วันอังคาร ที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2564
แนวหน้า
  • แนวหน้า
  • หน้าแรก
  • คอลัมน์
    • คอลัมน์วันนี้
    • คอลัมน์ออนไลน์
    • คอลัมน์การเมือง
    • คอลัมน์ลงมือสู้โกง
    • โลกธุรกิจ
    • ผู้หญิง
    • บันเทิง
    • Like สาระ
    • ดูทั้งหมด
  • ข่าวเด่น
  • พระราชสำนัก
  • การเมือง
  • โลกธุรกิจ
  • อาชญากรรม
  • กทม.
  • ในประเทศ
  • เกษตร
  • ต่างประเทศ
  • กีฬา
  • ผู้หญิง
  • บันเทิง
  • ยานยนต์
  • Like สาระ
หน้าแรก / ผู้หญิง
ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘สาส์นสมเด็จ’ ภูมิเจ้านายนักปราชญ์รัตนโกสินทร์

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘สาส์นสมเด็จ’ ภูมิเจ้านายนักปราชญ์รัตนโกสินทร์

วันอาทิตย์ ที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2563, 06.00 น.
รัตนโกสินทร์ สาส์นสมเด็จ ภูมิบ้าน ภูมิเมือง
  • Tweet

สองสมเด็จฯ พบกันที่ปีนัง

ประเทศไทยนั้นโชคดีที่มีเจ้านายสองพระองค์ที่รู้จักกันดีในวงการศิลปไทยและประวัติศาสตร์คือสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานิวัดติวงศ์  ผู้ได้รับการยกย่องว่าทรงเป็น”พระบิดาแห่งช่างศิลปะไทย” และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ผู้ได้รับการยกย่องว่าทรงเป็น”พระบิดาแห่งประวัติศาสตร์และโบราณคดีไทย”เจ้านายทั้งสองพระองค์นี้ภายหลังยูเนสโก ได้ประกาศยกย่องให้เป็นบุคคลสำคัญของโลก  จากผลงานที่ทรงรอบรู้ในวิทยาการต่างๆ และทรงมีพระปรีชาสามารถโดยเฉพาะเรื่องที่เด่นชัด ดังปรากฏในผลงานด้านช่างศิลปะไทย  ศิลปะการละคร  ประวัติศาสตร์โบราณคดี  และอื่นๆ  จนเป็นที่รู้กันว่าความรู้ของ”สองสมเด็จ”นี้เป็นเป็นตำราแห่งปราชญของแผ่นดิน เจ้านายสองพระองค์นี้เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๔ คือสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานิวัดติวงศ์  ประสูติแต่พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรรณราย เมื่อวันอังคาร 8 เมษายน พ.ศ.2406  ส่วนสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพประสูติแต่เจ้าจอมมารดาชุ่ม ท.จ.ว. เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2405ทั้งสองสมเด็จฯนี้ทรงสนองพระราชกิจและเป็นกำลังสำคัญของบ้านเมืองมาตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

สมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ

จนกระทั่งเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 แล้ว สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพได้เสด็จไปประทับที่ปีนัง ขณะสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ทรงดำรงตำแหน่ง ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน ในช่วงหลังวันที่ 24 มิถุนายน 2475 ขณะที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จไปประทับต่างประเทศ โดยพระสถานะที่มีโอกาสจะรู้ และสามารถศึกษาความรู้ได้ โดยความสนพระทัย และพระปรีชาในทางส่วนพระองค์จึง เป็นปัจจัยสำคัญต่อการมีส่วนร่วมทางสังคม ทางวิชาการ อันเป็นที่มาแห่งความรู้ และการที่ทรงแลกเปลี่ยนความรู้ ต่อกัน   เมื่อสองพระองค์ล่วงเข้าพระปัจฉิมวัยนั้นทรงได้แสดงความคิดด้วยความรู้ ด้วยสุขุมคัมภีรภาพ-รสนิยม และพระนิสัยใฝ่ดี อันควรจูงใจคนให้โดยเสด็จฯติดตามความรู้ของทั้งสองพระองค์อยู่เป็นนิจ จึงเป็นคุณลักษณะอันวิเศษทางวิชาการของเจ้านายที่มีคุณค่ายิ่งในการนำทางความคิด และสุนทรียภาพทางปัญญาที่หาได้ยาก สมเด็จเจ้าฟ้าฯได้รับราชการสนองพระเดชพระคุณในตำแหน่งต่างๆ เช่น เสนาบดีกระทรงโยธาธิการ เสนาบดีกระทรวงการคลัง เสนาบดีกระทรวงกลาโหม ผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ ผู้บัญชาการทหารเรือ พระองค์ทรงประชวรด้วยโรคพระหทัยโต

