คณะนักมานุษยวิทยาของ ศมส.
เมื่อวันที่ ๔ กรกฏาคม ที่ผ่านมานั้น สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเป็นประธานเปิดงานการประชุมวิชาการทางมานุษยวิทยาครั้งที่ ๑๓ เรื่อง “มนุษย์ในโลกดิจิทัล” พ.ศ.๒๕๖๒ณ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) สถาบันวิชาการด้านมานุษยวิทยา ได้ให้ความสำคัญของสถานการณ์โลกอนาคตในคริสต์ศตวรรษที่ ๒๑ ซึ่งมองว่าความสัมพันธ์และกิจกรรมทางสังคมของมนุษย์นั้นมีการเคลื่อนออกจากพื้นที่ทางกายภาพไปสู่พื้นที่ของเทคโนโลยีสื่อสารและสื่อดิจิทัลมากขึ้น สิ่งที่นักมานุษยวิทยาจำเป็นต้องตั้งคำถามก็คือ โลกดิจิทัลสร้างรูปแบบทางสังคมและวัฒนธรรมนั้นต่างไปจากเดิมอย่างไร มนุษย์จะนิยามตัวตนและแบบแผนการดำเนินชีวิตอย่างไร อิทธิพลและอำนาจของสื่อดิจิทัลมีผลต่อการสร้างความรุนแรงและความไม่เท่าเทียมทางสังคมแบบใหม่อย่างไร คนกลุ่มไหนได้ประโยชน์และเสียประโยชน์จากการใช้สื่อดิจิทัล และอะไรคือการควบคุม การสร้างกฎระเบียบและการชี้นำทางสังคมที่ปรากฏอยู่ในสื่อดิจิทัล
แผนที่วัฒนธรรมสาครบุรี
คำถามเหล่านี้ได้นำไปสู่เรื่อง “มนุษย์ในโลกดิจิทัล” ที่คาดหวังว่านักมานุษยวิทยาจะได้ร่วมแลกเปลี่ยนความคิดและตั้งคำถามต่อเหตุการณ์และเรื่องราวที่เกิดขึ้นในโลกดิจิทัล เพื่อนำเสนอแนวคิดทฤษฎีและวิทยาการใหม่ๆ ใช้ศึกษาและวิเคราะห์สถานการณ์เหล่านี้ได้ทัน ซึ่งมีบทคัดย่อและบทความหลายเรื่องน่าสนใจ เช่นเรื่อง มานุษยวิทยาดิจิทัล (Digital Anthropology)อัตลักษณ์ในโลกดิจิทัล (Digital Self & Identity) พลเมืองเครือข่ายภายใต้วาทกรรม (Netizen in Social Media Discourses) ความเสี่ยงในสังคมดิจิทัล (Risks in digital society) เทคโนโลยีดิจิทัลกับการจัดการความรู้วัฒนธรรม (Digital technology and cultural knowledge management) ความเหลื่อมล้ำและการก้าวทันโลกดิจิทัล (Inequality and Digital Media Literacy)การแสวงหาความบันเทิงในโลกดิจิทัล (Digital Entertainment)ทุนนิยมดิจิทัล (Digital Capitalism) จริยธรรมในยุคดิจิทัล (Ethic in Digital Era)ความรุนแรงในโลกดิจิทัล (Digital Violence) เป็นต้น ในโลกดิจิทัลทุกวันนี้ ทุกคนใช้เวลาอยู่กับหน้าจอวันละ ๗-๘ ชั่วโมง ตั้งแต่จอโทรทัศน์ คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ และเครื่องมือดิจิทัลอื่นๆ อีกหลายชนิด ซึ่งใช้เวลามากกว่าการนอนพักผ่อน ทำให้โลกดิจิทัลวันนี้เป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญมากของคนยุคนี้
พีรพน พิสณุพงศ์ ผอ.ศมส. กล่าวถวายรายงานองค์ประธาน
