เช่น X2.7 หมายถึงความรุนแรงเพิ่มขึ้น 2.7 เท่าจากฐานของระดับ X

เปลวสุริยะสามารถปล่อยอนุภาคพลังงานสูงและพลาสม่าเข้าสู่ชั้นบรรยากาศโลก ส่งผลให้เกิดการรบกวนของคลื่นวิทยุ สัญญาณดาวเทียม และระบบ GPS ได้

ผลกระทบของพายุสุริยะครั้งนี้

เว็บไซต์ Spaceweather รายงานว่า มีรายงานปัญหาสัญญาณคลื่นสั้นขัดข้องในหลายพื้นที่ โดยเฉพาะในช่วงที่ดวงอาทิตย์ส่องตรงมายังพื้นที่ต่าง ๆ ที่กำลังอยู่ในเวลากลางวัน

นายชอว์น ดาล นักพยากรณ์จากศูนย์อากาศอวกาศ NOAA เปิดเผยว่า เปลวสุริยะ X2.7 ที่พุ่งออกมาในขณะนั้นตรงกับตำแหน่งของตะวันออกกลาง ส่งผลให้สัญญาณ HF radio ในพื้นที่ดังกล่าวขัดข้องนานประมาณ 10 นาที

อีกหนึ่งผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นคือ แสงเหนือ (Aurora) ซึ่งโดยปกติจะพบได้เฉพาะในละติจูดสูง แต่เมื่อเกิดพายุสุริยะรุนแรง อาจแผ่ลงมาถึงพื้นที่อย่าง สกอตแลนด์ ไอซ์แลนด์ และบางพื้นที่ของยุโรปตอนเหนือ

ดวงอาทิตย์เข้าสู่ “Solar Maximum”

นักวิทยาศาสตร์ยืนยันว่า การปะทุครั้งนี้เป็นสัญญาณชัดเจนว่าดวงอาทิตย์กำลังเข้าสู่ช่วง “Solar Maximum” หรือช่วงที่มีการระเบิดของพลังงานมากที่สุดในรอบ 11 ปี

ช่วงเวลาดังกล่าวอาจกินเวลายาวไปจนถึงสิ้นปี และคาดว่าจะเกิดพายุสุริยะระดับรุนแรงเพิ่มเติมอีกหลายครั้ง โดยก่อนหน้านี้เมื่อเดือนตุลาคม 2567 เคยเกิดการปะทุระดับ X9.0 ซึ่งถือเป็นครั้งที่รุนแรงที่สุดในวัฏจักรดวงอาทิตย์รอบนี้

ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า ภาคการสื่อสาร การบิน และเทคโนโลยีที่อาศัยดาวเทียมควรเตรียมความพร้อมรับมือกับพายุสุริยะที่อาจเกิดซ้ำในช่วงนี้ โดยเฉพาะในภาวะ Solar Maximum ที่ยังไม่สิ้นสุด

สำหรับผู้ที่ทำงานเกี่ยวกับคลื่นความถี่สูง ระบบนำทาง หรือระบบไฟฟ้า ควรติดตามข้อมูลจากศูนย์พยากรณ์อากาศอวกาศ (NOAA SWPC) อย่างใกล้ชิดในช่วงนี้