สมเด็จฯเจ้าฟ้านริศรานุวัดติวงศ์

ขณะที่ยังทรงรับราชการในตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงวัง จึงได้กราบถวายบังคมลาออกจากราชการ  แต่พระองค์ก็ยังคงรับราชการส่วนพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวโดยทรงออกแบบงานต่างๆตามพระราชประสงค์ เช่น พระโกศ พระบรมอัฐิ และพระวิมานทองคำลงยาราชาวดี สำหรับประดิษฐาน พระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นต้น   

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงใช้เวลาส่วนใหญ่กับงานศิลปะและวิทยาการจนพระชราและสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ.2490มีพระชันษาได้ 83 ปี  สำหรับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพนั้น ทรงรับราชการเป็นเสนาบดีกระทรวงศึกษาธิการและกระทรวงมหาดไทย สนองพระพระราชกิจจนชราภาพจึงกราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยในปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ทรงเป็นเสนาบดีที่ปรึกษา ภายหลังเหตุการณ์การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475ทรงประทับอยู่ ณ เกาะปีนังต่อมาได้เริ่มประชวรด้วยโรคพระหทัยพิการมาตั้งแต่เดือนธันวาคม พ.ศ. 2484 จึงเสด็จกลับมารักษาในประเทศไทย สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2486 รวมพระชันษา 81 ปี ตลอดพระชนม์ชีพนั้นพระองค์ทรงงานนิพนธ์ไว้มากมายหลายประเภท ได้แก่พงศาวดาร 134 เรื่อง,โคลงกลอน 92 เรื่อง,ศาสนา 79 เรื่อง,อธิบายแทรก 19 เรื่อง,ประวัติ 160 เรื่อง,ตำนาน 130 เรื่องและบทความในนิตยสารสยามสมาคม 10 เรื่อง,โดยเฉพาะเอกสารชุดสาส์นสมเด็จ นั้นเป็นงานรวบรวมพระหัตถเลขาส่วนพระองค์ของสองสมเด็จ ที่ทรงมีไป-มาระหว่างกัน เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ความคิด จากเรื่องราวและข้อมูลในลักษณะรอบรู้ หลากหลายด้วยอัจฉริยภาพที่เป็นสหวิทยาการที่มีคุณค่ายิ่งในการเรียนรู้เรื่องประวัติศาสตร์ศิลปวัฒนธรรมและวิทยาการอื่นๆนับเป็นเอกสารสำคัญของแผ่นดินที่ใช้อ้างอิงมาจนทุกวันนี้ สนใจคอยติดตามนิทรรศการ ณ พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ ที่รอวันเปิดให้ชมเรื่องนี้ต่อไป

 

 

 

 

นิทานโบราณคดี
นิทานโบราณคดี
รายชื่อหนังสือสมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
รายชื่อหนังสือสมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
ภาพฝีพระหัตถ์ สมเด็จเจ้าฟ้านริศราฯ
ภาพฝีพระหัตถ์ สมเด็จเจ้าฟ้านริศราฯ
เสนาบดีมหาดไทย
เสนาบดีมหาดไทย
สาส์นสมเด็จ ๒๔๘๐-๒๔๘๖
สาส์นสมเด็จ ๒๔๘๐-๒๔๘๖
สองสมเด็จ
สองสมเด็จ
สองสมเด็จ
สองสมเด็จ
ระพินทร์ ฐากูร นักเขียนอินเดีย
ระพินทร์ ฐากูร นักเขียนอินเดีย
  • Tweet

เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน

โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น

1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี

3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี

เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจ

รวบคาร้าน! หนุ่มสุรินทร์ตีเนียนนำทองปลอมยัดไส้ไปจำนำ อ้างไม่รู้เมียให้มาก่อนเลิกรา

หนุ่มเลือดร้อนใช้มีดแทงเพื่อนดับคาวงเหล้า หลังผู้ตายพูดไม่เข้าหู-เตือนให้เลิกเสพยา

นาทีระทึก! บินโดรนล่า'ไอ้เข้' พลาดร่วงตกน้ำ ส่งมือปราบอสรพิษล่าใหม่พรุ่งนี้

ศาลยกฟ้อง‘เจ๊บิ๊ก’เจ้าของร้านทองที่บ้านโป่ง คดีจ้างวานฆ่าอดีตสามี

'พระ3นิ้ว'รู้ซึ้งถึงความทุกข์ โอดครวญข้ามโลกกว่าจะได้อยู่ค่ายผู้ลี้ภัยแบบ'ไม่มีเงิน'

ชัดเป๊ะ! 'บิ๊กแป๊ะ'ส่งการ์ดถึงหน้าบ้าน'อวยพรปีใหม่' หลังสะพัดจ่อลงผู้ว่าฯกทม.

  • Breaking News
09:16 น. 'หมอธีระ'ไขข้อสงสัยวัคซีนตัวไหนปลอดภัย แนะแม้ฉีดแล้วก็ต้องสวมหน้ากาก
09:05 น. รวบคาร้าน! หนุ่มสุรินทร์ตีเนียนนำทองปลอมยัดไส้ไปจำนำ อ้างไม่รู้เมียให้มาก่อนเลิกรา
08:56 น. 'ชูวิทย์'วิเคราะห์เลือกตั้งผู้ว่าฯกทม. เชื่อ'2ตา'แย่งคะแนนกันเองสุดท้าย'ตาแป๊ะ'เข้าวิน
08:51 น. ฉุนแต่เช้า! ‘ทิพานัน’ตอกหน้า‘ทอน’โหนกระแสวัคซีนไลฟ์ป่วนทำสังคมสับสน
08:50 น. 'ทรัมป์'ป่วนอีก ให้ชาว'ยุโรป-บราซิล'เข้าสหรัฐได้ แม้ยอดติดโควิดพุ่งสูง
ดูทั้งหมด
  • Breaking News
09:16 น. 'หมอธีระ'ไขข้อสงสัยวัคซีนตัวไหนปลอดภัย แนะแม้ฉีดแล้วก็ต้องสวมหน้ากาก
09:05 น. รวบคาร้าน! หนุ่มสุรินทร์ตีเนียนนำทองปลอมยัดไส้ไปจำนำ อ้างไม่รู้เมียให้มาก่อนเลิกรา
08:56 น. 'ชูวิทย์'วิเคราะห์เลือกตั้งผู้ว่าฯกทม. เชื่อ'2ตา'แย่งคะแนนกันเองสุดท้าย'ตาแป๊ะ'เข้าวิน
08:51 น. ฉุนแต่เช้า! ‘ทิพานัน’ตอกหน้า‘ทอน’โหนกระแสวัคซีนไลฟ์ป่วนทำสังคมสับสน
08:50 น. 'ทรัมป์'ป่วนอีก ให้ชาว'ยุโรป-บราซิล'เข้าสหรัฐได้ แม้ยอดติดโควิดพุ่งสูง
ดูทั้งหมด

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : เรือนไม้สักเมืองแพร่-ภูมิอาคารไม้คลาสสิกในถิ่นเหนือ

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : เรือนไม้สักเมืองแพร่-ภูมิอาคารไม้คลาสสิกในถิ่นเหนือ

16 ม.ค. 2564

บ้านวงศ์บุรี จากเหตุที่มีการร้องเรียนถึงการรื้ออาคารไม้สักเก่าที่เมืองแพร่ ซึ่งเชื่อว่าเป็นอาคารเก่าที่บริษัทบอมเบย์ เบอร์มา เทรดด

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ’  ภูมิทหารเรือไทยของแผ่นดิน