การก้าวเข้าสู่ยุค ๔.๐-๕.๐ นั้น ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของโลกเกิดขึ้นจากเทคโนโลยี-ดิจิทัล จนกลืนกินสิ่งแวดล้อมเดิม จนเชื่อว่าในไม่ช้าก็หมดสิ้น ด้วยเทคโนโลยีใหม่นั้นได้ถูกต่อยอดจากอุปกรณ์ดิจิทัลเดิมนั้น ได้ไหลทะลักเข้ามาเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมคนอย่างรวดเร็วโดยเฉพาะการใช้ชีวิตของผู้คน จนทำให้มนุนย์ในสังคมเดิมและสังคมเทคโนโลยีนั้นไม่สามารถแยกออกจากกันได้ จนเรียกว่า “มนุษย์ดิจิทัล” ซึ่งมนุษย์ดิจิทัลเหล่านั้นจะต้องมีพื้นฐานการใช้ชีวิตอย่างปลอดภัยในโลกยุคดิจิทัลทุกวันนี้ให้ได้ นั่นคือมนุษย์ต้องปรับตัวให้เรียนรู้อยู่กับเทคโนโลยีดิจิทัลอย่างชาญฉลาดให้ได้ ไม่เช่นนั้นจะกลายเป็นคนกลุ่มน้อยที่เหลืออยู่ในโลกดิจิทัล หากไม่เท่าทันหรือเรียนรู้ที่จะอยู่ด้วยกันไม่ได้ก็จะมีความสุขและความอยู่รอดอย่างยั่งยืนต่อไปไม่ได้เช่นกัน ซึ่งข้อคิดจากนักวิชาการถึงการเป็นมนุษย์ดิจิทัลที่ต้องมีตัวตนให้เห็นถึงความสามารถในการสร้างตนเองและจัดการตนเองในทุกสาขาวิชาชีพให้มีอัตลักษณ์ทางดิจิทัลในการเป็นนักพูด นักสื่อสาร นักแสดง นักการเมืองที่ใช้ประโยชน์ทางดิจิทัลได้ การมีทักษะใช้อุปกรณ์เทคโนโลยีและเครื่องมือสื่อสารให้เกิดประโยชน์ และควบคุม จัดการ ให้เกิดสมดุลในการใช้ประโยชน์ระหว่างโลกออนไลน์ และโลกความเป็นจริง ซึ่งต้องมีความปลอดภัยทางดิจิทัล สามารถจัดการความเสี่ยงทางออนไลน์ได้ สร้างความมั่นคงทางดิจิทัลให้สามารถตรวจสอบจับภัยคุกคามทางดิจิทัลได้ โดยเฉพาะการแฮก หรือการลักลอบเข้าถึงข้อมูล การละเมิดข้อมูล การสแกม หรือการฉ้อโกง และพวกมัลแวร์ หรือการใช้ซอฟต์แวร์ที่แฝงตัวเข้ามาทำความเสียหาย
องค์ประธานทรงเปิดงานการสัมมนาวิชาการ
ดังนั้นมนุษย์ดิจิทัลจึงต้องฉลาดทางอารมณ์มีความเข้าใจกัน จนสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับทุกคนบนโลกออนไลน์โดยใช้การสื่อสารทางดิจิทัล ใช้คำศัพท์ สัญลักษณ์ ภาษาทางดิจิทัล หรือรู้จักหาข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล ใช้แชร์แบ่งปันและสร้างเนื้อหาข้อมูลที่ถูกต้องภายใต้ความรู้ความสามารถในการคิดแบบวิเคราะห์เพื่อการเรียนรู้ สร้างความเข้าใจและร่วมกันพิทักษ์สิทธิส่วนบุคคลและสิทธิผู้อื่นตามกฎหมายรวมถึงสิทธิในความเป็นส่วนตัว สิทธิบัตร เสรีภาพทางการแสดงออก เพื่อให้ทุกคนจะอยู่ร่วมกันในโลกดิจิทัลอย่างปลอดภัย มีสุขแบบยั่งยืนต่อไป
รัศมี ทรงชูเดช นักโบราณคดี
ศ.ไขศรี บุนปาน ประธานมูลนิธิฯ
ทรงสนพระทัยการเก็บข้อมูลมานุษยวิทยา
คลังข้อมูลดิจิทัลของ ศมส.
บันทึกของ ศ.ชิน อยู่ดี
วิทยากรนำเสนอผลงาน
วิทยากรนำเสนอมนุษย์ในโลกดิจิทัล
วิทยากรเสวนากลุ่มย่อย
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี