พระพิฆเนศ-ศ.ศิลป์ พีระศรี ออกแบบ

ด้วยเหตุที่คนไทยนับถือ พระพิฆเนศ-พระคเณศ (Ganesh : พระพิฆเนศวร)-หรือ พระวิฆเณศวร-วิฆเนศ ว่าเป็นเทพองค์สำคัญสำหรับพิธีกรรมต่างๆ อันเป็นคติความศักดิ์สิทธิ์ที่รับมาจากศาสนาพราหมณ์-ฮินดูแต่โบราณ  ซึ่งปรากฏว่ามีการพบรูปสลักของพระพิฆเนศในเทวสถานและโบราณสถานตามเมืองเก่าทั่วประเทศ ตำนานกล่าวว่า พระพิฆเนศนั้นเป็นโอรสของพระอิศวรและพระอุมาเทวี มีรูปกายเป็นมนุษย์ มีเศียรเป็นช้าง จนมีการให้ความสำคัญว่าพระพิฆเนศนั้น คือ ปราชญ์หรือกูรูผู้ใช้งาส่วนที่หักนั้น จารหรือเขียนเรื่อง “มหาภารตยุทธ”วรรณคดีสำคัญของอินเดียโบราณลงในใบลาน ตามคำบอกเล่าของฤๅษีวยาสะ ทำให้ได้รับความเคารพนับถือในฐานะผู้ประสาทความรู้ทางอักษรศาสตร์ และพากันเชื่อว่าเด็กหรือ ผู้เริ่มเรียนรู้หนังสือหรือเข้าสอบรับราชการหรือทำงานนั้นจะประสบความสำเร็จทุกประการได้ ต้องกราบไหว้พระพิฆเนศเสียก่อน

ศ.ศิลป์ พีระศรี

คณะผู้บริหารกรมศิลปากร

เรื่องราวของพระพิฆเนศนั้นศาสนาฮินดู รู้จักกันในนาม เทพแห่งศิลปวิทยา นอกจากจะเป็นผู้ประสิทธิ์ประสาทความรู้และความสำเร็จในการศึกษา หน้าที่การงาน และการสร้างสรรค์ศิลปกรรมทุกแขนงแล้วยังเป็นเทพผู้ขจัดอุปสรรคปัญหาทั้งปวง เรียกว่าสังคมไทยนับถือกันมาช้านานและนิยมสร้างรูปเคารพไว้บูชาดังปรากฏว่าสมเด็จพระมหาธีรราชเจ้า รัชกาลที่ ๖ ทรงนับถือพระคเณศมาก ถึงกับทรงสร้าง เทวาลัยพระคเณศขึ้นในพระราชวังสนามจันทร์ ซึ่งเป็นพระราชฐานที่เสด็จประทับทรงงานด้านหนังสือและการละครมากที่สุด โดยเฉพาะกรมศิลปากรนั้นได้นำรูปพระพิฆเนศมาเป็นตราประจำกรมฯ โดยมีดวงแก้ว ๗ ดวง อันหมายถึงศิลปวิทยา ๗ ประการ ได้แก่ ช่างปั้น จิตรกรรม ดุริยางคศิลป์ นาฏศิลป์ วาทศิลป์ สถาปัตยกรรม และอักษรศาสตร์ ล้อมรอบ 

คณะผู้บริหารและช่างสิบหมู่

ในโอกาสครบรอบ ๑๐๘ ปี แห่งการสถาปนากรมศิลปากรปีนี้ ได้จัดสร้างพระพิฆเนศ รุ่นมงคล ๑๐๘ ลักษณะประทับนั่ง ซึ่ง ศ.ศิลป์ พีระศรี ผู้ได้รับการยกย่องเป็นบิดาแห่งศิลปะสมัยใหม่ของไทยนั้นได้ออกแบบไว้มาสร้างเนื้อบรอนซ์ในขนาดหน้าตัก ๙ นิ้ว, เนื้อทองเหลือง ขนาดหน้าต่างๆ คือหน้าตัก ๖ นิ้ว, ๓ นิ้ว,๑.๕ นิ้ว, ๐.๕ นิ้ว และเหรียญรูปไข่ เนื้อทองคำ เงิน และบรอนซ์เพื่อเป็นที่ระลึก ซึ่งได้จัดพิธีบวงสรวงและพิธีเททอง “พระพิฆเนศ ๑๐๘ ปี แห่งการสถาปนากรมศิลปากร” โดยพระครูสิทธิไชยบดี พระครูพราหมณ์ กองพระราชพิธี สำนักพระราชวัง เป็นผู้นำบวงสรวง และพระญาณวิกรม (อุเทน สิริสาโร) เจ้าอาวาสวัดท่าไม้ จ.สมุทรสาคร เป็นประธานสงฆ์ นำพระสงฆ์ ๙ รูป เจริญชัยมงคลคาถา และนายอนันต์ ชูโชติ อธิบดีกรมศิลปากรและผู้บริหารฯ นำแผ่นทอง แผ่นเงิน แผ่นนาก และแผ่นตะกั่ว รวม ๑๐๘ แผ่น จากพระเกจิอาจารย์ทั่วประเทศ ได้จารอักขระลงยันต์ นำหล่อพร้อมกับพระกริ่งที่ได้รับความเมตตาจากครูบาบุญชุ่ม ญาณสังวโร เจ้าอาวาสวัดพระธาตุดอนเรือง เมืองพง จ.ท่าขี้เหล็กประเทศเมียนมา นำฤกษ์ในพิธีเททองในวันที่ ๑๙ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๖๒เวลา ๑๐.๓๙ น. ไปแล้วและมีพระเถระนั่งปรก ๔ รูปจากนครปฐมคือพระครูโกศลนวการ (หลวงพ่อปั่น)วัดหนองกระทุ่ม กำแพงแสน จากพระนครศรีอยุธยาคือพระครูสมบูรณ์จริยธรรม (หลวงพ่อแม้น) วัดหน้าต่างนอกพระครูอดุลย์วิริยกิจ (หลวงพ่อเอื้อน) วัดวังแดงใต้, พระภิกษุเป็นหนึ่ง สุนทรเมธี ปธ.๙ วัดบรมวงศ์อิศวราราม, เมื่อสร้างสำเร็จและเข้าพิธีเทวาภิเษก ณ โบสถ์พระแก้ววังหน้า แล้ว

พิธีเททองนำฤกษ์

ผู้สนใจสามารถติดต่อสั่งจอง พระพิฆเนศ รุ่นมงคล ๑๐๘ ปี ในเดือนกรกฎาคมนี้ โดยสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ได้ที่ฝ่ายพัสดุ สำนักบริหารกลาง กรมศิลปากร เขตพระนครกรุงเทพฯ โทร.02-2214443, 02-2254534 สำหรับรายได้ทั้งหมดนั้นนำเข้าสมทบทุนกองทุนโบราณคดี เพื่อนำมาใช้ในกิจการอนุรักษ์ และพัฒนา โบราณสถาน และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ซึ่งเป็นกองทุนที่ประชาชนจะได้ร่วมกันบำรุงศิลปวิทยาการของแผ่นดินให้มีการรักษา สืบสาน ต่อยอดต่อไป