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ’ ภูมิทหารเรือไทยของแผ่นดิน

9 ม.ค. 2564

พระราชวังบวรสถานมงคล-วังหน้า วันที่ ๗ มกราคม ที่ผ่านมา  เป็นวันคล้ายวันสวรรคตของ พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หั

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘ทศพุทธปฏิมาวังหน้า’ภูมิปกป้องคุ้มภัยอภัยให้กัน

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘ทศพุทธปฏิมาวังหน้า’ภูมิปกป้องคุ้มภัยอภัยให้กัน

2 ม.ค. 2564

วันส่งท้ายปีเก่าขึ้นปีใหม่ทุกปี พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ของกรมศิลปากร อัญเชิญพระพุทธรูปสำคัญออกมาจนเป็นประเพณีประจำปีพ.ศ.๒๕๖๔ นี้ได้อัญเชิญพระพุทธปฏิมาโ

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘AR SMART HERITAGE’  ภูมินวัตกรรมเรียนรู้โบราณสถาน

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘AR SMART HERITAGE’ ภูมินวัตกรรมเรียนรู้โบราณสถาน

26 ธ.ค. 2563

ARพระที่นั่งวิหารสมเด็จ จากการที่กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรมได้พัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อให้บริการข้อมูลความรู้ด้านมรดกศิลปว

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : เพื่อนห้องสมุดครั้งที่๙-ภูมิการอ่านหนังสืออย่างยั่งยืน

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : เพื่อนห้องสมุดครั้งที่๙-ภูมิการอ่านหนังสืออย่างยั่งยืน

19 ธ.ค. 2563

ซุ้มหนังสือจากห้องสมุดให้เปล่า บทบาทของห้องสมุดนั้นมีความสำคัญต่อการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ของชาติ ด้วยการจัดการทรัพยากรสารส

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘หนังใหญ่’  ภูมิศิลปการแสดงกลางแจ้งแห่งสยาม

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘หนังใหญ่’ ภูมิศิลปการแสดงกลางแจ้งแห่งสยาม

12 ธ.ค. 2563

การแสดงหนังใหญ่วัดขนอน สืบเนื่องจากหนังใหญ่ ซึ่งเป็นสมบัติทางวัฒนธรรมของไทยได้รับการยกย่องว่าเป็นการแสดงชั้นสูง ด้วยเป็นศาสตร์ที่ม

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘เมืองเก่าน่าน’  ภูมิเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ (UCCN )

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘เมืองเก่าน่าน’ ภูมิเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ (UCCN )

21 พ.ย. 2563

วัดภูมินทร์ ในการพัฒนาพื้นที่ท่องเที่ยวสู่ความยั่งยืนนั้น จากกรณีศึกษาที่ผ่านมาทำให้เมืองเก่าน่านเป็น ๑ ใน ๖ พื้นที่พิเศษที่มีความ

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘แหล่งเตาโบราณสามโคก’ ภูมิถิ่นฐานย่านมอญสมัยอยุธยา

ภูมิบ้าน ภูมิเมือง : ‘แหล่งเตาโบราณสามโคก’ ภูมิถิ่นฐานย่านมอญสมัยอยุธยา

14 พ.ย. 2563

หลวงพ่อโต ถิ่นฐานบ้านมอญในสมัยอยุธยานั้นถือว่าบ้านสามโคกเป็นชุมชนมอญขนาดใหญ่ที่เชื่อมต่อกับกรุงศรีอยุธยา การตามรอยสยามอาทิตย์

Back to Top

ผู้ดูแลเว็บไซต์ www.naewna.com
webmaster นายประพันธ์ สุขทะใจ ดูแลรับผิดชอบข่าว/ภาพ/โฆษณา/ข้อมูลอื่นที่เกียวข้องกับเว็บไซต์
กรรมการบริษัทฯ, กรรมการผู้มีอำนาจ ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการนำเสนอข่าว/ภาพ/ข้อมูลใดๆในเว็บไซต์ทั้งสิ้น

Social Media

  • หน้าแรก |
  • เกี่ยวกับแนวหน้า |
  • โฆษณากับเรา |
  • ร่วมงานกับเรา |
  • ติดต่อแนวหน้า |
  • นโยบายข้อตกลง
Copyright © 2017 Naewna.com All right reserved