ซุ้มหนังสือจากห้องสมุดให้เปล่า

บทบาทของห้องสมุดนั้นมีความสำคัญต่อการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ของชาติ ด้วยการจัดการทรัพยากรสารสนเทศให้มีความทันสมัยและสนองนโยบายทางวิชาการผ่านหนังสือและสื่ออื่นๆ ที่ห้องสมุดต้องคิดใหม่ต่อการบริการโดยเฉพาะการสร้างความร่วมมือจากกลุ่มภาคีห้องสมุดโดยมี กิจกรรมเพื่อนห้องสมุด (Friends of the Library) เพื่อการแลกเปลี่ยนทรัพยากร (Library resource sharing) ขึ้นโดยมีภาคีเครือข่ายห้องสมุดร่วมจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนหนังสือกันโดยมีนักเรียน นิสิตนักศึกษา อาจารย์ นักวิจัย และประชาชนทั่วไปได้เลือกหนังสือที่ตรงกับความต้องการนำกลับไปใช้ประโยชน์ เป็นการต่ออายุการใช้ประโยชน์จากหนังสืออย่างสูงสุดพร้อมกับเผยแพร่ความรู้ใหม่เพื่อส่งเสริมการอ่านหนังสือ-การพัฒนาห้องสมุด และการเข้าถึงความรู้จากประสบการณ์ด้วยการอ่านหนังสือ ดร.นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ ผู้อำนวยการศูนย์มานุษย์วิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) แม่งาน “กิจกรรมเพื่อนห้องสมุด (Friends of the Library) ครั้งที่ ๙ ภายใต้แนวความคิด “อ่าน” อย่าง ยั่งยืน เมื่อวันที่ ๑๗-๑๘ธันวาคม ๒๕๖๓ ที่ผ่านมา 

กิจกรรมประดิษฐ์ออมสิน

โดยสร้างความสำคัญต่อกิจกรรมจากภาคีเครือข่ายเพื่อนห้องสมุดที่แลกเปลี่ยนทรัพยากรระหว่างเครือข่าย และนำทรัพยากรสารสนเทศ เช่น หนังสือ วีซีดี มาร่วมแบ่งปันให้กับผู้ร่วมงานตามแนวทางการหมุนเวียนให้เกิดการใช้ประโยชน์อย่างสูงสุด พร้อมเสริมสร้างวัฒนธรรมการอ่านให้ประชาชนสามารถเข้าถึงหนังสือได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย และจัดกิจกรรมการมีส่วนร่วมจากงานประดิษฐ์สิ่งของจากวัสดุเหลือใช้ให้สามารถนำมาใช้งานได้ และทำของที่ระลึกจากมรดกภูมิปัญญาไทยสอดคล้องแนวคิดการพัฒนาอย่างยั่งยืนในเรื่องสิ่งแวดล้อมและมรดกวัฒนธรรม อีกทั้ง ผอ.ศมสยังได้บรรยายพิเศษปลุกพลังบวกถึงแรงบันดาลใจของตนที่ได้จากการอ่านหนังสือและให้ข้อคิดถึง “งานคือชีวิต ชีวิตคืองานบันดาลสุข” จากตัวอย่างความคิดของคนหลายคน จนนำไปสู่แรงบันดาลใจว่า “มนุษย์ทำงาน ไม่ได้ทำงานเพราะเงินเดือน บุคลากรจะมีความพึงพอใจในงาน เมื่อได้ทำงานที่ได้ใช้ความสามารถ ได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์คือมีนวัตกรรมกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ มีเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่ ให้เกิดความภาคภูมิใจ บางเรื่องไม่สำเร็จแต่เป็นความภูมิใจทำตามเสียงข้างในว่าสิ่งนี้ถูก สิ่งนี้ดี ภูมิใจการได้รับการยอมรับ หรือรางวัล มีความเก่งขึ้น ซึ่งต้องรู้ว่าเก่งขึ้นด้วยเรื่องอะไร ดังนั้น การได้มอบมรดกจากงานให้คนรุ่นหลังนั้นจึงเป็นตำนาน แม้เกษียณไปแล้วยังคิดย้อนกลับมาได้” การเปลี่ยนประสบการณ์ให้เป็นงานบันดาลใจนั้นสร้างคุณค่าให้รู้ว่างานที่ทำมีความหมายอย่างไรกับชีวิต การสร้างสรรค์สัมพันธภาพในองค์กรดีก็จะผ่านความสำเร็จไปได้ จากการมีส่วนร่วม มีความไว้เนื้อเชื่อใจ อดทนอดกลั้นเสริมพลัง เคารพซึ่งกันและกัน การให้โอกาสที่เน้นความไม่เป็นทางการ

นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ ผอ.ศมส

อีกทั้งยังได้สร้างการสื่อสารใหม่ให้องค์กร สร้างทักษะการฟัง สุนทรียสนทนา ทักษะการเล่าเรื่องการเขียนสร้างสรรค์ทักษะและความละเอียดอ่อน ฟังแล้วคิดแทนคนอื่นให้กลับมาย้อนดูตัวเองได้ นั่นคือการสร้างสติและการตื่นรู้ในองค์กร จิตที่เลื่อนลอยขาดสติคือจิตที่ไม่มีความสุข ซึ่งพบจากงานวิจัยว่าคนที่ใจลอยไม่มีภาวะของสติ สรุปว่าถ้าเราครุ่นคิดเรื่องต่างๆ ฟุ้งไปมากจะใจลอย การทำงานนั้นไม่จำเป็นต้องเป็นผู้บริหารหรือหัวหน้างานเท่านั้นที่จะทำให้งานสำเร็จ ทุกคนมีส่วนที่ทำให้งานที่ยิ่งใหญ่ในองค์กรให้สำเร็จได้ โดยมีอำนาจที่จะเลือกในสิ่งที่จะทำ (Autonomy) ทำอะไร ทำเมื่อไหร่ ทำอย่างไรทำกับใคร ซึ่งมีเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่ (Purpose) คือ การแสวงหาความหมายในงานที่ทำ นี่คือแนวคิดอ่านที่ได้จากงานนี้สำหรับกิจกรรม “เพื่อนห้องสมุด” นี้ถือเป็นต้นแบบของการส่งเสริมการอ่านและการแลกเปลี่ยนหนังสือดีมีประโยชน์ถึงกันแบบให้เปล่า โดยเลือกตามชอบในขณะที่การพิมพ์หนังสือดีและการใช้ห้องสมุดนั้นลดน้อยลงจนน่าเป็นห่วง